Ο θαυματουργός Πολιούχος της Θεσσαλονίκης, Δημήτριος ο Μεγαλομάρτυς
Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου
Οι αναφορές της σωτηρίας της πόλεως της Θεσσαλονίκης από τον άγιο Δημήτριο τον Μυροβλύτη (280-306 μ.Χ.) είναι πολλές. Ο Άγιος σώζει την πόλη, που μαρτύρησε και εξαγίασε με το θυσιαστικό μαρτύριό του, από λοιμούς, σεισμούς, λιμούς και κάθε εχθρική επιβουλή επ᾿ αυτής. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι η απελευθέρωση της πόλεως από την κατοχή των Τούρκων συνέβη την ημέρα της εορτής του, την 26η Οκτωβρίου 1912, καθώς και από τους Γερμανιούς, την 27η Οκτωβρίου 1944.
Κυρίαρχη, όμως, θέση στην αγιολογική Παράδοση και την ύστερη περίοδο της βυζαντινής Ιστορίας κατέχει η απαλλαγή της πόλεως από τη βουλγαρική πολιορκία και κατοχή, τον Οκτώβριο του 1207 μ.Χ., από τον βούλγαρο Τσάρο Καλογιάν ή Ιωαννίτζη, κατά τις βυζαντινές πηγές.
Ο Καλογιάν (1197-1207 η περίοδος της βασιλείας του), γνωστός και ως «Ρωμαιοκτόνος», μετά την πρώτη Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Λατίνους, στα 1204, εκμεταλλεύτηκε την αδυναμία των βυζαντινών, εστράφη κατά Ούγγρων, Σέρβων και του Βυζαντίου και κατέλαβε αυτοκρατορικά εδάφη, ως αυτά της Μακεδονίας και Θράκης.
Τον Οκτώβριο του 1207 πολιόρκησε την πόλη της Θεσσαλονίκης. Όμως, ο άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης δεν εγκατέλειψε την πόλη του και τα παιδιά του. Ο βούλγαρος Τσάρος, καθώς σχεδίαζε το επόμενο πλάνο της πολιορκίας της πόλεως και της επίθεσης των στρατευμάτων του, πέθανε αιφνίδια, μόλις 37 ετών.
Ο Ακροπολίτης μάς διασώζει, ότι, ενδεχομένως, αιτία του ξαφνικού θανάτου του υπήρξε η πλευρίτιδα. Άλλοι υποστηρίζουν ότι εφονεύθη από τον Μανάστρα, δολοφόνο που επιστράτεσυε η γυναίκα του Τσάρου και ο ανηψιός του. Ο μύθος, η Παράδοση, η λαϊκή ευσέβεια και δοξασία, όμως, αναφέρει ότι ο ίδιος ο άγιος Δημήτριος ενεφανίσθη στον Τσάρο ως λαμπρός στρατιώτης και τον χτύπησε με το δόρυ του, διότι δεν επέτρεψε άλλος να επιβουλεύεται την πόλη Του!
Έτσι, ο άγιος Δημήτριος, ο «φιλόπατρις» και «σωσίπατρις» και πολιούχος της πόλεως, θέλησε να αποσαφηνίσει και να διατρανώσει την αγιολογική κυριαρχία και προστασία του επί της πόλεως. Βέβαια, η διαρκής και αδιάλειπτη παρουσία του αγίου και τα αναρίθμητα θαύματά του, πέραν των άλλων αγιοφανειών του, είναι η μεγαλυτέρα των αποδείξεων ότι ο άγιος είναι ολοζώντανος, κυρίως, δε, στις καρδιές και προσευχές των πιστών ορθοδόξων.
Ο Άγιος Δημήτριος, λοιπόν, ο πολιούχος της Θεσσαλονίκης, της Χρυσούπολης, της Ναυπάκτου, της Ελασσόνας και της Κηφισιάς (Αττικής), ως η Ιστορία διδάσκει και η καθημερινή πείρα επιβεβαιώνει, δεν θα αφήσει την ευλογημένη και αγιασμένη Ελλάδα μας και τον κόσμο ολόκληρο. Φθάνει, με υπομονή, με ταπείνωση, με προσευχή και ελπίδα να εκζητούμε στις προσευχές μας τη θεία προστασία και τις μακαρίες πρεσβείες του προς την Παναγία Τριάδα.
