Σύναξη Ιερή
Σύναξη Ιερή, του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου, θεολόγου-Διδάσκοντος Παν/μίου Πειραιώς, για το ΔΟΓΜΑ.
Μεταξύ δύο μεγάλων εορτών της πίστης μας, αυτής της Αναλήψεως του Κυρίου και της Πεντηκοστής, θυμάται η Εκκλησία Επισκόπους, η συνάντηση των οποίων είχε ως θέμα διδασκαλία ολοφάνερα εκτός Αγίας Γραφής. Έπρεπε να αποκατασταθεί και να λάμψει η αλήθεια έγκυρα και έγκαιρα. Τα δογματικά ζητήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται υπεύθυνα πριν λάβουν διαστάσεις βλαβερές για τους χριστιανούς.
Οι αρέσεις ως λάθος διδαχές, και το κυριότερο οι εμμονές σ΄ αυτές, είχαν εμφανιστεί ήδη και έπρεπε η Εκκλησία σαν ένα Σώμα να συζητήσει και να διατρανώσει την αλήθεια και ταυτόχρονα να καταδικάσει τους αδιόρθωτους. Το έκανε για τον Άρειο, αυτόν ως αμετανόητο αφορούσε η Ιερή Συνάθροιση των Επισκόπων. Εκείνος υποστήριζε ότι ο Χριστός είναι κτίσμα – δημιούργημα του Θεού και όχι Θεός, το ένα πρόσωπο της Αγίας Τριάδας.
Τα ιστορικά στοιχεία της Συνόδου περιγράφουν σύναξη που έγινε στην Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., για πρώτη φορά στα χρονικά της χριστιανικής Εκκλησίας και μετείχαν όλοι οι επίσκοποι της εποχής, 318 στον αριθμό. Ακόμα και μέσα από έντονες διαφωνίες, πάντα όμως με διάλογο, κατέληξαν στην ορθή τοποθέτηση περί του προσώπου του Κυρίου μας, με θεία φώτιση.
Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι η σύγκλιση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου έγινε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο. Ήταν οι εποχές που οι ηγέτες είχαν ενδιαφέρον για την ορθή πίστη των υπηκόων τους και τον σωστό εκκλησιολογικό προσανατολισμό τους. Να βρουν και να βαδίσουν σε ορθόδοξο δρόμο όχι στους αγκαθωτούς παράδρομους των αιρέσεων. Οι δε Επίσκοποι όντως φρόντιζαν για την ορθή οικοδομή του ποιμνίου τους. Είχαν καρδιακή την συναίσθηση ότι έφεραν ενώπιον του Θεού την ευθύνη για την προφύλαξή του από αιρετικές διδασκαλίες. Σε έπαινο και τιμή, για την συμβολή τους στην στερέωση της αληθινής πίστης καθιερώθηκε αυτή η Κυριακή, η έβδομη μετά το Πάσχα.
Ο Άρειος κατά τ΄ άλλα ήταν εγκρατής άνθρωπος, η διδασκαλία του όμως λαθεμένη. Το σφάλμα είναι μεν ανθρώπινο, η επιμονή σ΄ αυτό όμως καταδικαστέα. Ο ασκητικός βίος πρέπει να ταυτίζεται και με την ορθότητα πίστης. Το ένα δεν αναιρεί ή καταργεί το άλλο, αντίθετα το απαιτεί. Έχουμε μάθει να κρίνουμε και να συγκρίνουμε τους άλλους με εξωτερικά κριτήρια, εμφάνισης, ζωής κ.λπ. Καλά είναι μεν όλα αυτά, πρέπει όμως και να είναι σε αρμονία με τα όσα πιστεύουμε. Τα δογματικά θέματα είναι λεπτά και σπουδαία, φαίνονται στην λεπτομέρεια. Κάποιες φορές σε εξωτερική καλή εμφάνιση (πρόβατου δηλαδή) κρύβονται οι αιρετικοί. Με την διδασκαλία τους προσπαθούν όπως αποδεκατίσουν την Εκκλησία μας, ως λύκοι άγριοι. Είχε προφητευτεί η συμπεριφορά αυτή από τον Κύριό μας, ήλθε ο χρόνος της επαλήθευσης. Από τους πρώτους αιώνες της μετά Εκείνον εποχής.
Η παραχάραξη των όσων ο Ιησούς είπε και έπραξε συνιστά εκτροπή από την Ορθοδοξία. Όταν γίνεται συνειδητά και παρά τις υποδείξεις των Ποιμένων, καταλήγει σε αίρεση, την οποία μεν μισούμε, τους αιρετικούς όμως συμπαθούμε ως πρόσωπα πλανεμένα, ίσως και από υπερβάλλοντα ζήλο. Προσευχόμαστε πάντα για την επιστροφή τους στην σωστή οδό.
Η Εκκλησία πολύ σοφά τοποθέτησε μετά το Πάσχα την γιορτή αυτή. Δεν θέλει να θυμηθούμε απλά μια Ιερή Σύναξη, αλλά τις αποφάσεις της. Μπορεί να φάνηκε προς στιγμή τραυματισμένο το Σώμα της Εκκλησίας. Mε τα όσα όμως λέχθηκαν και κατέληξαν στην Νίκαια θεραπεύτηκαν οι πληγές. Οι Επίσκοποι – Μέλη της Συνόδου όρθωσαν το πνευματικό τους ανάστημα, με τις λίγες ή πολλές γνώσεις τους πέτυχαν την αποστολή τους. Μας χάρισαν τα πρώτα επτά άρθρα του Συμβόλου της Πίστεως και την περί Χριστού ορθή διδασκαλία. Είναι όλα δρόμος σωστικός.
Μπορεί να έχουμε ατέλειες ανθρώπινες, βρισκόμενοι όμως μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, την μόνη αυθεντική φωνή ερμηνείας και διδασκαλίας της Γραφής, έχουμε την ευκαιρία της σωτηρίας. Εκτός Εκκλησίας ο δρόμος οδηγεί σε γκρεμό, σε απώλεια ψυχής. Οι αιρετικοί ασελγούν φέροντες το όνομα του Χριστού. Αποδεικνύονται χριστοκάπηλοι με ύποπτα συμφέροντα και κίνητρα. Η απαγκίστρωση από αιρετικές, μάλιστα ξενόφερτες, απόψεις είναι λύτρωση.
Ο Χριστός δεν ήταν πλάσμα σαν εμάς, έστω το τελειότερο, αλλά Θεάνθρωπος με συγκεκριμένο σκοπό δράσης. Ανέβηκε στον Σταυρό, έπαθε, αναστήθηκε, αναλήφθηκε στους ουρανούς και την Πεντηκοστή έστειλε το Άγιο Πνεύμα, για να υπάρξει και να συντηρεί πλέον την Εκκλησία Του και να παρηγορεί τα παιδιά Του. Δεν ήταν ο επιπόλαιος επαναστάτης, ήταν και είναι Θεός που ήθελε να χαρίσει δυνατότητα για λύτρωση στην ανθρωπότητα, να την κάνει Παράδεισο. Δεν είναι απλή προσδοκία, αλλά βεβαιότητα ψυχής.
