Dogma

Συγχωρώ σημαίνει αγαπώ

Του Αρχιμ. Νεκτάριου Πόκκια, Ηγούμενου Ι. Μονής Θάρρι Ρόδου

Βρισκόμαστε ήδη, με την βοήθεια του Θεού, στη χαρμόσυνη περίοδο του Πεντηκοσταρίου, μιας περιόδου που είναι ιδιαίτερη και ξεχωριστή για κάθε άνθρωπο που θέλει να αγωνισθεί πνευματικά, να αποτινάξει τα βάρη των αμαρτιών του, τις αστοχίες και τις παραλείψεις του και να προχωρήσει με οδοδείκτη τον Χριστό και το Ιερό Του Ευαγγέλιο.

Είναι αδιανόητο κάποιος να αγωνίζεται και να προσπαθεί για την πνευματική του πρόοδο, χωρίς να έχει το εφόδιο της συγχωρήσεως. Το παράδειγμα μάς το άφησε ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος, πάνω στο ξύλο του Σταυρού, συγχώρεσε τους σταυρωτές Του.

Mία ιστορία πολύ διδακτική, παρμένη από το Γεροντικό, θα φωτίσει περισσότερο αυτό το θέμα της συγχωρητικότητας, γιατί μόνο η έμπρακτη συγγνώμη μπορεί να μας κάνει να ξεφύγουμε από την σκληροκαρδία μας. Ένας, λοιπόν, ευσεβής οικογενειάρχης, έχοντας κάποιες κτηματικές διαφορές με τον γείτονά του, ενώ στην αρχή έκανε υπομονή, μετά από λίγο καιρό σκέφθηκε να τον πάει στα δικαστήρια. Θέλησε όμως, να πάρει και την γνώμη ενός φημισμένου Γέροντα της περιοχής, του αββά Σιλουανού. Πήγε λοιπόν, να τον βρει για να εξομολογηθεί και για να ζητήσει την συμβουλή του. «Γέροντα», τού είπε, «σκέφτομαι να πάρω τον γείτονα μου στο δικαστήριο γιατί με έχει κατάφορα αδικήσει και έχει εξαντληθεί η υπομονή μου». «Κάνε ό,τι σε αναπαύει παιδί μου», του είπε ο Γέροντας με αδιαφορία. «Θα αποδοθεί με τον τρόπο αυτό το δίκαιο και θα είναι βέβαια και καλύτερα για την ψυχή του», συνέχισε να λέει ο άνθρωπος αυτός, ο οποίος έβλεπε την λύση του δικαστηρίου ως την μόνη διέξοδο. Καθώς, όμως, έφευγε, άκουσε τη φωνή του αββά Σιλουανού να του λέει: «Στάσου λίγο, μην βιάζεσαι. Έλα να προσευχηθούμε πρώτα, να ευλογήσει ο Θεός την πράξη σου αυτή».

Πήγαν και οι δύο μπροστά στην Εικόνα του Εσταυρωμένου και, αφού ο αββάς έκανε τον Σταυρό του, άρχισε να λέει: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς… και μη αφίης ημίν τα οφειλήματα ημών, ως ουδέ ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών». Στα τελευταία αυτά λόγια ο άνθρωπος αντέδρασε, λέγοντας: «Μα Γέροντα, δεν λέει έτσι η Κυριακή Προσευχή! Μήπως κάνετε κάποιο λάθος»; «Πραγματικά παιδί μου», του λέει ο αββάς Σιλουανός με γεμάτη από αγάπη φωνή, «δεν λέει έτσι η Κυριακή Προσευχή, αλλά αφού εσύ αποφάσισες να παραδώσεις στη δικαιοσύνη τον αδελφό σου, εγώ δεν μπορώ να κάνω άλλη προσευχή για σένα».

Τα λόγια αυτά του Γέροντα ήταν ένας έλεγχος αλλά και μία υπόμνηση του σφάλματός του. Πήρε την ευχή του και γύρισε στο σπίτι ωφελημένος αλλά και με την δέσμευση να μην δείξει ξανά σκληροκαρδία στον γείτονα του και να μην ασχοληθεί ξανά με περιουσιακές διαφορές που δημιουργούν ταραχή και αναστάτωση μέσα στη ψυχή μας.

Βλέπουμε από αυτή την διήγηση ότι ενώ η συγχωρητικότητα φαίνεται ως αδυναμία, είναι στην πραγματικότητα μία πράξη αγάπης γενναία, που ελκύει την χάρη του Θεού. Γι’ αυτό οι Πατέρες αφιερώνουν ωραία και ωφέλιμα λόγια για την συγχώρεση που καλό θα είναι όλους να μας προβληματίζουν:

– Όταν εκδικείσαι, εξισώνεσαι με τον εχθρό σου, όταν συγχωρείς, ομοιάζεις του Θεού.

– Όποιος δεν συγχωρεί τους άλλους, σπάει την γέφυρα από την οποία πρέπει να περάσει ο ίδιος.

– Κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει ένα νεκροταφείο. Εκεί μέσα θα θάβει τα σφάλματα και τις αδυναμίες των άλλων.

– Όταν συγχωρείς, δεν αλλάζεις το παρελθόν, αλλά σίγουρα αλλάζεις το μέλλον.

– Η ικανοποίηση που προέρχεται από την εκδίκηση διαρκεί μία στιγμή, ενώ η ικανοποίηση που προέρχεται από την συγγνώμη είναι αιώνια.

– Να συγχωράς και να ξεχνάς. Όταν θάβεις ένα ψόφιο σκυλί, δεν είναι ανάγκη να αφήσεις την ουρά του έξω από το χώμα.

Τελικά, η πεμπτουσία όλων αυτών συγκεφαλαιώνεται στην αρχική μας φράση, που είναι και ο τίτλος του παρόντος άρθρου: Συγχωρώ σημαίνει αγαπώ. Εμείς, αλήθεια, τι κάνουμε;