Όλα τα παθήματα δουλεύουν υπέρ της ψυχής
Όλη η κακοδαιμονία που υπάρχει στους ανθρώπους, όλη η κακοδαιμονία που υπάρχει στις κοινωνίες, στις εκάστοτε κοινωνίες, υπάρχει ακριβώς διότι αμάρτησαν πλέον ακόμη και άγγελοι –αυτοί που εξέπεσαν και έγιναν δαίμονες– και διότι οι άνθρωποι όλοι, εφόσον καταγόμαστε από τον Αδάμ και την Εύα, είμαστε μέσα στην αμαρτία· και τι θα κάνουμε;
Αμαρτωλά πράγματα θα κάνουμε, και θα γίνεται όλο το κακό που βλέπουμε να γίνεται. Αλλά από το άλλο μέρος, όλα αυτά είναι και σαν μια κολυμβήθρα, για να πλυθεί, να καθαρισθεί εκεί μέσα ο άνθρωπος, για να μάθει αυτό το οποίο δεν έμαθε στον παράδεισο και να αγιασθεί.
Θα μπορούσε βέβαια ο άνθρωπος να μην πέσει. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα έκανε ο Θεός, αν δεν έπεφταν οι πρωτόπλαστοι. Είναι ένα μυστήριο αυτό, που το άφησε ο Θεός έτσι, ώστε να μην ξέρουμε τι ακριβώς θα γινόταν. Συνεχώς θα δημιουργούσε νέους ανθρώπους; Δεν ξέρουμε.
Όμως, έπεσε ο άνθρωπος, και από κει και πέρα ξέρουμε τα της πτώσεως. Αν δεν έπεφτε, θα κέρδιζε τον παράδεισο, χωρίς να πονέσει και να ματώσει, χωρίς να πεινάσει, χωρίς να κινδυνεύσει, χωρίς να φοβηθεί, χωρίς να περάσει τίποτε από αυτά που τώρα περνάει. Έπεσε όμως ο άνθρωπος, και σαν να είπε ο Θεός: «Δεν θέλετε έτσι, όπως είχα ορίσει εγώ; Εντάξει. Θα γίνει τώρα αλλιώς». Και τώρα σώζεται ο άνθρωπος με το να πάθει.
Όχι φυσικά απλώς με το να πάθει. Δεν αρκεί αυτό. Διότι πάρα πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι παθαίνουν πολλά σ’ αυτόν τον κόσμο, αλλά δεν ωφελούνται, δεν σώζονται. Όπως –για να το καταλάβουμε καλύτερα– όταν οι κακοί μιας ομάδος κάνουν κακό σε μια άλλη ομάδα κακών, κι εκείνοι τους το ανταποδίδουν ή κάνουν κακό σε κάποια άλλη ομάδα.
Πάρα πολλά μπορούν να περάσουν οι άνθρωποι σ’ αυτόν τον κόσμο, όμως δεν αρκεί απλώς να πάθει κανείς. Διότι, είπαμε, όλο το κακό υπάρχει ένεκα της αμαρτίας, και όλο το θέμα είναι τι θα γίνει με την αμαρτία. Αν τελικά μείνεις στην αμαρτία και δεν βρεις τον Χριστό, δεν πιστέψεις στον Χριστό, δεν τον ακολουθήσεις και δεν αφεθείς στα χέρια του να σε αγιάσει μέσα από όλα αυτά που θα πάθεις, θα χαθείς.
Δεν φθάνει λοιπόν απλώς να πάθεις. Όταν όμως πιστέψεις στον Χριστό και όλα αυτά –ό,τι κι αν σου συμβεί– τα δεχθείς ευχαρίστως για την αγάπη του Χριστού, ο Χριστός θα σε αγιάσει. Ο μεν Κύριος σταυρώθηκε, χωρίς να είναι ανάγκη να σταυρωθεί, αλλά σταυρώθηκε ακριβώς για μας· εμείς όμως δεχόμαστε να πάθουμε μαζί του ό,τι κι αν επιτρέψει Εκείνος και ό,τι κι αν οικονομήσει Εκείνος, διότι χρειάζεται να πάθουμε.
Χρειάζεται να πάθουμε, όχι όμως –θέλω, παρακαλώ, πάρα πολύ να το προσέξουμε αυτό– σαν να μας λέει ο Κύριος: «Θα πάθετε, για να μάθετε. Θα πάθετε, για να τιμωρηθείτε. Θα πάθετε, γιατί δεν είστε καλοί». Όχι, όχι. Το ότι όλα αυτά τα παθαίνουμε ένεκα της αμαρτίας, είναι αλήθεια. Αλλά ύστερα, καθώς μας παίρνει ο Κύριος από το χέρι, και περνούμε μέσα από ό,τι επιτρέψει Εκείνος, ενόσω ζούμε σ’ αυτόν τον κόσμο, όλα αυτά δουλεύουν υπέρ της ψυχής· και αυτό το βλέπει κανείς στην πράξη.
Λέμε βέβαια ότι πρέπει να ταπεινωθούμε, να μετανοήσουμε κτλ., αλλά ένας λόγος είναι να ταπεινωθούμε, να πιστέψουμε στον Θεό, να μετανοήσουμε· ένας λόγος είναι να δούμε τι εγωισμό έχουμε μέσα μας, τι κακία, τι πονηριά έχουμε, πόσο διεστραμμένοι, πόσο αχρείοι είμαστε. Ένας λόγος είναι. Δεν γίνονται αυτά απλώς με τα λόγια ή με το να κάνεις κάποιες ανάλογες σκέψεις, αλλά μέσα από τα παθήματα. Όταν πονέσεις, πονάς· όταν ματώσεις, ματώνεις· όταν ζοριστείς, ζορίζεσαι· δεν είναι θεωρία αυτά. Και ακριβώς επειδή δεν είναι λόγια και θεωρία, κάνουν καλό στην ψυχή.
Έτσι λοιπόν, μέσα από όσα μας συμβαίνουν, εκείνος ο οποίος είναι του Χριστού και ακολουθεί τον Χριστό, εκείνος ο οποίος μπήκε στον δρόμο της σωτηρίας και πορεύεται τον δρόμο αυτό, βλέπει ότι και αυτή η δυσκολία και το άλλο ζόρισμα και εκείνο το πάθημα και η άλλη αδικία και ό,τι άλλο, όλα ωφελούν· ωφελούν την ψυχή.
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, “Το μυστήριο του πόνου”, Γ’ έκδ., Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 2010, σελ. 58 (απόσπασμα).
