Τόλμη, Επανάσταση, Ελευθερία
Μεγάλη εορτή θα μας θυμίσει η υμνολογία της Εκκλησίας και οι ιστορικές σελίδες του έθνους μας αύριο, Κυριακή 25η Μαρτίου. Διπλός ο εορτασμός, θρησκευτικός και εθνικός. Έχουν και οι δύο ένα κοινό σημείο: την ελευθερία. Ο άνθρωπος από τη φύση του θέλει να ζει χωρίς δυνάστη και άνευ ελέγχου.
Του αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου, Θεολόγου-Διδάσκοντος Παν/μίου Πειραιώς, για το dogma.gr
φωτογραφία για το dogma.gr: Γιάννης Αδαμόπουλος
Δεν αρέσκεται σε κανενός είδους περιορισμό. Καθώς νιώθει ότι δεν τον κυριεύουν καμίας μορφής δεσμά, τότε ζει και απολαμβάνει, χαίρεται και προοδεύει, προχωρά και αυξάνεται. Όταν όμως στερείται της ελευθερίας του, τότε μιζεροποιεί τη βιωτή του και καταδικάζει την ζωή του. Ποτέ δεν παύει όμως να ανησυχεί, να διεκδικεί, να πολεμά. Ας χάνει μάχες, στον πόλεμο θέλει να φανεί νικητής, να ελευθερωθεί. Η δουλεία όταν είναι πνευματική γίνεται και σαρκική και αντίστροφα. Η του πνεύματος και ψυχής μάλιστα υποδούλωση είναι η χειρότερη, γιατί καταστρέφει τα δημιουργικά κύτταρα του ανθρώπου και δύσκολα βρίσκει τότε δυνάμεις για αντίσταση. Ο λόγος γίνεται για την αμαρτία.
Η αυτονόμηση του ανθρώπου έναντι του Θεού έφερε την έξοδο του από τον παράδεισο. Η διαδρομή του πλέον ήταν γεμάτη προβλήματα, βάσανα, αδιέξοδα. Ήταν επιλογή του, εκείνος έφερε την ευθύνη της και τις συνέπειές της. Μέρα με την ημέρα σπαταλούσε τη ζωή του στην ασωτία, αναζητούσε τον Θεό με λάθος κριτήρια και γίνονταν αιχμάλωτος των σφαλμάτων του και των πράξεών του.
Ήρθε ο κατάλληλος καιρός ώστε να αναστραφεί το κλίμα, ωρίμασαν οι συνθήκες προκειμένου να γίνει η σωστική του Θεού επέμβαση στο ανθρώπινο γένος. Σύμμαχος η πάναγνος Μαριάμ που αξιώνεται ως Παναγία να γίνει Θεοτόκος. Είχε όλα τα πνευματικά χαρίσματα για να καταστεί συνεργάτιδα Του στην ύστατη προσπάθειά Του για οριστική βελτίωση των καταστάσεων μέχρι σωτηρίας. Αν χάναμε και αυτή την ευκαιρία η απώλεια θα ήταν ολοκληρωτική και παντοτινή. Είναι ο Θεός ο σπλαχνικός Πατέρας, αλλά υπάρχουν και τα όρια ώστε να μη ταυτιζόμαστε με την εκμετάλλευση και προκαλούμε την ανοχή Του. Η σταυροαναστάσιμη πορεία του Ιησού ήρθε να ταυτιστεί με την αντίστοιχη δική μας και να τη οδηγήσει στη δικαίωση.
Δοκιμασθήκαμε σαν έθνος επί τετρακόσια χρόνια από τον τούρκο δυνάστη. Η 29η Μαΐου 1453 δεν ήταν ημέρα πτώσης της Κωνσταντίνου πόλης, αλλά και η υποδούλωση ότι του ελληνικού και ορθόδοξου σε λαό απολίτιστο και τρομοκράτη μέχρι στους καιρούς μας. Ότι κυριευτήκαμε σωματικά δε σημαίνει ότι μείναμε και απαθείς. Ο ρωμιός πάντα έψαχνε τρόπο να επαναστατήσει και να αποτινάξει τον οθωμανικό ζυγό. Κάποτε αποτύχαινε, άλλοτε προδίδονταν, ενίοτε έφταιγε. Η φλόγα όμως για ελευθερία δεν έσβηνε από αστοχίες και ατοπήματα των αγωνιστών, των φίλων, των συμμάχων.
Ο κατακτητής δεν ήθελε μόνο τον τόπο μας, ζητούσε και τη ψυχή μας, την πίστη μας. Γνωστή η μέθοδός του, βίαιος εξισλαμισμός και γενιτσαρισμός. Έτσι γεννήθηκε η ευλογημένη χορεία των Νεομαρτύρων που βρίσκει μετόχους της σε κάθε γωνιά της πατρίδας, μη ξεχωρίζοντας ηλικία ή φύλο όσων ομολογούσαν το Βάπτισμά τους και ας υπήρξαν ακόμα και στιγμές πτώσεις.
Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε σε διάφορα μέρη της χώρας, πάντα με την ευλογία της Εκκλησίας άρχισε ο απελευθερωτικός αγώνας. Κοινό σημείο ορίσθηκε η Μονή της Αγίας Λαύρας των Καλαβρύτων και ως ημερομηνία η 25η Μαρτίου του 1821 . Τόπος ορόσημο για ότι θα συνέβαινε κατόπιν, χωρίς να ξεχνάμε και τις άλλες ελάχιστα χρονικά προηγούμενες ή μεταγενέστερες εστίες απαρχής του αγώνα. Δεν έχει σημασία πού, πώς και γιατί ξεκίνησε, ευτυχώς υπήρξε η αρχή με αίσιο τέλος. Οι πρωταγωνιστές της αυριανής εθνικοθρησκευτικής επετείου (Παναγία, αγωνιστές) υπηρέτησαν με τον τρόπο τους το τρίπτυχο: τόλμη, επανάσταση, ελευθερία. Είχαν θέληση, δυνάμεις, στόχο.
Οι εποχές μπορεί να φαίνονται μακρινές, αλλά είναι και τόσο κοντά μας. Η εποχή μας καλείται να διασώσει την αξιοπρέπειά της ανάμεσα στις συμπληγάδες της ιδεολογικής αλλοτρίωσης και της οικονομικής παγκοσμιοποίησης∙ όλες καταστάσεις που ευνοούν την λήθη, καλλιεργούν την απαξίωση και ενθαρρύνουν την επιφύλαξη. Πόλεμοι, ακαταστασίες, φοβίες, ολοκληρωτισμοί υπάρχουν γύρω μας, ο απρόβλεπτος γείτονας απειλεί, η ανασφάλεια είναι διάχυτη, το μέλλον αβέβαιο. Η μαθητεία στην εθνική παλιγγενεσία θα αλλάξει την ψυχολογία μας και την αποφασιστικότητα μας.
Η άγνοια του παρελθόντος σημαίνει άρνηση της ιστορικής μας ταυτότητας. Όταν η ιστορία γράφεται με αγώνες δε μπορεί να παραχαραχθεί, να λησμονηθεί, να χαρισθεί γιατί το υλικό γραφής είναι μοναδικό και ανεξίτηλο, είναι το αίμα των αγίων, των πολεμιστών, των ηρώων. Όσο και αν τα γεγονότα παραποιηθούν ή αποσιωπηθούν, έρχονται ως πραγματικότητα και ελέγχουν τη διαστρέβλωση και αποδοκιμάζουν τις παρωπίδες.
