Σμύρνης Βαρθολομαίος: Κριτήρια αγιοκατάταξης
Κατά τους πρώτους χρόνους της Χριστιανοσύνης, για να αναγραφεί κάποιος άγιος έπρεπε να έχει μαρτυρήσει, δηλαδή να έχει δώσει την ζωή του για τον Χριστό. Αναφερόμαστε στην εποχή όπου γίνονταν οι διωγμοί των Χριστιανών.
Μητροπολίτη Σμύρνης Βαρθολομαίου
Μετά την παροχή ελευθερίας στην έκφραση χριστιανικής πίστης από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο στον 4ο αιώνα μ.Χ. αναδείχθηκαν και άλλοι μάρτυρες μέσα από τις διάφορες ιστορικές περιπέτειες, σε κάθε χριστιανικό έθνος.
Υπήρχαν μάλιστα και περιπτώσεις μαρτύρων, σε χρόνους πολύ πιο κοντινούς στους δικούς μας, όπως λ.χ. στην κομμουνιστική περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης όταν είχε επιβληθεί ο αθεϊσμός και υπήρχαν άνθρωποι που έχασαν την ζωή τους για την πίστη τους.
Μετά τον 4ο αιώνα μ.Χ, για να αναγραφεί κάποιος άγιος έπρεπε η ζωή του να είναι το υπόδειγμα της απόλυτης εφαρμογής των εντολών του Χριστού και της διδασκαλίας της Εκκλησίας, ανεξαρτήτως της θαυματουργίας.
Δηλαδή, δεν ήταν απαραίτητο να έχει κάνει θαύματα. Με αυτόν τον τρόπο ξεχώρισαν κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί που ανεδείχθησαν σε αγίους. Όμως, βασικό κριτήριο για την ανάδειξη κάποιου σε άγιο, είναι αυτός να είναι άγιος στην συνείδηση του λαού του Θεού. Τότε, έρχεται η Ιερά Σύνοδος να αναγνωρίσει την αγιότητα ενός προσώπου και να αναγράψει αυτό το πρόσωπο μεταξύ των Αγίων, όταν διαπιστώσει την ύπαρξη αυτής της κοινής συνείδησης.
Πρόκειται λοιπόν για συνδυασμό υποδειγματικής εφαρμογής των αρχών της ορθοδόξου πίστεως μας και την ύπαρξη του λαϊκού αισθήματος που να το επιβεβαιώνει. Αυτό είναι το κυριότερο κριτήριο αναγραφής στο αγιολόγιο της Εκκλησίας, πέραν του μαρτυρίου.
Πηγή: Ησυχαστήριο Αγίας Τριάδος