Το Επιστημονικό έργο των «Παυλείων» της Βέροιας και η ανάπτυξη της Ορθόδοξης Θεολογικής σκέψης Β’
Γράφει ο Μ. Βαρβούνης, Η διεθνής και πανορθόδοξη ακτινοβολία των «Παυλείων», για την οποία έγινε λόγος και παραπάνω, φαίνεται από την αποδοχή και την αναγνώριση που αυτά απολαμβάνουν, όπως απεικονίζεται στις υψηλές εκκλησιαστικές παρουσίες σε αυτά. Σταχυολογούμε και πάλι από την ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, όπου οι σχετικές πληροφορίες έχουν μεθοδικά αποθησαυριστεί: «Τις εκδηλώσεις των Παυλείων τίμησε με την σεπτή παρουσία του το 1999 και το 2016 ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος κήρυξε την έναρξη των Ε’ Παυλείων. Την έναρξη του Διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου των Δ’ Παυλείων κήρυξε ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κυρός Χριστόδουλος. Τα Στ’ Παυλεία (2000) σηματοδοτήθηκαν από την υπαίθρια εναρκτήρια Συνοδική Θεία Λειτουργία στο Βήμα του Αποστόλου Παύλου.
Στις καταληκτήριες λατρευτικές εκδηλώσεις των ΙΒ’ Παυλείων (2006) προεξήρχε ο Προκαθήμενος της Πολωνικής Εκκλησίας Μακαριώτατος Μητροπολίτης Βαρσοβίας κ.κ. Σάββας. Την έναρξη των ΙΓ’ Παυλείων (2007) κήρυξε ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κυρός Χριστόδουλος. Η έναρξη των ΙΔ’ Παυλείων (2008) κηρύχθηκε από τον από Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο στην υπαίθρια πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία στο Βήμα του Αποστόλου Παύλου στην οποία συμμετείχαν Ιεράρχες των αποστολικών Μητροπόλεων. Στις εκδηλώσεις των ΙΘ’ Παυλείων (2013) συμμετείχε ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας κ.κ. Κύριλλος. Τη διοργάνωση των ΚΒ’ Παυλείων τίμησε με την υψηλή παρουσία του ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. Στη λήξη των ΚΔ’ Παυλείων παρευρέθη η Α.Θ. Μακαριότης ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ.κ. Θεόδωρος Β΄».
Για όλους αυτούς τους λόγους, το επιστημονικό συνέδριο με το οποίο ολοκληρώνονται τα «Παύλεια» είναι ευφήμως γνωστό στον επιστημονικό κόσμο, τόσο της ημεδαπής, όσο και της αλλοδαπής, δεδομένου ότι αναλόγως υψηλό είναι το επίπεδο των κατ’ έτος προσκεκλημένων εισηγητών αλλά και των εισηγήσεων που παρουσιάζονται. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι τα επιστημονικά συνέδρια των «Παυλείων» γονιμοποιούν την θεολογική σκέψη και εμπλουτίζουν καθοριστικά την θεολογική βιβλιογραφία. Και, όπως προηγουμένως αναφέραμε, αποτελούν πλέον πρότυπο προς μίμηση από ανάλογες διοργανώσεις, καθώς προσφέρουν μια δομημένη άποψη για τη μορφή και το περιεχόμενο τέτοιων καλλιτεχνικών, πνευματικών και επιστημονικών εκδηλώσεων.
Αν τώρα συνυπολογίζουμε τις εκδόσεις με ομιλίες και πραγματείες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, τις εκδόσεις πρακτικών επιμέρους συνεδρίων και ημερίδων που διοργανώνονται στο πλαίσιο των «Παυλείων» κάθε χρονιάς, την προβολή της ελληνικής λαϊκής παράδοσης μέσα από αυτά, σε πλήθος σχετικών εκδηλώσεων, αλλά και τους επετειακούς εορτασμούς με τη συμπλήρωση του «ιωβηλαίου» των εκδηλώσεων, κατανοούμε ότι έχουμε προ οφθαλμών μια ολόκληρη τυπωμένη αλλά και ψηφιακή ενίοτε βιβλιοθήκη, μια κιβωτό επιστήμης, παράδοσης και πολιτισμού, η οποία αποτελεί πραγματική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Και κοντά σε αυτά είναι οι εκκλησιαστικές σχέσεις σε βαλκανικό και διορθόδοξο επίπεδο που δομούνται στα «Παύλεια» και καλλιεργούνται όλο το χρόνο, με τις προσκυνηματικές επισκέψεις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας και των συνεργατών του, αλλά και η πολιτισμική επαφή με τις παραγωγικές και δραστήριες δυνάμεις του τόπου, με τους τοπικούς άρχοντες αλλά και με τον λαό, που ομαδικά συμμετέχει στις εκδηλώσεις και τις χαίρεται, συνειδητοποιώντας ότι είναι η Εκκλησία του που τον σκέφτεται και τον φροντίζει, που τον παιδαγωγεί και τον οικοδομεί.
Έχουμε και κατά το παρελθόν ασχοληθεί συστηματικά με το σύγχρονο πολιτιστικό και επιστημονικό έργο της Εκκλησίας. Κι έχουμε δια μακρών αναφερθεί στην προσφορά της Ορθοδοξίας στο Γένος μας, και στην σπουδαία υπόθεση της διατήρησης της ταυτότητάς μας, εθνικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής. Πραγματικά, δεν θα μπορούσε κανείς να βρει καλύτερο παράδειγμα τέτοιας προσφοράς από τα «Παύλεια» της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, που σε ετήσια βάση φέρνουν την σπουδαία αυτή επαρχία της Μακεδονίας στο επίκεντρο του πανορθόδοξου ενδιαφέροντος.
Για όλο αυτό το σπουδαίο και υποδειγματικό έργο οφείλουμε, οι πανέλληνες αλλά και οι ορθόδοξοι όπου γης, ευγνώμονες ευχαριστίες στον Σεβασμιώτατο κ. Παντελεήμονα, για την έμπνευση, την προσφορά και την πρωτοβουλία του.
Γράφει Ο Μ. Βαρβούνης, Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης
Η διεθνής και πανορθόδοξη ακτινοβολία των «Παυλείων», για την οποία έγινε λόγος και παραπάνω, φαίνεται από την αποδοχή και την αναγνώριση που αυτά απολαμβάνουν, όπως απεικονίζεται στις υψηλές εκκλησιαστικές παρουσίες σε αυτά. Σταχυολογούμε και πάλι από την ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, όπου οι σχετικές πληροφορίες έχουν μεθοδικά αποθησαυριστεί: «Τις εκδηλώσεις των Παυλείων τίμησε με την σεπτή παρουσία του το 1999 και το 2016 ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος κήρυξε την έναρξη των Ε’ Παυλείων.
Την έναρξη του Διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου των Δ’ Παυλείων κήρυξε ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κυρός Χριστόδουλος. Τα Στ’ Παυλεία (2000) σηματοδοτήθηκαν από την υπαίθρια εναρκτήρια Συνοδική Θεία Λειτουργία στο Βήμα του Αποστόλου Παύλου.
Στις καταληκτήριες λατρευτικές εκδηλώσεις των ΙΒ’ Παυλείων (2006) προεξήρχε ο Προκαθήμενος της Πολωνικής Εκκλησίας Μακαριώτατος Μητροπολίτης Βαρσοβίας κ.κ. Σάββας. Την έναρξη των ΙΓ’ Παυλείων (2007) κήρυξε ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κυρός Χριστόδουλος. Η έναρξη των ΙΔ’ Παυλείων (2008) κηρύχθηκε από τον από Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο στην υπαίθρια πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία στο Βήμα του Αποστόλου Παύλου στην οποία συμμετείχαν Ιεράρχες των αποστολικών Μητροπόλεων. Στις εκδηλώσεις των ΙΘ’ Παυλείων (2013) συμμετείχε ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας κ.κ. Κύριλλος. Τη διοργάνωση των ΚΒ’ Παυλείων τίμησε με την υψηλή παρουσία του ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. Στη λήξη των ΚΔ’ Παυλείων παρευρέθη η Α.Θ. Μακαριότης ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ.κ. Θεόδωρος Β΄».
Για όλους αυτούς τους λόγους, το επιστημονικό συνέδριο με το οποίο ολοκληρώνονται τα «Παύλεια» είναι ευφήμως γνωστό στον επιστημονικό κόσμο, τόσο της ημεδαπής, όσο και της αλλοδαπής, δεδομένου ότι αναλόγως υψηλό είναι το επίπεδο των κατ’ έτος προσκεκλημένων εισηγητών αλλά και των εισηγήσεων που παρουσιάζονται. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι τα επιστημονικά συνέδρια των «Παυλείων» γονιμοποιούν την θεολογική σκέψη και εμπλουτίζουν καθοριστικά την θεολογική βιβλιογραφία. Και, όπως προηγουμένως αναφέραμε, αποτελούν πλέον πρότυπο προς μίμηση από ανάλογες διοργανώσεις, καθώς προσφέρουν μια δομημένη άποψη για τη μορφή και το περιεχόμενο τέτοιων καλλιτεχνικών, πνευματικών και επιστημονικών εκδηλώσεων.
Αν τώρα συνυπολογίζουμε τις εκδόσεις με ομιλίες και πραγματείες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, τις εκδόσεις πρακτικών επιμέρους συνεδρίων και ημερίδων που διοργανώνονται στο πλαίσιο των «Παυλείων» κάθε χρονιάς, την προβολή της ελληνικής λαϊκής παράδοσης μέσα από αυτά, σε πλήθος σχετικών εκδηλώσεων, αλλά και τους επετειακούς εορτασμούς με τη συμπλήρωση του «ιωβηλαίου» των εκδηλώσεων, κατανοούμε ότι έχουμε προ οφθαλμών μια ολόκληρη τυπωμένη αλλά και ψηφιακή ενίοτε βιβλιοθήκη, μια κιβωτό επιστήμης, παράδοσης και πολιτισμού, η οποία αποτελεί πραγματική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.
Και κοντά σε αυτά είναι οι εκκλησιαστικές σχέσεις σε βαλκανικό και διορθόδοξο επίπεδο που δομούνται στα «Παύλεια» και καλλιεργούνται όλο το χρόνο, με τις προσκυνηματικές επισκέψεις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας και των συνεργατών του, αλλά και η πολιτισμική επαφή με τις παραγωγικές και δραστήριες δυνάμεις του τόπου, με τους τοπικούς άρχοντες αλλά και με τον λαό, που ομαδικά συμμετέχει στις εκδηλώσεις και τις χαίρεται, συνειδητοποιώντας ότι είναι η Εκκλησία του που τον σκέφτεται και τον φροντίζει, που τον παιδαγωγεί και τον οικοδομεί.
Έχουμε και κατά το παρελθόν ασχοληθεί συστηματικά με το σύγχρονο πολιτιστικό και επιστημονικό έργο της Εκκλησίας. Κι έχουμε δια μακρών αναφερθεί στην προσφορά της Ορθοδοξίας στο Γένος μας, και στην σπουδαία υπόθεση της διατήρησης της ταυτότητάς μας, εθνικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής. Πραγματικά, δεν θα μπορούσε κανείς να βρει καλύτερο παράδειγμα τέτοιας προσφοράς από τα «Παύλεια» της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, που σε ετήσια βάση φέρνουν την σπουδαία αυτή επαρχία της Μακεδονίας στο επίκεντρο του πανορθόδοξου ενδιαφέροντος.
Για όλο αυτό το σπουδαίο και υποδειγματικό έργο οφείλουμε, οι πανέλληνες αλλά και οι ορθόδοξοι όπου γης, ευγνώμονες ευχαριστίες στον Σεβασμιώτατο κ. Παντελεήμονα, για την έμπνευση, την προσφορά και την πρωτοβουλία του.
