Συνέντευξη στον Νίκο Παπαδημητρίου
– Ποια τα συμπεράσματά σας, Παναγιώτατε, από τις εισηγήσεις και τις παρεμβάσεις στην Ιεραρχία, οι εργασίες της οποίας μόλις ολοκληρώθηκαν;
– Με τη βοήθεια του Θεού και τη συμβολή του Αρχιεπισκόπου και των Μητροπολιτών, έγινε μια Ιεραρχία πολύ ήρεμη, που ανταποκρίθηκε στο μέγεθος της ευθύνης που έχουμε όλοι προκειμένου να διατηρηθεί η ενότητά μας αυτές τις ώρες και να εξοφληθεί το χρέος της Εκκλησίας στην πατρίδα και το λαό μας.
– Εσείς πώς ακούσατε την αναφορά του Αρχιεπισκόπου –κάποιοι έκαναν λόγο για αυτοκριτική-, «πολλοί από εμάς δεν έχουμε ακόμη συνειδητοποιήσει τι συμβαίνει, ζούμε σε μια εικονική πραγματικότητα, έχουμε κλειστεί στο παρελθόν, αρνούμαστε να δούμε τη στενόχωρη αλήθεια που μας περιβάλλει»;
Σε αυτό ο Αρχιεπίσκοπος ήταν πιο ξεκάθαρος από άλλες περιόδους. Ήταν μια σωστή παρατήρηση γιατί κάποιοι, δεν θέλω να πω «μερικοί», μένουν τελείως αδιάφοροι μπροστά σε αυτό το σάλπισμα της ευθύνης
– Πάντως ως και πρόσφατα ασκούσατε κριτική στην ηγεσία της Εκκλησίας ότι δεν μιλά πολύ για τα θέματα που την αφορούν. Τώρα;
ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ως την ώρα που έφυγαν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και οι άλλες ενδιάμεσες κυβερνήσεις, μιλούσε σπάνια και άτοναΕίναι αλήθεια ότι αρχικώς ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ως την ώρα που έφυγαν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και οι άλλες ενδιάμεσες κυβερνήσεις, μιλούσε σπάνια και άτονα, εγώ είπα –και επειδή κάποιοι γκρίνιαζαν ότι ο Θεσσαλονίκης μιλά συνεχώς- ότι παρακαλώ να μιλήσει καθαρά ο Αρχιεπίσκοπός μας και εγώ θα σταματήσω.
Αυτή ήταν μια φάση που πέρασε. Από την ώρα που άρχισαν τα μεγάλα προβλήματα στην πολιτική ζωή, η αλήθεια είναι ότι μίλησε μερικές φορές και ήταν χρήσιμος.
Άλλο Καραμανλής, άλλο Παπανδρέου!
– Ποιοι φταίνε για την κρίση που βιώνει σήμερα ο ελληνικός λαός;
– Στην αρχή της Μεταπολίτευσης, με τον Καραμανλή, όλα ήταν ώριμα και συγκρατημένα. Από εκεί και πέρα υπήρξε μια ασυγκράτητη επιθυμία να ζήσουμε καλύτερα, να αγοράζουμε….
– Εννοείτε από το 1981 και μετά;
– Ναι, από το 1981 και μετά. Οι πολλές παροχές στα δικαιώματα, την παιδεία, τα προνόμια των συνδικαλιστών δημιούργησαν νέα κατάσταση. Πολλοί πήραν δάνεια και όλοι μας σε ένα βαθμό φθαρήκαμε, μα πιο πολύ η εξουσία.
– Σήμερα επισκέπτεται την Αθήνα η Γερμανίδα Καγκελάριος. Αν είχατε τη δυνατότητα μιας ολιγόλεπτης συνάντησης, τι θα της λέγατε;
Πρώτα από όλα ότι άργησε να δείξει ένα πραγματικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα, έναντι της οποίας η Γερμανία έχει μεγάλο ηθικό χρέος ένεκα όσων συνέβησαν το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. ένας λαός με τέτοια ιστορία και προσφορά δεν μπορεί να ταπεινώνεται με τρόπο ώστε να ικανοποιούνται οι οικονομίες της βόρειας ΕυρώπηςΔεύτερον, ένας λαός με τέτοια ιστορία και προσφορά δεν μπορεί να ταπεινώνεται με τρόπο ώστε να ικανοποιούνται οι οικονομίες της βόρειας Ευρώπης. Πρέπει να κοιτάξουν και την Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία.
Αν φύγουμε εμείς από την ευρωζώνη, θα καταρρεύσει όλο το σύστημα. Θα της έλεγα λοιπόν, «αργήσατε, αλλά αφού ήλθατε, πείτε κάτι δυνατό, ούτως ώστε να ξεφύγουμε από αυτήν τη νοσηρότητα στην οποία έχουμε πέσει με την τρόικα». Επιπλέον, η φιλοξενία είναι οφειλή και χρέος, από θρησκευτική άποψη, από πολιτιστική, από ιστορική… Νομίζω ότι πρέπει να της φερθούμε με ανοχή έστω, εντάξει να μην πάμε να χειροκροτήσουμε.
Μην δημιουργήσουμε όμως εικόνες που θα μας εκθέσουν σε όλη την Ευρώπη. Έχουν απόλυτο δίκιο όσοι εξεγείρονται, αλλά μερικές στιγμές πρέπει να συγκρατηθούμε για ένα καλύτερο αποτέλεσμα.
– Κάποιοι εξεπλάγησαν από τη στάση που κρατήσατε έναντι του νεαρού που έγραψε για τον «γέροντα παστίτσιο». Διαφωνήσατε με την άσκηση δίωξης. Γιατί;
– Θέλουμε τα ιερά και τα όσια όλων των θρησκειών να γίνονται σεβαστά. Αυτό το παιδί έκανε αυτήν την πράξη ασεβείας. Το παιδί αυτό ούτε ήρωα να το κάνουμε ούτε να το καταστρέψουμε. Με εκείνους που εκμεταλλεύτηκαν τη θέση τους μέσα στο κράτος και έγιναν πάμπλουτοι, τι πρέπει να γίνει;
– Σε δήλωσή σας είχατε σημειώσει, «κανείς δεν μπορεί να ιδιοποιηθεί την πίστη»…
Αυτό το είπα όταν με ρώτησε συνάδελφός σας ότι η Χρυσή Αυγή έχει θέσεις υπέρ της Εκκλησίας. Δεν γίνεται ένα κόμμα να εκπροσωπεί την Εκκλησία.
Δηλαδή οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, για να μην πω για τα μεγάλα κόμματα, δεν ενδιαφέρονται για την Εκκλησία; Κανένα, μα κανένα κόμμα δεν μπορεί να μονοπωλήσει την Εκκλησία.
Εμείς έχουμε χριστιανούς ακόμη και στην άκρα αριστερά. Θα ήταν πολύ φτωχό για μας, αν ένα οποιοδήποτε κόμμα να μας βοηθά και όλα τα άλλα είναι εναντίον μας;
Αυτό είπα αλλά το παρεξήγησαν. Όπως παρεξηγήθηκε και κάτι ακόμη. Ότι ο Γ. Βαλλιανάτος είπε καλά λόγια για τη δική μου τοποθέτηση –και καλά έκανε. Από εκεί και πέρα, έχω εγώ ευθύνη για αυτό; Δεν αντήλλαξα σκέψεις μαζί του. Έτσι έκρινε εκείνος.