Dogma

Οι τέσσερις βαστάζοι της παράλυτης ψυχής

«Ιδών δε ο Ιησούς την πίστιν αυτών…»

Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της σημερινής Κυριακής αφορά στην άφεση των αμαρτιών που δίδεται μόνο από τον Θεό και καταδεικνύει την δύναμη του Ιησού που θεραπεύει με ένα λόγο τον παραλυτικό. Όμως εμείς θα επικεντρωθούμε στον αγώνα των τεσσάρων “βαστάζων” που μετέφεραν τον ασθενή ενώπιον του Χριστού. Αυτών η πίστη υπήρξε η αφορμή της θεραπείας του παραλυτικού (Μαρκ. 2:5).

Είναι παράδοξο, κατ’ αρχήν, το γεγονός ότι ο Κύριος δεν εθεράπευσε τον παραλυτικό όταν τον είδε καθελούμενο από την στέγη αλλά του έδωσε άφεση των αμαρτιών: «Τέκνον, αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου». Είναι προτιμότερο για τον άνθρωπο να συμφιλιωθεί με τον Θεό, και αυτό γίνεται δια της μετανοίας-εξομολογήσεως, παρά να ιαθεί από μια νόσο. Η αμαρτία χωρίζει τον άνθρωπο από τον Θεό. Η μετάνοια τον συμφιλιώνει. Το κυρίαρχο γεγονός, λοιπόν, στη ζωή του ανθρώπου είναι να γνωρίσει τον Θεό και να ενωθεί μαζί του. Αυτός είναι ο προορισμός του ανθρώπου: η θέωση. Το μέγεθος της ευεργεσίας του Χριστού στον άνθρωπο συνίσταται στο ότι με την Ταφή και την Ανάστασή του μας άνοιξε ξανά τις πύλες του Παραδείσου που η παρακοή των Πρωτοπλάστων είχε κλείσει, προσέλαβε και εθέωσε την ανθρώπινη φύση. Μερίμνησε όμως και για την άφεση των αμαρτιών του λαού του λέγοντας στους μαθητές και στην αποστολική διαδοχή: «Λάβετε Πνεύμα Άγιον, αν τινων αφίετε τας αμαρτίας αφίενται αυτοίς».

Είναι, όμως, άξιο ειδικής μνείας το γεγονός ότι τον παραλυτικό τον προσκόμισαν στον Χριστό τέσσερις άλλοι. Επειδή δεν μπορούσε ο ίδιος να βαδίσει, αυτοί τον μετέφεραν «αιρόμενο». Επειδή ήταν αδύνατο λόγω του όχλου να προσεγγίσουν τον Κύριο, ανέβηκαν στην στέγη και «εξορύξαντες» τον έφεραν στα πόδια του Ιησού. Ποια πίστη είχαν οι τέσσερις, ποια αγάπη για τον παραλυτικό! Τέτοια που κανένα εμπόδιο δεν τους σταμάτησε να τον παρουσιάσουν μπροστά στον Χριστό.

Πραγματικά, μέγα υπόδειγμα για μας! Ο παραλυτικός είναι ο άνθρωπος που ζει στην αμαρτία και δεν μπορεί να αντιδράσει προκειμένου να σωθεί. Περιμένει άλλοι να τον άρουν. Κάποιοι πρέπει να προσευχηθούν γι’ αυτόν ξανά και ξανά και ξανά μέχρις ότου η προσευχή τους θα τον φέρει ενώπιον του Κυρίου. Ο Θεός σεβόμενος το αυτεξούσιο του πλάσματός του δεν μπορεί να μας σώσει χωρίς την συγκατάθεσή μας. Οι ψυχές, λοιπόν, αυτών που έχουν παραλύσει από την αμαρτία περιμένουν εμάς να ενεργήσουμε. Η δική μας προσευχή ενεργοποιεί την παρέμβαση του Κυρίου. Οι διαπνεόμενοι από αληθή φιλαδελφία προσεύχονται αλλά και ενεργούν θυσιαστικά για την σωτηρία των αδελφών. Με αυτό τον τρόπο ερμηνεύεται η ρήση του Αποστόλου Παύλου: «Θεού συνεργοί εσμέν» (Α’ Κορ. 3:9).

Αντί να δείχνουμε με το δάχτυλο κάποιον αδελφό οφείλουμε να δεόμεθα για το φωτισμό και την σωτηρία του. Απόδειξη πνευματικής ανόδου είναι όταν θεωρούμε «χρεωμένους» επάνω μας όλους τους αδελφούς που είναι μακριά από την πίστη. Αυτός είναι ο λόγος που ασκητές, που έχουν καθάρει την ψυχή τους με την άσκηση, θεωρούν τους εαυτούς τους ως τους πλέον αμαρτωλούς και χύνουν δάκρυα για όλο τον κόσμο. Έτσι, η ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» αφορά τον κάθε άνθρωπο, από τον Αδάμ μέχρι το τελευταίο πρόσωπο που θα γεννηθεί σ’ αυτήν ζωή, αλλά και τους αγέννητους ακόμα, τα θύματα των εκτρώσεων.

Εάν αγαπάς μόνο αυτούς που σε αγαπούν, πόσο διαφέρεις από τους αμαρτωλούς; αναρωτήθηκε ο Χριστός. Όπως ο Θεός αγαπά όλους τους ανθρώπους με τέλεια αγάπη, έτσι όρισε σε εμάς να αγαπούμε τους εχθρούς μας. Κατά τον άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη η αγάπη στους «εχθρούς» είναι η ειδοποιός διαφορά του Χριστιανισμού από οποιαδήποτε άλλη διδασκαλία.

Πολλοί αγαπούν τον Χριστό αλλά δεν πιστεύουν στους λόγους του και δεν τηρούν τις εντολές του. Ο Κύριος είπε «ο αγαπών με τηρεί τας εντολάς μου». Απόδειξη αγάπης προς τον Θεό είναι η επιδίωξη αγίας ζωής. Οι άνθρωποι που προσπαθούν να ζουν κατά Χριστόν από φόβο (την Κόλαση) ή το συμφέρον (τον Παράδεισο) έχουν λίγη αγάπη για τον Θεό γιατί το κίνητρό τους είναι προσωπικό. Απόδειξη βαθύτερης σχέσης αγάπης προς τον Θεό είναι τα λόγια του αγίου Κοσμά του Αιτωλού «Προτιμώ να χαθώ εγώ για να σωθούν οι αδελφοί μου». Η αγάπη προς τον Θεό και τους ανθρώπους είναι το μόνο κίνητρο τελικά να ζεις αυτήν την ζωή.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, στον οποίο είναι αφιερωμένη η δεύτερη Κυριακή των Νηστειών, αναφέρει ότι οι τέσσερις βαστάζοι της παράλυτης ψυχής είναι «η οικεία κατάγνωσις, η εξαγόρευσις των προημαρτημένων, η υπόσχεσις αποχής των κακών, και η δέησις προς τον Θεόν». Κάθε ψυχή που συνέρχεται από την αμαρτία έχει επίγνωση, εξομολόγηση, απόφαση για εν Χριστώ ζωή και διαρκή προσευχή. Αυτά να αξιωθούμε κι εμείς να αποκτήσουμε.

 

Από το βιβλίο: Αρχιμανδρίτου Δωροθέου Τζεβελέκα, ΔΙΗΓΗΣΟΜΑΙ ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΣΟΥ (η αγάπη του Θεού στα κυριακάτικα Eυαγγέλια). Θεσσαλονίκη 2015