Η συνάντηση διοργανώθηκε από την Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος, η οποία έχει αναλάβει τον κεντρικό συντονισμό των εκδηλώσεων.
Πρώτος έλαβε τον λόγο ο Πρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, ο οποίος ζήτησε τη συνεργασία όλων των κατά τόπους Ιερών Μητροπόλεων για να τιμηθεί η ιστορική μνήμη κατά τον προσήκοντα τρόπο. Ο Σεβασμιώτατος είπε μεταξύ άλλων τα εξής:
“Ευχαριστούμε για τη συμμετοχή σας. Η εμπειρία των εκδηλώσεων του 1821-2021 κατέδειξε ότι αποδίδει η συνεργασία της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος με τις κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις. Η Εκκλησία υπήρξε πρωτοπόρος και αυτό αναγνωρίσθηκε από εκπροσώπους της Πολιτείας, της κοινωνίας και του πολιτισμού. Διοργανώσαμε, από το 2012 μέχρι και το 2020, 10 Επιστημονικά Συνέδρια και εκδώσαμε 10 τόμους για την Τουρκοκρατία και το 1821 και τους παραδίδουμε στις επόμενες γενιές. Χαιρόμαστε που σε όλη την Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 260 εκδηλώσεις παρά την υγειονομική κρίση.
Η επέτειος που καλούμαστε να τιμήσουμε το 2022 έχει μία ιδιαιτερότητα. Ενώ το 1821 είναι μία λαμπρή σελίδα και θυμίζει νίκες, ελευθερία και αναδημιουργία, το 1922 φέρνει στο νου πικρές μνήμες. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να μιλούμε μόνον για την καταστροφή και τον ξεριζωμό. Σε μία εποχή πολλαπλής κρίσης ο λαός μας και ειδικά οι νέοι μας χρειάζονται μηνύματα ελπίδας.
Προτείνω να εστιάσουμε στις Χριστιανικές ρίζες της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης. Να γίνουν εκδηλώσεις για τους Αγίους αυτών των περιοχών, για τους Καππαδόκες Πατέρες, για τις Οικουμενικές Συνόδους. Για τον ελληνορθόδοξο πολιτισμό, για τις εκκλησίες της Καππαδοκίας, για τα ελληνικά σχολεία του 19ου αιώνος στη Σμύρνη, στις Κυδωνίες, στην Τραπεζούντα και αλλού.
Να τονίσουμε την πολιτιστική κληρονομιά των προσφύγων, οι οποίοι έφεραν από την πατρίδα τους τα λείψανα των Αγίων και τις παραδόσεις τους. Να θυμίσουμε την εργατικότητά τους και την αγάπη τους για τα Γράμματα, την Τέχνη, την Παιδεία. Να αναδείξουμε τη δημιουργική συμβολή των Μικρασιατών, Ποντίων, Κωνσταντινουπολιτών, Ανατολικοθρακιωτών κ.ά. στη διαμόρφωση της νεοελληνικής κοινωνίας.
Με συγκίνηση και σεβασμό θα αναφερθούμε στη Γενοκτονία, τους Αγίους Νεομάρτυρες του 1922 και τα όσα υπέστησαν οι Έλληνες, οι Αρμένιοι και οι άλλοι Χριστιανοί της Ανατολής. Είναι γεγονότα ιστορικά, τα οποία παραδέχονται και αντικειμενικοί ιστορικοί από την Αμερική, την Ευρώπη και άλλες χώρες. Θα μιλήσουμε επιστημονικά, νηφάλια, χωρίς μεμψιμοιρία και χωρίς να αναβιώσουμε εσωτερικούς διχασμούς. Η Εκκλησία είναι δύναμη ενότητος”.
Στη συνέχεια έλαβαν τον λόγο ο Σεβ. Μητροπολίτης Πολυανής και Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίος, μέλος της Ε.Σ.Ε Πολιτιστικής Ταυτότητος, ο Γραμματεύς της Επιτροπής Αρχιμ. Δαμασκηνός Πετράκος, ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής διοργανώσεως των Συνεδρίων Καθηγητής κ. Εμμανουήλ Βαρβούνης, Κοσμήτωρ της Σχολής Κλασσικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Δ.Π.Θ., και πολλοί εκπρόσωποι Ιερών Μητροπόλεων.
Ακούσθηκαν ενδιαφέρουσες προτάσεις για τη διοργάνωση λατρευτικών, επιστημονικών, καλλιτεχνικών, νεανικών και άλλων εκδηλώσεων κατά τη διάρκεια ολοκλήρου του έτους 2022, οι οποίες θα τεθούν υπό την αιγίδα της Ιεράς Συνόδου.
Εκ της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος