Το θέλημα του Θεού και η ελευθερία του ανθρώπου
Ο Άγιος Σιλουανός διακρίνει το θέλημα του Θεού από την ελευθερία του ανθρώπου.
Είναι μεγάλο αγαθό να παραδινόμαστε στο θέλημα του Θεού. Τότε στην ψυχή είναι Μόνος ο Κύριος και δεν έρχεται καμιά ξένη σκέψη, η ψυχή προσεύχεται με καθαρό νου και αισθάνεται την αγάπη του Θεού, έστω και αν υποφέρει σωματικά.
Όταν η ψυχή παραδοθεί ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού, τότε ο Ίδιος ο Κύριος αρχίζει να την καθοδηγεί, και η ψυχή διδάσκεται απευθείας από τον θεό, ενώ προηγουμένως την οδηγούσαν οι άνθρωποι και η Γραφή. Αλλά το να είναι Δάσκαλος της ψυχής ο Ίδιος ο Κύριος με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος είναι σπάνιο και λίγοι γνωρίζουν αυτό το μυστήριο, εκείνοι μόνο που ζουν κατά το θέλημα του Θεού.
Ο υπερήφανος δεν αναζητεί το θέλημα του Θεού αλλά προτιμά να κατευθύνει ο ίδιος τη ζωή του. Και δεν καταλαβαίνει πώς, χωρίς τον Θεό, δεν επαρκεί το λογικό του ανθρώπου για να τον καθοδηγεί. Κι εγώ , όταν εζούσα στον κόσμο προτού να γνωρίσω τον Κύριο και το Άγιο Πνεύμα, εστηριζόμουν στο λογικό μου. Όταν όμως εγνώρισα με το Άγιο Πνεύμα τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, τον Υιό του Θεού, τότε παραδόθηκε η ψυχή μου στον Θεό και δέχομαι οτιδήποτε θλιβερό μου συμβεί και λέω: «Ο Κύριος με βλέπει … Τι να φοβηθώ;» Προηγουμένως όμως δεν μπορούσα να ζω κατ’ αυτό τον τρόπο.
Για όποιον παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού, η ζωή γίνεται πολύ ευκολότερη, γιατί στις αρρώστιες, στη φτώχεια και στο διωγμό σκέφτεται: «Έτσι ευδόκησε ο Θεός και πρέπει να υπομείνω για τις αμαρτίες μου».
Να, εδώ και πολλά χρόνια πάσχω από πονοκέφαλο και δύσκολα τον υποφέρω αλλά με ωφελεί, γιατί με την ασθένεια ταπεινώνεται η ψυχή. Η ψυχή μου επιθυμεί διακαώς να προσεύχεται και να αγρυπνεί αλλά η ασθένεια με εμποδίζει, διότι το άρρωστο σώμα απαιτεί ανάπαυση. Και παρακάλεσα πολύ τον Κύριο να με θεραπεύσει, αλλά δεν με άκουσε. Κι αυτό σημαίνει πώς αυτό δεν θα ήταν προς όφελός μου.
Να όμως και μια άλλη περίπτωση, που ο Κύριος με άκουσε και με έσωσε. Σε μια γιορτή πρόσφεραν στην τράπεζα ψάρι. Ενώ λοιπόν έτρωγα, ένα κόκαλο μπήκε πολύ βαθιά στο λαιμό μου. Επικαλέστηκα τον Άγιο Παντελεήμονα, παρακαλώντας να με θεραπεύσει, γιατί ο γιατρός του Μοναστηριού δεν θα μπορούσε να μου βγάλει το κόκαλο από το φάρυγγα. Και μόλις είπα : «γιάτρεψέ με», η ψυχή μου πήρε απάντηση: «Βγες, έξω από την τράπεζα, κάνε μια βαθιά εισπνοή και μια απότομη εκπνοή και το κόκαλο θα βγει με αίμα». Έτσι κι έκαμα και βγήκε ένα μεγάλο κόκαλο με αίμα. Και κατάλαβα πώς, αν ο Κύριος δεν με θεραπεύει από τον κεφαλόπονο, αυτό σημαίνει ότι είναι ωφέλιμο για την ψυχή μου να υποφέρω τον πόνο.
Όταν η χάρη είναι μαζί μας, είμαστε δυνατοί στο πνεύμα. Όταν όμως την χάσομε, βλέπομε την αδυναμία μας, βλέπομε πως χωρίς τον Θεό δεν μπορούμε ούτε να σκεφτούμε το καλό. Πώς μπορείς να ξέρεις αν ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού; Να η ένδειξη: Αν στενοχωριέσαι για κάτι, αυτό σημαίνει πως δεν παραδόθηκες τελείως στο θέλημα του Θεού , έστω κι αν σου φαίνεται πως ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού.
Όποιος ζει κατά το θέλημα του Θεού, αυτός δεν μεριμνά για τίποτε. Κι αν κάτι του χρειάζεται, παραδίνει τον εαυτό του και την ανάγκη του στον Θεό. Κι αν πάρει ό,τι θέλει, μένει ήρεμος, σαν να το είχε. Ψυχή που παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού δεν φοβάται τίποτε: ούτε θύελλες ούτε ληστές ούτε τίποτα άλλο. ‘Ό,τι κι αν έλθει, λέγει: «Έτσι ευδοκεί ο Θεός», κι έτσι διατηρείται η ειρήνη στην ψυχή και στο σώμα. Το καλύτερο έργο είναι να παραδοθούμε στο θέλημα του Θεού και να βαστάζομε τις θλίψεις με ελπίδα. Ο Κύριος, βλέποντας τις θλίψεις μας, δεν θα επιτρέψει ποτέ κάτι που να ξεπερνά τις δυνάμεις μας. Αν οι θλίψεις μας φαίνονται υπερβολικές, αυτό σημαίνει πως δεν έχομε παραδοθεί στο θέλημα του Θεού…
Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
