Τὸ σύνολο τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς ἐνσαρκώνεται στὸ πρόσωπό του. Οἱ ἀρετὲς τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἡ ὁλοκληρωμένη πνευματική του προσωπικότητα μᾶς παρουσιάζονται στὴν ὑμνολογία τῆς ἡμέρας. Πρόκειται γιὰ μία ὑμνολογικὴ ἀνθοδέσμη, ὅπου κάθε ἄνθος μᾶς δίδει καὶ τὸ ἄρωμα μιᾶς ἀρετῆς τοῦ Ἁγίου. «Κανόνα πίστεως καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια. διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια».
Δὲν πρέπει ποτὲ νὰ ξεχνοῦμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει ὁρισμένα καθήκοντα, τῶν ὁποίων ἡ τήρηση ἐπιβάλλεται. Τὰ καθήκοντα αὐτὰ διακρίνονται συνήθως σὲ καθήκοντα πρὸς τὸν Θεό, πρὸς τὸν πλησίον καὶ πρὸς τὸν ἑαυτό μας. Ἀκριβῶς δὲ τὸ ἐγκώμιο τοῦ Ἁγίου Νικολάου μᾶς παρουσιάζει τὶς τρεῖς αὐτὲς ὄψεις τῶν καθηκόντων, ἐφαρμοσμένων στὴ ζωὴ τοῦ Ἁγίου. Σὲ σχέση μὲ τὰ καθήκοντα πρὸς τὸν Θεὸ τὸν παρουσιάζει ὡς «κανόνα πίστεως», ὡς ἄνθρωπο δηλαδὴ ποὺ ἔχει τὴν πίστη ὡς κίνητρο τῆς ζωῆς του καὶ πιστεύει ὑποδειγματικὰ στὸν Θεό.
Ὡς πρὸς τὰ καθήκοντα πρὸς τὸν πλησίον μᾶς παρουσιάζει τὸν Ἅγιο ὡς ἄνθρωπο πρᾶο καὶ «εἰκόνα πραότητος», καὶ ταυτόχρονα ὡς ἄνθρωπο πλήρη στοργῆς καὶ ἀγάπης, ποὺ φθάνει σὲ πράξεις ἀγαθοεργίας, ὥστε νὰ ἀποκτήσει «τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια». Ὡς πρὸς τὰ καθήκοντα πρὸς τὸν ἑαυτό του τὸν παρουσιάζει ὡς «ἐγκρατείας διδάσκαλον», ποὺ ἀποκτᾶ διὰ τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς «τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά».
Εἶναι ὁ Ἅγιος Νικόλαος πηγὴ ἔμπνευσης γιὰ μᾶς τοὺς χριστιανούς, ὥστε ἀκολουθώντας τὸ παράδειγμά του νὰ γνωρίσουμε τὶς τρεῖς αὐτὲς διαστάσεις τῶν καθηκόντων μας καὶ νὰ τὶς θέσουμε σὲ ἐφαρμογή.
Εἶναι ἔμπρακτο παράδειγμα τοῦ τι σημαίνει ἁγιότης καὶ πῶς αὐτὴ ἐφαρμόζεται στὴ ζωή μας. Ἡ ἁγιότητα εἶναι κάτι τὸ οὐράνιο καὶ ὑψηλό, ἀλλὰ ὄχι ἀκατόρθωτο καὶ ἄφθαστο γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Ἄνθρωπος ὅμοιος μὲ μᾶς ἦταν καὶ ὁ ἑορταζόμενος Ἱεράρχης.
Γιὰ τὸ λόγο αὐτό, κατὰ μίμηση τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ἂς στρέψουμε καὶ μεῖς τὴν προσοχή μας στὴν ἐκτέλεση τῶν καθηκόντων μας πρὸς τὸν Θεό, τὸν πλησίον καὶ τὸν ἑαυτό μας. Καὶ ἡ πλήρης προσήλωση στὸ χριστιανικό μας καθῆκον «ἐν παντὶ» θὰ μᾶς ἀναβιβάσει σὲ ὕψος μέγα, ἀνάλογο τοῦ ἑορταζομένου Ἁγίου Πατρός.
Μητρόπολη Κομοτηνής