Dogma

Έναρξη συνεδρίου για τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά στην Ι.Μ Θεοτόκου Καλλίπετρας

Την Παρασκευή 7 Ιουλίου το απόγευμα ξεκίνησαν οι εργασίες του Διεθνούς Ερευνητικού Συνεδρίου με θέμα: «Χριστιανικές και μη Χριστιανικές θεωρίες για τον Πόλεμο και την Ειρήνη, οι Ησυχαστές πατέρες και ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς» που φιλοξενείται για τρίτη χρονιά στην Ιερά Μονή Θεοτόκου Καλλίπετρας στη Βέροια.

Την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου για τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά τίμησε με την παρουσία του ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό και προσέφερε αναμνηστικά στους συμμετέχοντες, ενώ ακολούθησαν οι χαιρετισμοί του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Θεοτόκου Καλλίπετρας Γέροντος Παλαμά Κυριλλίδη και του Δρ. κ. Κωνσταντίνου Αθανασόπουλου (Open University  UK), ο οποίος έχει την οργανωτική ευθύνη του συνεδρίου.

Κατά την πρώτη εναρκτήρια εισήγηση ο Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σταύρος Γιαγκάζογλου ανέπτυξε το θέμα: «Πόλεμος και ειρήνη στην ησυχαστική θεολογία και ποιμαντική πράξη του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά».

Οι εργασίες του συνεδρίου διεξάγονται στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, καθώς συμμετέχουν καθηγητές και φοιτητές από διάφορες χώρες και πρόκειται να συνεχιστούν το διήμερο 8 και 9 Ιουλίου.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων κατά τον χαιρετισμό του συνεχάρη τους διοργανωτές και τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής που φιλοξενεί για τρίτη χρονιά το συνέδριο, αναφέροντας μεταξύ άλλων: Μέ χαρά σᾶς καλωσορίζω ὅλους στήν Ἱερά καί Ἀποστολική Μητρό­πολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπα­νίας καί στό τρίτο Συνέδριο μέ θέμα «Χριστιανικές καί μή χριστι­α­νικές θεωρίες γιά τόν πόλεμο καί τήν εἰρήνη, οἱ Ἡσυχαστές πατέρες καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς», τό ὁποῖο πραγματοποιεῖται μέ πρω­τοβουλία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Θεοτόκου Καλλίπετρας, παλαιᾶς καί ἱστορικῆς Μονῆς τῆς Σκήτεως Βεροίας, καί τοῦ καθηγουμένου της π. Παλαμᾶ, καί τήν προεδρία τοῦ καθηγητοῦ κ. Κωνσταντίνου Ἀθανασόπουλου.

Ὁ τόπος αὐτός εἶναι γνωστός καί περίφημος γιά τούς πολλούς καί περιώνυμους ἀσκητές του, γιά τούς ὁσίους καί θεοφόρους πατέρες, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίσθηκαν σκληρά καί δίδοντας, κατά τό πατερικό, αἶμα ἔλαβαν πνεῦμα.

Ὅλοι αὐτοί ὑπῆρξαν μαχητές σέ ἕναν πόλεμο διηνεκῆ, στόν ὁποῖο ἡ εἰρήνη δέν σηματοδοτεῖ τή λήξη τοῦ πολέμου, ἀλλά τήν ἀνταμοιβή ἐκείνου πού ἀγωνίζεται γιά νά μήν ὑποκύψει. Διότι ὁ πόλεμος αὐτός δέν εἶναι «πρός αἷμα καί σάρκα», ὅπως μᾶς βεβαιώνει ὁ πρωτοκο­ρυ­φαῖος ἀπόστολος Παῦλος, ἀλλά «πρός τόν κοσμοκράτορα τοῦ σκό­τους», πρός ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ἀρχή κάθε πολέμου στόν κόσμο.

Ἀντίθετα, ἡ εἰρήνη, τήν ὁποία ἀπο­λαμβάνει ὁ ἀγωνιζόμενος πι­στός, εἶναι «ἡ εἰρήνη, ἡ πάντα νοῦν ὑπερέχουσα», εἶναι ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στήν ψυχή του, ὁ ὁποῖος εἶναι «ἡ εἰρήνη ἡμῶν», ἡ εἰρήνη ἡ ὁποία δέν ἐπηρεάζεται ἀπό τίς ἐξωτερικές μάχες καί συγκρούσεις, ἀλλά εἶναι διαρκής καί ἀνεπηρέα­στη, ἐφόσον ὁ χριστιανός ἀγωνίζε­ται μέ ἐμπιστοσύνη στόν ἄρχοντα τῆς εἰρήνης, Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό.

Ὁ ἄνθρωπος ὅμως δέν βρίσκεται ἀντιμέτωπος μόνο μέ τόν «ἀόρατο πόλεμο». Συχνά βρίσκεται ἀντιμέ­τω­πος καί μέ τόν πόλεμο πού προ­κα­λοῦν οἱ διαφορές καί οἱ συγ­κρού­σεις συμφερόντων καί ἀν­θρώ­πων, λαῶν καί ἐθνῶν, γιά ποικίλους λόγους.

Ἡ ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι γεμάτη πολέμους καί ἀνεπι­τυ­χεῖς προσπάθειες ἐπικρατήσεως τῆς εἰρήνης, ἔστω καί ἐάν ὅλοι γνωρίζουμε καί ἐπαινοῦμε τή σημα­σία καί τά ἀγαθά τῆς εἰρήνης, ἀλλά καί διεκτραγωδοῦμε τίς συμ­φορές καί τά δεινά πού προκαλεῖ ὁ πόλεμος.

Πόλεμος καί εἰρήνη ἀποτελοῦν ἀκόμη διαχρονικά θέμα συζητή­σεων καί προβληματισμοῦ ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ἔστω καί ἐάν δια­φοροποιοῦνται ὡς πρός τήν ἀντι­με­τώπιση τῶν δύο αὐτῶν ἀντιθέ­των καταστάσεων καί σχετικά μέ τούς τρόπους μέ τούς ὁποίους μπο­ρεῖ νά ἀποτραπεῖ ἤ νά καταπαύσει ὁ πόλεμος καί νά ἐπικρατήσει ἡ εἰρήνη μεταξύ τῶν ἀνθρώπων.

Ἕνα τέτοιο σημαντικό θέμα πού ἀπασχολοῦσε καί ἀπασχολεῖ τούς ἀνθρώπους εἶναι φυσικό ὅτι ἔχει ἀπασχολήσει καί τούς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, κάποιοι ἀπό τούς ὁποί­ους ἔζησαν ἐμπόλεμες καταστά­σεις, εἴτε ἐξαιτίας ἀλλογενῶν ἐπι­θέσεων καί ἐπιδρομῶν εἴτε καί ἐξαι­τίας ἐμφυλίων συγκρούσεων καί ἀντιπαραθέσεων.

Δέν ἐξαιροῦνται βεβαίως οὔτε οἱ Ἡσυχαστές, γιά τούς ὁποίους θά μπο­ροῦσε νά σκεφθεῖ κανείς ὅτι ζώντας τήν ἱερή ἡσυχία ἦταν ἀπο­ξενωμένοι ἀπό τόν κόσμο καί τά τοῦ κόσμου καί εἶχαν ἐμπειρία μόνο τοῦ πνευματικοῦ πολέμου.

Ὅμως ὁ 14ος αἰώνας, ἡ ἐποχή τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ἀρχι­επισκόπου Θεσσαλονίκης, ἀλλά καί μεγάλου ἀσκητοῦ τῆς Σκή­της τῆς Βεροίας, ἦταν ἕνας αἰώνας πολέμων καί ἀντιπαραθέ­σεων. Ἄς μήν ξεχνοῦμε ὅτι ὁ ἅγιος Γρηγόριος καί οἱ ἀδελφοί του, ἅγιοι Μακάριος καί Θεοδόσιος, ἦλθαν στή Σκήτη τῆς Βεροίας, ἐξαι­τίας τῶν ἐπιδρομῶν ἀπό τίς ὁποῖες ὑπέφεραν στό Ἅγιο Ὄρος. Ἀλλά καί ὁ ἴδιος ὁ μέγας πατήρ τῆς Ἐκκλησίας μας καί ὑπέρμαχος τῆς ἡσυχίας καί τῆς νοερᾶς προσευχῆς, ὁ ἅγιος Γρηγόριος, πηγαίνοντας τό 1354 στήν Κωνσταντινούπολη, γιά νά συμβάλλει στήν εἰρήνευση τοῦ Ματθαίου Καντακουζηνοῦ μέ τόν Ἰωάννη Παλαιολόγο, συνελήφθη ἀπό τούς Τούρκους καί παρέμεινε αἰχμάλωτος ἐπί ἕνα χρόνο, ὅπως περιγράφει ὁ ἴδιος. Καί ἀκόμη, ὅταν ἐξελέγη Μητροπολίτης Θεσ­σα­λονίκης, ἀντιμετώπισε ἕναν ἐμ­φύλιο πόλεμο, ὁ ὁποῖος καθυστέ­ρησε ἀρκετά τήν ἐνθρόνισή του στόν ἀρχιερατικό θρόνο τῆς πό­λεως.

Μέ τίς ταπεινές αὐτές ἐπισημάν­σεις καί μέ τή βεβαιότητα ὅτι ὅσα θά παρουσιάσουν οἱ ἐκλεκτοί εἰση­γητές τίς ἑπόμενες ἡμέρες θά συμ­βάλλουν σέ ἕναν γόνιμο διάλογο γιά τό πολύ ἐνδιαφέρον θέμα τοῦ Συνεδρίου, σᾶς καλωσορίζω καί πάλι στήν Ἱερά Μητρόπολή μας καί συγχαίρω τόσο τόν πρόεδρο τοῦ Συνεδρίου, ἐλλογιμώτατο κα­θη­γητή κ. Κωνσταντίνο Ἀθανασό­πουλο, ὅσο καί τόν πανοσιολο­γιώτατο καθηγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Θεοτόκου Καλλίπετρας, π. Παλαμᾶ, ὁ ὁποῖος γιά τρίτη φορά φιλοξενεῖ τό Διεθνές αὐτό Συνέ­δριο, θέλοντας νά τιμήσει τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ.

Καί εὔχομαι ἀπό καρδίας καλή παραμονή καί ἐπιτυχία στίς ἐργα­σίες τοῦ Συνεδρίου διά πρεσβειῶν καί τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλα­μᾶ.