Ρωσική εξαρχία στην Αφρική- Πώς θα αντιμετωπιστεί η …εκκλησιαστική βουλιμία της Μόσχας
Στις 29 Δεκεμβρίου 2021 η Σύνοδος της Εκκλησίας της Ρωσίας αποφάσισε να δεχθεί στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας 102 κληρικούς του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας από οκτώ χώρες της Αφρικής, θέτοντας έτσι τα θεμέλια για τη δημιουργία Πατριαρχικής Εξαρχίας στην Αφρική, αποτελούμενης από Επισκοπές της Βόρειας και της Νότιας Αφρικής. Σχεδόν, ένα μήνα μετά, στις 3ο Ιανουαρίου 2022, η εισπήδηση συντελέσθη και λειτουργικώς, αφού η πρώτη Θεία Λειτουργία σε ναό της Δυτικής Κένυας από ιερείς που αποφάσισαν να υπαχθούν στο Πατριαρχείο Μόσχας, είναι γεγονός, όπως φρόντισε να διαρρεύσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Έξαρχος Αφρικής Μητροπολίτης Κλιν Λεωνίδας.
Η Μόσχα, δείχνει ξεκάθαρα τις διαθέσεις της, προελαύνοντας στην Αφρική. Καλεί τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας να άρει την υποστήριξη στο ουκρανικό σχίσμα και να επανέλθει στην κανονική οδό, ώστε να διαφυλαχθεί η …διασαλεφθείσα ενότητα της Ορθοδοξίας, ενώ την ίδια ώρα, δια στόματος του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, ο οποίος δήλωσε ότι «Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν μπορεί να αρνηθεί το να θρέψει τους Ορθόδοξους πιστούς στην Τουρκία», ανοίγει …παράθυρο για ίδρυση Ρωσικής Εξαρχίας στην Τουρκία.
Τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα σε δύο κατευθύνσεις. Καταρχάς, στο Φανάρι, όπου προς τα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας θα συνεδριάσει η Αγία και Ιερά Σύνοδος. Εκεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα αναγνώσει το γράμμα αναφορικά με την υπόθεση της εισπήδησης του Πατριαρχείου Μόσχας στη δικαιοδοσία του Αλεξανδρινού Θρόνου. Μπορεί σύμφωνα με τους παροικούντες στο Οικουμενικό Πατριαρχείο να έχει … κλειδώσει η στο μυαλό του κ. Βαρθολομαίου η απόφαση για τη σύναξη των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων και της Εκκλησίας της Κύπρου, ωστόσο η οποιαδήποτε κίνηση, επιβάλλεται να έπεται της Συνόδου.
Από την άλλη μεριά ο Μητροπολίτης Καμερούν Γρηγόριος έχοντας ήδη παραδώσει το γράμμα του Αλεξανδρείας Θεόδωρου και στον Προκαθήμμενο της Εκκλησίας της Κύπρου, έχει ακόμα δύο Πατριαρχικά γράμματα να παραδώσει, στους Πατριάρχες Ιεροσολύμων και Αντιοχείας. Μόνο που μέχρι στιγμής, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχουν οριστεί ακόμα οι «πολυπόθητες συναντήσεις».
Κι ενώ το επόμενο βήμα θεωρείται δεδομένο και ως εκ τούτου γνωστό, υπάρχουν δύο «καυτές πατάτες» που πρέπει να λυθούν για να οδηγηθούμε στη Σύνοδο των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων. Η πρώτη είναι το «πότε». Πότε άραγε θα συγκλίνει ο ελεύθερος χρόνος; Σύμφωνα με εκκλησιαστικές πηγές, είναι πολύ πιθανό ο κοινός χρόνος να είναι ακόμα και πριν το Πάσχα.
Η δεύτερη – και ίσως και κάπως πιο καυτή – είναι το που. Λέγεται ότι ο τόπος της Συνόδου θα επιλεγεί μεταξύ του Φαναρίου, του Διορθόδοξου Κέντρου του Οικουμενικού Πατριαρχείο στο Σαμπεζύ της Γενεύης, αλλά και του Αγίου Όρους. Στο Περιβόλι της Παναγίας, άλλωστε, είχει γίνει η Σύναξη των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων το 1893, τότε που είχε καταδικαστεί ο εθνοφυλετισμός, η δημιουργία δηλαδή εθνικών εκκλησιών, γεγόνος που ενδεχομένως θα μπορούσε στην παρούσα φάση να έχει και μια σημειολογική ανάγνωση. Φυσικά, μέχρι να ανοίξει επίσημα η συζήτηση για τη Σύνοδο, όλα τα ενδεχόμενα είναι πιθανά, ενώ δεν αποκλείονται και οι εκπλήξεις…
Το σίγουρο είναι ότι η Σύνοδος των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων θα έχει ένα και μόνο αποκλειστικό θέμα και αυτό δεν είναι άλλο από την Ρωσική Εισπήδηση στην Αφρική.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, διαρκείς βεβαίως θα είναι και οι ζυμώσεις, ενώ σύμφωνα με καλά πληροφορημένους εκκλησιασικούς κύκλους, το γεγονός ότι Πατριαρχεία Αντιοχείας και Ιεροσολύμων δεν έχουν προχωρήσει ακόμα στην ανγνώριση της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας, δεν αποτελεί τροχοπέδη στο να βρεθεί κοινως τόπος για για να αντιμετωπιστεί η…εκκλησιαστική βουλιμία της Μόσχας…
Σημειώνουν δε με νόημα, ότι είναι απολύτως φυσιολογικό και χρειάζεται χρόνος για να αποκρυσταλλώσουν μια σαφή άποψη, ενώ προς επίρρωσιν αυτών των λόγων έρχονται και παλαιότερες δηλώσεις του ιδίου του Οικουμενικού Πατριάρχη, οι οποίες σίγουρα αξίζουν μια δεύτερη ανάγνωση, υπό το φως των τρέχοντων γεγονότων.
«Και τα προηγούμενα Αυτοκέφαλα που έδωσε πάντοτε μόνο το Πατριαρχείο στην Ελλάδα το 1850, στην Αλβανία το 1937, στους Σέρβους, στους Ρουμάνους, στους Πολωνούς, στη Γεωργία, στην Τσεχοσλοβακία, όλα αυτά τα Αυτοκέφαλα τα έδωσε μόνο το Οικουμενικό Πατριαρχείο, χωρίς πανορθόδοξο διάσκεψη που ζητούν σήμερα μερικοί. Λοιπόν αυτά τα Αυτοκέφαλα είχαν όλα κάποια αντίδραση ώσπου να ριζώσουν και να κατασταλάξουν. Το ίδιο θα συμβεί τώρα και με το Αυτοκέφαλο της Ουκρανίας».
