ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: Μαζεύτηκαν για να γιορτάσουν αλλά μίλησαν για «αμαρτίες»
Χωρίς την παρουσία της Κυβέρνησης το Αγιον Όρος γιόρτασε την μεγάλη επέτειο – Στήριξη Βαρθολομαίου στους Αγιορείτες – Σκληρά λόγια για το Βατοπαίδι 
Λουδάρος Ανδρέας
Ένας εορτασμός που αλλιώς σχεδιάστηκε και αλλιώς έγινε, ήταν αυτός για τα 100 χρόνια από την προσάρτηση του Αγίου Όρους στο ελληνικό κράτος.
Μόλις λίγους μήνες πριν, όλοι μιλούσαν για μια σειρά λαμπρών εορταστικών εκδηλώσεων, για παρουσία της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας της χώρας, για ξένες προσωπικότητες και αρχηγούς κρατών.
Κυβέρνηση, Πατριαρχείο και Αγιορείτες ετοιμάζονταν για έναν εορτασμό ο οποίος θα έμενε στην ιστορία.
Τα πράγματα όμως έγιναν διαφορετικά.
Η απόφαση των αγιορειτών να «εκβιάσουν» εμμέσως πλην σαφώς την ελληνική Κυβέρνηση για το θέμα της φορολόγησης των Μονών του Αγίου Όρους αποδείχθηκε μάλλον αποτυχημένη. Όπως το dogma.gr είχε αποκαλύψει από το καλοκαίρι, οι Αγιορείτες έστειλαν το μήνυμα στον Πρωθυπουργό και τα κόμματα πως αν δεν λυθεί το φορολογικό ζήτημα των Μονών, κανείς πολιτικός δεν θα ήταν ευπρόσδεκτος στους εορτασμούς.
ΠΩΣ «ΠΑΓΩΣΑΝ» ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ – ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ
Το τελεσίγραφο έφθασε στην Αθήνα, αλλά δεν λειτούργησε ακριβώς όπως θα περίμεναν οι μοναχοί. Αντίθετα! Η Κυβέρνηση ύστερα και από την αποτυχία των απεσταλμένων στελεχών της να βρει «κοινό τόπο» με τους μοναχούς, «πάγωσε» κάθε προετοιμασία, εξαιρώντας εαυτόν από τους εορτασμούς.
Ακόμη και ο Ευάγγελος Βενιζέλος ο οποίος διαχρονικά διατηρεί καλές σχέσεις με το Άγιον Όρος, αποστασιοποιήθηκε. Άλλωστε οι μοναχοί είχαν ήδη φροντίσει να του διαμηνύσουν πως θεωρούν πως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ήταν ένας από τους αξιωματούχους που δεν τήρησε τις υποσχέσεις του.
Το αποτέλεσμα είναι πλέον γνωστό.
Ο μοναδικός εκπρόσωπος του ελληνικού Κράτους στους εορτασμούς του Αγίου Όρους, ήταν ο πολιτικός Διοικητής του, ο κ. Αρίστος Κασμίρογλου. Ούτε ο Πρόεδρος, ούτε ο Πρωθυπουργός, ούτε καν ένας γενικός γραμματέας.
Οι μόνοι που μπορούμε να πούμε πως χάρηκαν από την εξέλιξη, ήταν αυτοί που εξέφραζαν φόβους πως ο εορτασμός θα κατέληγε σε «φιέστα».
Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΑΙ ΟΙ… ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ
Αυτός που δεν θα μπορούσε να λείψει και έδωσε με την παρουσία του ειδικό βάρος στους εορτασμούς, ήταν ο Επίσκοπος του Αγίου Όρους, ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Η παρουσία του στον Άθωνα έδωσε στους εορτασμούς μια σαφώς λαμπρή και ξεχωριστή νότα, όμως στην ατζέντα του κ. Βαρθολομαίου δεν υπήρχαν μόνο εορταστικά θέματα.
Οι κινήσεις και οι ομιλίες του Πατριάρχη κατά την ολιγοήμερη παραμονή του στην αθωνική πολιτεία ήταν συγκεκριμένες και στοχευμένες. Οι αποδέκτες του δεν κατονομάστηκαν αλλά δεν υπάρχει κάποιος που να μην κατάλαβε τι ήθελε να πει και σε ποιον.
Πρώτος αποδέκτης των μηνυμάτων του Πατριάρχη ήταν η ίδια η Κυβέρνηση. Ο κ. Βαρθολομαίος έδειξε με τρόπο σαφή πως οι Αγιορείτες δεν είναι μόνοι τους στο θέμα της φορολόγησης.
Χαρακτήρισε ανεπίκαιρη και επιβλαβή κάθε συζήτηση σχετική με την αλλαγή των προνομίων και του καθεστώτος κάτω από το οποίο λειτουργεί το Άγιον Όρος, υιοθετώντας με τον πιο σαφή τρόπο τη θέση των Αγιορειτών στους οποίους ξεκαθάρισε πως η στήριξη του Πατριαρχείου στο δέμα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Ο Πατριάρχης χαρακτήρισε τα προνόμια του Αγίου Όρους «αναφαίρετα» και ξεκαθάρισε πως το Πατριαρχείο δεν έχει καμία πρόθεση να αποδεχθεί την παραμικρή συζήτηση επί αλλαγών στο καθεστώς.
Είναι όμως μόνο η φορολόγηση, που απασχολεί τον Πατριάρχη; Ο ίδιος έδειξε πως όχι.
Μια ακόμη συζήτηση που τόσο το Πατριαρχείο της Ρωσίας όσο και άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες -αλλά με μικρότερη ένταση- προσπαθούν να θέσουν στο τραπέζι, είναι αυτή της ύπαρξης «εθνικών» μονών.
Στη Μονή Αγίου Παντελεήμονος, το λεγόμενο «ρώσικο» μοναστήρι το μήνυμα του Πατριάρχη προς τους μοναχούς –και όχι μόνο- ήταν να μείνουν μακριά από εθνικιστικές και άλλες βλέψεις.
ΟΙ ΜΟΝΑΧΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Την ίδια στιγμή που ο Πατριάρχης βρισκόταν στο Άγιον Όρος, δικαστικοί επιμελητές με τη συνδρομή ανδρών της ΕΛ.ΑΣ πραγματοποιούσαν έξωση σε οικογένεια που διατηρούσε ταβέρνα σε νησί του Αιγαίου.
Η έκταση όπου βρισκόταν η ταβέρνα, διεκδικήθηκε και κερδήθηκε από αγιορείτικη Μονή, εκπρόσωποι της οποίας ήταν παρόντες όταν οι αστυνομικοί έπαιρναν με χειροπέδες τα μέλη της οικογένειας που διατηρούσε την ταβέρνα.
Ο Πατριάρχης ενδεχομένως να μην γνώριζε τα γεγονότα αυτά, όμως τόσο κατά την επίσημη δοξολογία στο Πρωτάτο, όσο και κατά την διπλή σύναξη στην οποία παρέστη, έδειξε να έχει πολύ καλή εικόνα για τις επιχειρηματικές ενέργειες των μοναχών τις οποίες ούτε λίγο ούτε πολύ «απαγόρευσε».
Σε τρεις ομιλίες του, τουλάχιστον, ο Πατριάρχης κάλεσε τους μοναχούς να μείνουν σταθεροί στην αποστολή τους και να μην ασχολούνται με οικονομικές επενδύσεις.
ΤΟ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙ
Η δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης Βατοπαιδίου φαίνεται πως εξέπληξε τον Πατριάρχη που όπως ο ίδιος δήλωσε, είχε διαφορετικές διαβεβαιώσεις. Χωρίς να αναφερθεί στα πρόσωπα, περιέγραψε τα γεγονότα, αναφερόμενος σε Ηγούμενο Μονής και μοναχό συνεργάτη του, οι οποίοι παραπέμπονται σε δίκη με κακουργηματικές κατηγορίες.
Ο Πατριάρχης μίλησε για διασυρμό του Αγίου Όρους και για πράξεις εκτός της μοναστικής αποστολής.
«Οι ειρημένοι, κατά το κατηγορητήριον παραπεμπτικόν βούλευμα, εκινήθησαν αξιοποίνως εις πολυπράγμονας πρωτοβουλίας και ενεργείας πέραν και επί υπερβάσει των μοναχικών καθηκόντων αυτών, διά τα οποία εγκατελείψατε οι τον τόπον της Θεομήτορος οικούντες τον κόσμον και τα του κόσμου» είπε ο Πατριάρχης.
Συμπλήρωσε δε, πως «Η τροπή της υποθέσεως, ανεξαρτήτως της εκβάσεως της επικειμένης δίκης, διδάσκει ότι δεν είναι πρέπον να εγκαταλείπουν οι μοναχοί την μοναχικήν άσκησιν και να επιδίδωνται εις έργα κοινωνικής αποστολής, διά την πραγματοποίησιν των οποίων καταλληλότεροι είναι οι λαικοί και η εν τω κόσμω στρατευομένη Εκκλησία».
Η ενέργεια αυτή του Πατριάρχη, ο οποίος κατά την επίσκεψη του στο Αγιον Όρος δεν μετέβη στη Μονή Βατοπαιδίου, σχολιάστηκε έντονα στο Άγιον Όρος.
Η ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ
Από τις αναφορές του Πατριάρχη στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Άγιον Όρος, δεν θα μπορούσε να λείψει και αυτό γύρω από την Μονή Εσφιγμένου.
Ο Πατριάρχης έκανε λόγο για «παρασυναγωγή» όπως αποκάλεσε τα μέλη της παλαιάς αδελφότητας, οι οποίοι παραβιάζουν τόσο τους ιερούς κανόνες και τον κανονισμό του Αγίου Όρους όσο και τους νόμους του ελληνικού κράτους.
Σύμφωνα με τον Πατριάρχη «…οφείλει να εγκύψη μετά της δεούσης σοβαρότητος και υπεθυνότητος το Ιερόν Αγιορετικόν Σώμα εν τω συνόλω αυτού και πάντες οι εμπλεκόμενοι παράγοντες, μάλιστα η οφείλουσα ίνα τηρή τα τεθεσπισμένα και τας λαμβανομένας αποφάσεις έντιμος Ελληνική Πολιτεία…»
