Όσιος Θεόγνωστος: Η ακρότατη απάθεια
Γιατί, όπως λένε, αν θέλεις να γίνεις θεολόγος και θεωρητικός, υψώσου εκεί με τον ενάρετο βίο σου, και με την κάθαρση απόκτησε ό,τι είναι καθαρό.
Να διστάζεις μπροστά στις πολύ υψηλές θεωρίες, αν δεν έφτασες ακόμη στην ακρότατη απάθεια, και να μην τρέχεις μάταια επιθυμώντας εκείνα που είναι παραπάνω από τη δύναμή σου.
Γιατί, όπως λένε, αν θέλεις να γίνεις θεολόγος και θεωρητικός, υψώσου εκεί με τον ενάρετο βίο σου, και με την κάθαρση απόκτησε ό,τι είναι καθαρό.
Κι επειδή ανέφερα τη θεολογία, πρόσεχε μην επεκταθείς στο άπειρο ύψος της. Έχε υπόψη σου ότι δεν επιτρέπεται, ενώ τρεφόμαστε ακόμη με το γάλα(Α΄Κορ. 3, 2) των αρετών, να προσπαθούμε να πετάξομε σ’ αυτό το ύψος, μην τυχόν μαδήσουν τα φτερά μας, όπως συμβαίνει στα μικρά πουλιά, μ’ όλο που διεγείρει τον πόθο μας το μέλι της γνώσεως.
Όταν καθαρθούμε με σωφροσύνη και δάκρυα, τότε θα υψωθούμε από τη γη σαν τον Ηλία(Δ΄Βασ. 2, 11) ή τον Αββακούμ(Δαν. [Βηλ και δράκων] 36) —προοίμιο αυτό από τώρα της αρπαγής μας μέσα σε σύννεφα(Α΄Θεσ. 4, 17)— και ευρισκόμενοι έξω από τις αισθήσεις, θα ζητούμε το Θεό με καθαρή προσευχή, θεωρητική και αρέμβαστη· τότε ίσως ν’ αγγίξομε κάπως και τη θεολογία.
