Dogma

Πώς ήταν το Άγιο Ποτήριο στην αρχαία Εκκλησία

Το Άγιο Ποτήριο έχει και συμβολικό  όμως, χαρακτήρα. Παραπέμπει αναγωγικά στο Ποτήριο εκείνο, που ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. κβ'20), αναφέρει πως χρησιμοποίησε ο Κύριος, ιερουργώντας το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και παρέδωσε στους Αποστοόλους και μαθητές Του.

Του π. Δημητρίου Φουρλεμάδη

Το Άγιο Ποτήριο είναι το γνωστό σε όλους λειτουργικό εκείνο σκεύος, με την υψηλή βάση, επί του οποίου το πρωί στον Όρθρο, κατά τη διάρκεια της Προσκομιδής, τοποθετείται εντός του, νερό και κρασί. Αργότερα, στη Θεία Λειτουργία, το νερό και το κρασί μεταβάλλονται αγιοπνευματικά σε Αίμα Χριστού. Και, ακολούθως, μετά τον Καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, εντός του  Αγίου Ποτηρίου, μαζί με το Αίμα, τοποθετείται και το Σώμα του Χριστού.

Το Άγιο Ποτήριο έχει και συμβολικό όμως, χαρακτήρα. Παραπέμπει αναγωγικά στο Ποτήριο εκείνο, που ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. κβ’20), αναφέρει πως χρησιμοποίησε ο Κύριος, ιερουργώντας το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και παρέδωσε στους Αποστοόλους και μαθητές Του.

Στην αρχαία Εκκλησία, κυρίως δε επί Τουρκοκρατίας, οι αρχιερείς και ιερείς χρησιμοποιούσαν όχι μόνο χρυσά ή αργυρά σκεύη Αγίου Ποτηρίου, αλλά κυρίως ξύλινα, καθώς οι ανάγκες εδραίωσης του Χριστιανισμού, στην πρώτη περίπτωση της αρχαίας Εκκλησίας, και η προσπάθεια διατήρησης της Πίστεως, συνάμα με την καλλιέργεια της ιδέας της αποτίναξης του τουρκικού ζυγού, στη δεύτερη επί Τουρκοκρατίας,  δεν άφηναν περιθώρια για περαιτέρω ανέσεις και οικονομικές υπερβολές.

Άλλωστε, επί Τουρκοκρατίας, πολλά ιερά σκεύη παραχωρήθηκαν στην υπηρεσία και στις Ανάγκες του Αγώνα και της Επανάστασης του 1821.