Dogma

Στον Ιερό Ναό

Δεν μοιάζει με κανέναν άλλο εσωτερι­κ­ο χώρο. Όχι μόνο στο ρυθμό, την αρ­χιτεκτονική η τη ­διακόσμηση, όσο στην αίσθηση που σου μεταδίδει κάθε φορά που εισέρχεσαι εντός του. Ένα αίσθημα γαλήνης, εσωτερικής ειρήνης και ηρεμίας, βαθιάς χαράς και μυστικής ελπίδας. Και φυσικά δεν είναι μόνο η ρυθμολογία, ο διάκοσμος, η αρχιτεκτονική η ο φωτισμός που υποβάλλουν τα όποια συναισθήματα.

Αλλά επειδή ο τόπος είναι άγιος και ιερός, μεταδίδει και τα αντίστοιχα ­βιώματα στον προσκυνητή. Αυτό γίνεται στον ιερό Ναό. Τον οποιονδήποτε ιερό Nαο. Από το απλό και απέριττο ταπεινό ­εξωκκλήσι έως τον μεγαλοπρεπή και επιβλητικό Nαο κάποιου μεγάλου αστικού κέντρου. Δεν έχεις παρά να επιβεβαιώσεις τα αι­σθήματά σου κάθε φορά που εισέρχεσαι στο εσωτερικό του. Δεν έχεις παρά να ανακρίνεις τα πρόσωπα όλων αυτών που έρχονται να προσκυνήσουν τα εικονίσματα. Να ανάψουν μπροστά τους ένα κεράκι. Να ψελλίσουν δυό λόγια προσ­ευχής η να συμμετάσχουν σε κάποια ιερή Ακολουθία.

Και δεν θα μπορούσε να γίνεται αλ­λιώς, αφού εντός του ιερού Ναού ­γίνεται αισθητή η παρουσία του Θεού. Εντός του ιερού Ναού υπάρχουν άγγελοι που παραστέκουν την αγία Τράπεζα. Που φυλάσσουν τον χώρο στον οποίο προσ­φέρεται η αναίμακτη θυσία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Αν η Εκκλησία είναι η πνευματική μας μάνα, ο ιερός Ναός είναι η αγκαλιά της μητέρας μας. Μέσα σ’ αυτόν αναπαυόμαστε σ’ ολόκληρη την πορεία της ζωής μας. Μέσα σ’ αυτόν γεννιόμαστε πνευματικά διά του Μυστηρίου του Βαπτίσματος, αλλά και αναγεννιόμαστε διά των υπολοίπων ιερών Μυστηρίων και μάλιστα του Μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας. Μέσα στο Ναό η γη ενώνεται με τον ουρανό. Ο αμαρτωλός άνθρωπος συναντά τον πανάγιο Θεό. Ο χρόνος γίνεται αιωνιότητα. Το φως του Χριστού φωτίζει τα σκοτάδια του ανθρώπινου βίου. Ο κόσμος γίνεται βασιλεία Θεού. Ο άνθρωπος γίνεται Θεός!

Όλα εντός του Ναού έχουν μια σημασία. Μια τάξη. Ένα σκοπό. Να ­βο­­η­θη­σουν τον άνθρωπο να γίνει θεός κα­τα χάριν. Να βρεί τον μοναδικό σκοπό της ζωής του. Να εντοπίσει τον δρόμο που θα τον ο­­­δηγήσει έως εκεί.

Ψηλά στον τρούλο, που ­συμβολίζει τον ουρανό, ο παντοκράτωρ Κύριος. Ο Δημουργός του κόσμου που ­ευλογεί ο­­­­λο­­­κληρη τη δημιουργία Του. Στο κα­τω μέρος της αψίδας του τρούλου, οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης που μίλησαν για τον ερχομό και τη σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού. Λίγο πιο κάτω στα τέσσερα σφαιρικά τρίγωνα που αποτελούν τη βάση του τρούλου, οι τέσσερις Ευαγγελιστές που κατέγραψαν το κήρυγμα και τα θαύματα του Ιησού Χριστού.

Στην αψίδα του ιερού Βήματος και υ­­­­ψομετρικά στο μεσοδιάστημα μεταξύ ου­ρανού και γης, Θεού και ανθρώπων, η Υ­­­­­­περαγία Θεοτόκος. Η Πάναγνη Κόρη της Ναζαρέτ και Μητέρα του Κυρίου μας. Δεομένη. Μεσίτρια και κλίμαξ, διά της οποίας μπορούμε να φθάσουμε στο θρόνο του Θεού.

Και καθώς το βλέμμα χαμηλώνει, δεξιά και αριστερά παραστάσεις από τα μεγάλα και κοσμοσωτήρια γεγονότα της ζωής του Κυρίου μας. Η θεία Του Γέννηση. Η Βάπτισή Του. Η Μεταμόρφωσή Του. Η θριαμβευτική είσοδός του στα Ιεροσόλυμα. Η αγωνία της Γεθσημανή. Ο Μυστικός Δείπνος. Η Σταύρωση. Η Ανάσταση. Σκηνές από τα θαύματα. Όλη η ζωή του Χριστού μας! Για να ­ακολουθήσουν πιο κάτω οι άγιοι. Όλοι οι άγιοι κάθε ε­­­ποχής και τάξεως. Ιεράρχες, όσιοι, μάρτυρες, μικροί και μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες. Μέχρι τους πιο πρόσφατους χρονολογικά μ’ εμάς κάτω-κάτω.

Και μετά; Μετά εμείς! Έτσι που αισθάνεται κανείς ότι η Εκκλησία είναι πάντα κάτι ζωντανό. Κάτι ζωντανό που πορεύεται μέσα στο χρόνο. Προς μία κατεύθυνση. Προς τον Χριστό. Μέσα στο Ναό ακόμη κι αν βρεθείς ολομόναχος, ποτέ δεν αισθάνεσαι μοναξιά. Πάντα βρίσκεσαι «συν πάσι τοις αγίοις».

Ολόκληρο το οικοδόμημα του Ναού ει­­­­ναι μια εικόνα του σύμπαντος κόσμου. Και ο μεν κυρίως Ναός είναι εικόνα της γης, το δε ιερό Βήμα είναι εικόνα του ου­ρανού.
Ένα λιμάνι γαλήνιο για κάθε ταλαιπωρημένη και θαλασσοδαρμένη ψυχή είναι ο ιερός Ναός, λέει ο ιερός Χρυσόστομος. «Και όπως ακριβώς ένα λιμάνι γαλήνιο και υπήνεμο προσφέρει στα αραγμένα πλοία σιγουριά και ασφάλεια, έτσι και ο οίκος του Θεού αυτούς που μπαίνουν μέσα τους σύρει – σαν μέσα από θύελλα – από τα κοσμικά πράγματα και τους δίνει τη δυνατότητα με πολλή γαλήνη και σιγουριά να στέκονται και να ακούν τα λόγια του Θεού. Ο τόπος αυτός είναι θεμέλιο της αρετής και σχολείο της πνευματικής ζωής (…). Πάτησε το πόδι σου στα πρόθυρα μόνο του Ναού και αμέσως θα νιώσεις ελεύθερος από τις βιοτικές μέριμνες. Προχώρα μέσα στο Ναό και μια πνευματική αύρα θα κυκλώσει την ψυχή σου. Φρικτή είναι η ησυχία αυτή και σε μαθαίνει να ζεις πνευματικά, σου αναπτερώνει το ηθικό και δεν σε αφήνει να θυμάσαι τα καθημερινά προβλήματα. Σε μεταφέρει από τη γη στον ουρανό.

Και αν χωρίς να τελείται στο Ναό κάποια λατρευτική σύναξη αποκομίζουμε το­σο κέρδος, με πόση ωφέλεια θα φύγουν όσοι προσέρχονται την ώρα που οι Προφήτες κράζουν από παντού, που οι άγιοι Απόστολοι κηρύττουν, που ο Χριστός στέκει στο μέσον, που ο Θεός αποδέχεται τα όσα γίνονται και το Πανάγιο Πνεύμα χαρίζει τη δική Του ευφροσύνη;» (PG 51, 145).

Να πηγαίνουμε λοιπόν στον οίκο του Θεού. Να αγαπάμε τον τόπο όπου ηρεμεί η ψυχή μας. Εκεί όπου συναντάμε τον Θεό. Όποτε μας δίνεται η ευκαιρία, να προσκυνούμε στον Ιερό Ναό. Και να εισερχόμαστε με κατάνυξη. Με ιεροπρέπεια. Με σεμνότητα. Με αυτό τον πόθο, να φύγουμε για λίγο έστω από τα αδιέξοδα και τις θλίψεις της πρόσκαιρης ζωής μας, αναπνέοντας την ελπίδα, τη χάρη και τη χαρά του ουρανού.