Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης: «Η Γνώση του Θεού»
‘Ο Κύριος αγαπά τον άνθρωπο και εμφανίζεται σ’ αυτόν, όπως ο ῎Ιδιος ευδοκεί. Και η ψυχή, όταν δη τον Κύριο, ευφραίνεται ταπεινά για την ευσπλαγχνία του Δεσπότη και δεν μπορεί πιά ν’ αγαπήση τίποτε άλλο τόσο, όπως αγαπά τον Δημιουργό της. Κι αν ακόμα όλα τα βλέπη κι όλους τους αγαπά, όμως πάνω απ’ όλους θα αγαπά τον Κύριο.
Ο Πατέρας μας αγάπησε τόσο, που μας έδωσε τον Υιό Του. ‘Αλλά και ο ῎Ιδιος ο Υιός θέλησε και ενσαρκώθηκε κι έζησε μαζί μας στη γη. Κι οι ῞Αγιοι ‘Απόστολοι και ένα πλήθος ανθρώπων είδαν τον Κύριο κατά σάρκα, αλλά δεν τον εγνώρισαν όλοι ως Κύριο. Σ’ εμένα δε, τον γεμάτον αμαρτίες, δόθηκε από το ῞Αγιο Πνεύμα να γνωρίσω πως ο ‘Ιησούς Χριστός είναι Θεός.
‘Ο Κύριος αγαπά τον άνθρωπο και εμφανίζεται σ’ αυτόν, όπως ο ῎Ιδιος ευδοκεί. Και η ψυχή, όταν δη τον Κύριο, ευφραίνεται ταπεινά για την ευσπλαγχνία του Δεσπότη και δεν μπορεί πιά ν’ αγαπήση τίποτε άλλο τόσο, όπως αγαπά τον Δημιουργό της. Κι αν ακόμα όλα τα βλέπη κι όλους τους αγαπά, όμως πάνω απ’ όλους θα αγαπά τον Κύριο.
‘Η ψυχή γνωρίζει αυτή την αγάπη, δεν μπορεί όμως να την μεταδώση με λόγια, γιατί γνωρίζεται μόνο με το ῞Αγιο Πνεύμα.
‘Η ψυχή ξαφνικά βλέπει τον Κύριο και Τον αναγνωρίζει.
Ποιος θα μπορούσε να περιγράψη αυτή τη χαρά και αγαλλίαση;
Με το ῞Αγιο Πνεύμα γνωρίζεται ο Κύριος και το ῞Αγιο Πνεύμα γεμίζει όλο τον άνθρωπο.και την ψυχή και το νού και το σώμα.
῎Ετσι γνωρίζεται ο Θεός και στον ουρανό και στη γη.
‘Ο Κύριος μου έδωσε κατά το άμετρο έλεός Του κι εμέ του αμαρτωλού αυτή τη χάρη, για να γνωρίσουν οι άνθρωποι τον Θεό και να στραφούν προς Αυτόν.
Γράφω στο όνομα της ευσπλαγχνίας του Θεού.
Ναί, την αλήθεια.
Μάρτυράς μου ο ῎Ιδιος ο Κύριος.
‘Ο Κύριος μας αγαπά σαν παιδιά Του και η αγάπη Του είναι μεγαλύτερη από την αγάπη της μάνας.γιατί η μάνα μπορεί να λησμονήση το παιδί της, ενώ ο Κύριος ποτέ δεν μας λησμονεί. Κι αν ο ῎Ιδιος ο Κύριος δεν έδινε το ῞Αγιο Πνεύμα στον ορθόδοξο λαό και τους μεγάλους μας ποιμενάρχες, δεν θα μπορούσαμε να γνωρίσωμε πόσο πολύ μας αγαπά.
῎Ας είναι δοξασμένος ο Κύριος και η μεγάλη Του ευσπλαγχνία που δίνει σ’ ανθρώπους αμαρτωλούς τη χάρη του ‘Αγίου Πνεύματος. Πλούσιοι και βασιλιάδες δεν γνωρίζουν τον Κύριο, αλλά εμείς οι φτωχοί μοναχοί και βοσκοί γνωρίζομε τον Κύριο με το ῞Αγιο Πνεύμα.
Για να γνωρίση κανείς τον Κύριο δεν χρειάζεται να είναι πλούσιος ή επιστήμονας, αλλά χρειάζεται να είναι υπάκουος, εγκρατής, να έχη πνεύμα ταπεινό και ν’ αγαπά τον πλησίον. ‘Ο Κύριος θ’ αγαπήση μια τέτοια ψυχή, θα της φανερώση ο ῎Ιδιος τον ‘Εαυτό Του και θα την διδάξη τη θεία αγάπη και ταπείνωση και θα της δώση κάθε τι ωφέλιμο για να βρη ανάπαυση κοντά στον Θεό.
῞Οσα κι αν μάθουμε, είναι πάρα ταύτα αδύνατο να γνωρίσωμε τον Κύριο, αν δεν ζήσωμε σύμφωνα με τις εντολές Του. Γιατί ο Κύριος δεν γνωρίζεται με την επιστήμη, αλλά με το ῞Αγιο Πνεύμα. Πολλοί φιλόσοφοι και επιστήμονες έφτασαν μέχρι την πίστη στην ύπαρξη του Θεού, αλλά δεν εγνώρισαν τον Θεό. Κι εμείς οι μοναχοί μελετούμε μέρα και νύχτα τον νόμο του Κυρίου, αλλά δεν εγνώρισαν όλοι τον Θεό – απέχομε πολύ απ’ αυτό – παρότι όλοι πιστεύουν.
῎Αλλο να πιστεύης πως υπάρχει Θεός κι άλλο να γνωρίζης τον Θεό.
Να το μυστήριο.’Υπάρχουν ψυχές που γνώρισαν τον Κύριο.υπάρχουν ψυχές που δεν Τον γνώρισαν, αλλά πιστεύουν.υπάρχουν όμως και άλλες, που ούτε Τον γνώρισαν ούτε πιστεύουν – κι ανάμεσά τους υπάρχουν ακόμα επιστήμονες και διανοούμενοι.
‘Η απιστία προέρχεται από την υπερηφάνεια. ‘Ο υπερήφανος ισχυρίζεται πως θα γνωρίση τα πάντα με το νού του και την επιστήμη, αλλά η γνώση του Θεού παραμένει ανέφικτη γι’ αυτόν, γιατί ο Θεός γνωρίζεται μόνο με αποκάλυψη του ‘Αγίου Πνεύματος. ‘Ο Κύριος αποκαλύπτεται στις ταπεινές ψυχές. Σ’ αυτές δείχνει ο Κύριος τα έργα Του, που είναι ακατάληπτα για το νού μας. Με το φυσικό μας νού μπορούμε να γνωρίσωμε μόνο τα γήινα πράγματα, κι αυτά μερικώς, ενώ ο Θεός και όλα τα ουράνια γνωρίζονται με το ῞Αγιο Πνεύμα.
Μερικοί μοχθούν όλη τη ζωή τους για να μάθουν τι υπάρχει στον ήλιο ή στη σελήνη ή κάτι παρόμοιο, αλλ’ αυτά δεν ωφελούν την ψυχή. ῎Αν όμως προσπαθούσαμε να γνωρίσωμε τι υπάρχει μέσα στην ανθρώπινη καρδιά, τότε θα βλέπαμε στην ψυχή του αγίου την Βασιλεία των ουρανών και στην ψυχή του αμαρτωλού σκοτάδι και κόλαση. Κι είναι ωφέλιμο να το ξέρωμε, γιατί θα είμαστε αιώνια είτε στη Βασιλεία είτε στη κόλαση.
‘Ο νωθρός στη προσευχή εξετάζει με περιέργεια πάντα, όσα βλέπει στη γη και στον ουρανό, αλλά δεν γνωρίζει ποιος είναι ο Κύριος ούτε προσπαθεί να το μάθη και όταν ακούη διδασκαλία για τον Θεό λέει·
“Μα πως είναι δυνατό να γνωρίσωμε τον Θεό; Και συ από που Τον γνωρίζεις;”
Θα σου πω.Μαρτυρεί το ῞Αγιο Πνεύμα. Αυτό γνωρίζει και μας διδάσκει.
“’Αλλά μήπως το Πνεύμα είναι ορατό;”
Οι ‘Απόστολοι Το είδαν να κατεβαίνη σε πύρινες γλώσσες κι εμείς Το αισθανόμαστε μέσα μας. Είναι γλυκύτερο από κάθε τι γήινο. Αυτό γεύονταν οι Προφήτες και μιλούσαν στον λαό κι ο λαός τους πρόσεχε. Οι ῞Αγιοι ‘Απόστολοι πήραν ῞Αγιο Πνεύμα και κήρυξαν σωτηρία στον κόσμο χωρίς να φοβούνται τίποτε, γιατί το ῞Αγιο Πνεύμα τους ενίσχυε. ‘Ο ‘Απόστολος ‘Ανδρέας είπε στο ηγεμόνα των Πατρών που τον απειλούσε πως θα τον σταυρώση, αν εξακολουθή να κηρύττη·
“῎Αν φοβόμουν τον Σταυρό, δεν θα τον εκήρυττα”.
Το ίδιο και όλοι οι άλλοι ‘Απόστολοι και μετά οι μάρτυρες και ύστερα οι άγιοι ασκητές πήγαιναν χαρούμενοι στο μαρτύριο και τα πάθη. Κι όλα αυτά, γιατί το ῞Αγιο Πνεύμα, το αγαθό και γλυκύ, έλκει την ψυχή στην αγάπη του Κυρίου κι έτσι η ψυχή δεν φοβάται τα βασανιστήρια, ένεκα της γλυκύτητας του ‘Αγίου Πνεύματος.
Πολλοί άγιοι μάρτυρες γνώρισαν μέσα στα βασανιστήρια τον Κύριο και τη βοήθειά Του. Πολλοί μοναχοί αντέχουν σε μεγάλη άσκηση και σε πολλούς κόπους για χάρη του Κυρίου. Κι αυτοί γνώρισαν τον Κύριο και παλαίβουν για να νικήσουν τα πάθη και προσεύχονται για όλη την οικουμένη και η χάρη του Θεού τους εμπνέει την αγάπη για τους εχθρούς. Γιατί όποιος δεν αγαπά τους εχθρούς, αυτός δεν γνώρισε ακόμη όλο τον πλούτο της χάρης του Κυρίου, ο ‘Οποίος πέθανε στο Σταυρό για τους εχθρούς και μας έδωσε τον ‘Εαυτό Του ως πρότυπο και μας έδωσε την εντολή ν’ αγαπούμε τους εχθρούς.
‘Ο Κύριος είναι αγάπη. Και μας έδωσε εντολή ν’ αγαπούμε αλλήλους και ν’ αγαπούμε τους εχθρούς.και το ῞Αγιο Πνεύμα μας διδάσκει αυτη την αγάπη.
Ψυχή που δεν γνώρισε το ῞Αγιο Πνεύμα δεν καταλαβαίνει πως είναι δυνατό ν’ αγαπάς τους εχθρούς και δεν το δέχεται αυτό. ‘Ο Κύριος όμως σπλαγχνίζεται τους πάντες κι όποιος θέλει να είναι με τον Κύριο οφείλει ν’ αγαπά τους εχθρούς.
῞Οποιος γνώρισε τον Κύριο με το ῞Αγιο Πνεύμα γίνεται όμοιος με τον Κύριο, όπως είπε ο ‘Ιωάννης ο Θεολόγος.“῞Ομοιοι Αυτώ εσόμεθα, ότι οψόμεθα Αυτόν καθώς εστιν” και θα βλέπωμε τη δόξα Του.
Λες πως πολλοί άνθρωποι πάσχουν από πολλές δυστυχίες και από κακούς ανθρώπους. Σε παρακαλώ όμως, ταπείνωσε τον εαυτό σου κάτω από το ισχυρό χέρι του Θεού και τότε η χάρη θα σε διδάξη και θα επιθυμής και συ ο ίδιος να πάσχης για την αγάπη του Κυρίου. Να τι θα σε διδάξη το ῞Αγιο Πνεύμα, το ‘Οποίο γνωρίσαμε εμείς στην ‘Εκκλησία.