E΄ Κυριακή των Νηστειών στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας
Την E΄ Κυριακή των Νηστειών 18 Απριλίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο στον υπό κατασκευή Ιερό Ναό του Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά Βεροίας.
H Ακολουθία τελέστηκε τηρουμένων όλων των προβλεπόμενων περιοριστικών μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, ενώ μεταδόθηκε απευθείας στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως, στην αντίστοιχη σελίδα στο Facebook και στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παύλειος Λόγος 90.2 FM».
Στην Ιερά Ακολουθία έψαλαν ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Προσκυνηματικού Ναού του Αγίου Αντωνίου Βεροίας κ. Ιορδάνης Κουτσιμανής και ο κ. Βασίλειος Μαυράγκανος.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε». Μέ μία αὐστηρή παρατήρηση ἀπαντᾶ ὁ Χριστός στήν παράκληση δύο ἀγαπημένων μαθητῶν του, τοῦ Ἰακώβου καί τοῦ Ἰωάννη. Ἐκεῖνος τούς προετοιμάζει γιά ὅσα ἐπρόκειτο νά συμβοῦν τίς ἑπόμενες ἡμέρες, γιά ὅσα ἐπρόκειτο νά ὑπομείνει γιά χάρη τῶν ἀνθρώπων, γιά τό Πάθος καί τή σταυρική του θυσία, καί ἐκεῖνοι σκέφτονται τό δικό τους μέλλον.
Καί ἄς μήν νομίσουμε ὅτι ἦταν ἀνώδυνο γιά τόν Χριστό νά ὑπομείνει ὅλα αὐτά πού περιγράφει, ἐπειδή ἦταν Θεός. Οἱ ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων, ἡ ἀγνωμοσύνη τους, ἡ προδοσία τοῦ μαθητοῦ του, τά ὁποῖα γνωρίζει ἤδη ὁ Χριστός καί ἐκφράζονται στήν ἐναγώνια προσευχή του καί στόν ἱδρώτα του πού ρέει «ὡσεί θρόμβοι αἵματος» στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ, λίγο πρίν ἀπό τή σύλληψή του, δείχνουν ὅτι ὁ Χριστός αἰσθάνεται τό βάρος τοῦ ἔργου πού εἶχε ἀναλάβει. Καί ἐνῶ προσπαθεῖ νά κάνει τούς μαθητές του μετόχους τῆς δοκιμασίας του γιά τή σωτηρία τους καί τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, αὐτοί προσπαθοῦν νά διασφαλίσουν αὐτό πού νομίζουν ὅτι εἶναι τό συμφέρον τους.
«Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε», εἶναι ἡ ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ στό αἴτημα τῶν μαθητῶν του νά καθίσουν δεξιά καί ἀριστερά του, ὅταν θά ἔρθει στή δόξα του. Δέν γνωρίζετε τί ζητᾶτε. Δέν ἔχετε συναίσθηση τί ζητᾶτε. Νομίζετε ὅτι αὐτό γιά τό ὁποῖο μέ παρακαλεῖτε εἶναι σπουδαῖο καί σημαντικό καί ἀποδεικνύετε ὅτι δέν ἔχετε κατανοήσει ὅσα μέ ἀκούσατε νά σᾶς διδάσκω ἐπί τρία χρόνια. Τί ζητᾶτε, λοιπόν;
«Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε», μπορεῖ νά εἶναι ἡ ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ κάποιες φορές καί στίς δικές μας προσευχές. Γιατί καί ἐμεῖς μπορεῖ νά ἔχουμε τήν ἐντύπωση ὅτι τοῦ ζητοῦμε κάτι πολύ σημαντικό, κάτι πού ἔχουμε μεγάλη ἀνάγκη, κάτι πού τό ἐπιθυμοῦμε πολύ, ὅμως τελικά μπορεῖ νά μήν εἶναι οὔτε ὠφέλιμο οὔτε χρήσιμο οὔτε ἀναγκαῖο γιά τήν ψυχή μας καί γιά τή ζωή μας. Μπορεῖ νά εἶναι ἴσως καί ἐμπόδιο γιά κάποια εὐλογία πού μᾶς ἐπιφυλάσσει ὁ Θεός ἤ ἀκόμη καί γιά τή σωτηρία μας. Καί ὅμως ἐμεῖς ἐπιμένουμε νά τό ζητοῦμε, χωρίς νά ὑπολογίζουμε τί θά πρέπει πραγματικά νά ζητοῦμε ἀπό τόν Θεό. Χωρίς νά ὑπολογίζουμε ὅτι ἡ σιωπή του στίς προσευχές μας μπορεῖ νά εἶναι μία ἀπάντηση σάν αὐτή πού ἔδωσε στούς μαθητές του. «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε».
Ὁ Χριστός ἀπαντᾶ μέ τόν τρόπο αὐτό, ὄχι γιατί δέν μᾶς ἀγαπᾶ καί δέν θέλει νά ἱκανοποιήσει τό αἴτημά μας, ἀλλά γιατί θέλει νά μᾶς διδάξει τί θά πρέπει νά τοῦ ζητοῦμε, ποιές θά πρέπει νά εἶναι οἱ προτεραιότητες τῆς ζωῆς μας καί τῆς προσευχῆς μας.
Καί μπορεῖ νά μᾶς ὑποσχέθηκε ὅτι «πάντα, ὅσα ἄν αἰτήσησθε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε», δέν παρέλειψε ὅμως νά μᾶς διδάξει νά ζητοῦμε πρῶτα τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καί Ἐκεῖνος θά μᾶς δώσει ὅλα τά ὑπόλοιπα, καθώς γνωρίζει τί ἔχουμε ἀνάγκη. «Ζητεῖτε πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ … καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν».
Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι τό μεῖζον, καί γι᾽ αὐτό ὁ Χριστός μᾶς διδάσκει ὅτι πρέπει νά εἶναι τό πρῶτο αἴτημά μας πρός τόν Θεό, καθώς ἄλλωστε γιά νά τό ἐπιτύχουμε, χρειαζόμεθα ὁπωσδήποτε τή βοήθειά του. Καί εἶναι ἀνάγκη νά τό ζητοῦμε, γιατί, ὅπως λέγει ὁ Χριστός, τίποτε δέν ὠφελεῖ τόν ἄνθρωπο, ἄν κερδίσει «τόν κόσμον ὅλον καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ», ἡ ὁποία σώζεται μόνο, ὅταν βρίσκεται στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Αὐτή τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ ὁρίζει, ἄλλωστε, ὁ Χριστός ὡς ἕνα ἀπό τά πρῶτα αἰτήματα τῆς προσευχῆς πού μᾶς παρέδωσε, τῆς Κυριακῆς δηλαδή προσευχῆς. «Ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου ὡς ἐν οὐρανῷ καί ἐπί τῆς γῆς».
Καί ὅταν ἔρθει ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας, στό περιβάλλον μας, στόν κόσμο μας, τότε γεμίζει τόσο πολύ τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, ὥστε δέν αἰσθάνεται ὅτι τοῦ λείπει κάτι· τότε ὁ ἄνθρωπος δέν αἰσθάνεται ὅτι ἔχει κάποια ἔλλεψη ἤ κάποια ἐπιθυμία, γιατί εἶναι ὑπερπλήρης ἀπό τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ, γιατί ζεῖ αὐτό πού ὑποσχέθηκε ὁ Χριστός σέ ὅσους ζητοῦν τή βασιλεία του, ὅτι «ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν».
Καί τό βλέπουμε αὐτό στή ζωή τῶν ἁγίων μας. Τό βλέπουμε καί στή ζωή τῆς ἑορταζομένης σήμερα μεγάλης ὁσίας τῆς Ἐκκλησίας μας, τῆς ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας, ἡ ὁποία ἔζησε ἐν μετανοίᾳ ἐπί 47 χρόνια στήν ἔρημο, χωρίς νά ἔχει ἀπολύτως τίποτε, ἀλλά καί χωρίς νά ἐπιθυμεῖ τίποτε, γιατί ἀγωνιζόταν γιά τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τήν ζοῦσε μέσα ἀπό αὐτόν τόν ἀγώνα τῆς μετανοίας καί τῆς καθάρσεως, μέσα ἀπό τή χάρη τοῦ Θεοῦ πού τήν ἐνίσχυε στόν ἀγώνα της, μέσα ἀπό τήν πρόγευση τῆς αἰωνίου ζωῆς καί μακαριότητος.
Ἡ σημερινή ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ στούς μαθητές του ἄς κάνει καί ἐμᾶς νά ἐξετάσουμε τόν ἑαυτό μας τί ζητᾶ ἀπό τόν Θεό καί νά ἱεραρχήσουμε τά αἰτήματά μας, θέτοντας ὡς πρῶτο αἴτημα νά μᾶς ἀξιώσει τῆς βασιλείας του.
Αὐτήν τή βασιλεία εὐχόμεθα καί προσευχόμεθα νά ἀπολαμβάνει καί ὁ ἀδελφός μας Ἀπόστολος, τοῦ ὁποίου τελοῦμε σήμερα τό ἐτήσιο μνημόσυνο. Καί τό ἐλπίζουμε καί τό εὐχόμεθα, διότι ὁ Χριστός τόν ἀγάπησε, ἀγάπησε τήν εὐγενῆ ψυχή του, καί τόν πῆρε κοντά του νωρίς, πολύ πρόωρα θά λέγαμε γιά τά δικά μας δεδομένα. Ὅμως δέν τό ἔκανε γιά νά λυπήσει καί νά θλίψει τά ἀγαπημένα του πρόσωπα, τούς γονεῖς καί τούς οἰκείους του, ἀλλά γιά νά τοῦ χαρίσει τή δική του χαρά καί εὐφροσύνη, ἡ ὁποία ὑπερβαίνει κάθε ἀνθρώπινη καί κοσμική χαρά. Ἡ ἐλπίδα αὐτή μαζί μέ τήν προσευχή μας θά πρέπει νά παρηγορεῖ τή ψυχή μας, πού εἶναι φυσικό νά αἰσθάνεται τόν πόνο τοῦ ἀποχωρισμοῦ, καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εὔχομαι νά τόν ἁπαλύνει μέ τή χάρη του. Ἄλλωστε, ἄν σκεφθοῦμε ὅτι ὁ Ἀπόστολος λόγω τῆς ἁπλότητός του καί τῆς καθαρότητός του βρίσκεται ὡς ἄγγελος κοντά στόν Θεό, αὐτό καί μόνο μᾶς ἀναπαύει, διότι ἔχουμε ἕναν πρέσβη στόν οὐρανό πού πρεσβεύει καί γιά τήν οἰκογένειά του καί γιά ὅλους μας.