Επέτειος Ενσωμάτωσης Δωδεκανήσων
Στήν Σύμη, τήν ἕδρα τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, ὥρα 10:00 ἐτελέσθη πανηγυρική Δοξολογία στόν Μητροπολιτικό Ἱ. Ναό τοῦ Τιμίου Προδρόμου χοροστατοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Χρυσοστόμου, πλαισιουμένου ἐκ τοῦ ἱ. Κλήρου τῆς Σύμης.
7η Μαρτίου σήμερα, ἡμέρα Ἐθνικῆς Μνήμης γιά τά Δωδεκάνησα, τήν πανάρχαια αὐτή κοιτίδα τοῦ Ἑλληνισμοῦ στό Ἀρχιπέλαγος τοῦ Αἰγαίου, ἀφοῦ πρίν ἀπό 76 χρόνια καί μετά ἀπό ἕξι καί πλέον αἰῶνες σκληρῆς δουλείας, τά Νησιά τήν 7η Μαρτίου 1948 ἐνσωματώνονται στήν Μητέρα Ἑλλάδα.
Στήν Σύμη, τήν ἕδρα τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, ὥρα 10:00 ἐτελέσθη πανηγυρική Δοξολογία στόν Μητροπολιτικό Ἱ. Ναό τοῦ Τιμίου Προδρόμου χοροστατοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Χρυσοστόμου, πλαισιουμένου ἐκ τοῦ ἱ. Κλήρου τῆς Σύμης.
Παρόντες ὅλοι οἱ ἐκπρόσωποι τῶν τοπικῶν Ἀρχῶν, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Δήμαρχο Σύμης κ. Ἐλευθέριο Παπακαλοδούκα, τόν Πρόεδρο τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου κ. Φίλιππο Δερμιτζάκη καί Μέλη αὐτοῦ. Ἐκπρόσωπος τῆς Δ.Α.Ν. Σύμης ὁ Διοικητής, Συνταγματάρχης κ. Παναγιώτης Βρανᾶς, τοῦ 549 ΤΕ ὁ Διοικητής Ἀντισυνταγματάρχης κ. Στυλιανός Φωκάς, Ἀξιωματικοί καί Ὑπαξιωματικοί. Ἐκπρόσωπος τῆς Ἑλληνικῆς Ἀστυνομίας παρέστη ὁ Ἀστυνόμος κ. Δημοσθένης Κοτσιλαράς καί τοῦ Λιμενικοῦ Σώματος ἡ Λιμενάρχης Σύμης, κ. Δέσποινα Χουχουρέλου, καί οἱ Ἐκπρόσωποι τῶν λοιπῶν τοπικῶν Φορέων καί Συλλόγων. Παρέστησαν ἐπίσης, Ἐκπαιδευτικοί τῶν Σχολείων τῆς Νήσου, οἱ Μαθητές μας, Τμῆμα τῆς Ἑνώσεως Γυναικῶν Σύμης μέ ἐπικεφαλῆς τήν Πρόεδρο κ. Σεβαστή Νικόλη καί ὁμάδα Ναυτοπροσκόπων. Μετά τήν Ἀπόλυση τῆς Δοξολογίας τόν Πανηγυρικό τῆς ἡμέρας ἐξεφώνησε ἡ Διευθύντρια τοῦ 1ου Δημοτικοῦ Σχολείου Σύμης κ. Ἀλεξάνδρα Κρητικοῦ.
Ἀμέσως μετά ἀκολούθησε ἡ ἐπιμνημόσυνη δέηση ὑπέρ τῶν πεσόντων ἀγωνιστῶν τοῦ Ἔθνους ἐνώπιον τοῦ Μνημείου καί κατατέθηκαν στεφάνια ἀπό τούς προαναφερομένους ἐκπροσώπους τῶν τοπικῶν Ἀρχῶν. Ἀκολούθησε ἡ παρέλαση, ἀρχίζοντας μέ τούς Ναυτοπροσκόπους, τούς μαθητές τῶν Νηπιαγωγείων, τῶν Δημοτικῶν Σχολείων καί τοῦ Πανορμιτείου Γυμνασίου καί τῶν Λυκείων τοῦ Νησιοῦ, καθώς καί τά Μέλη τῆς Ἑνώσεως Γυναικῶν Σύμης μέ τίς παραδοσιακές φορεσιές τοῦ Νησιοῦ μας. Ἔκλεισαν τέλος οἱ Ἀξιωματικοί καί Στρατιῶτες τῆς Δ.Α.Ν. Σύμης, καθώς καί οἱ περήφανοι Συμαίοι Ἐθνοφύλακες.
*******
Δραττόμενοι τῆς εὐκαιρίας παρουσιάζουμε μιά σύντομη ἱστορική ἀναδρομή τῶν γεγονότων, μέχρι τήν ἡμέρα τῆς ἐνσωματώσεως.
Τά Δωδεκάνησα ἐξαιτίας τῆς γεωγραφικῆς τους θέσεως δέχθηκαν καταστρεπτικές ἐπιδρομές ἀπό πλείστους ἐχθρούς ὅπως τούς Πέρσες, τούς Σαρακηνούς πειρατές, τούς Σταυροφόρους καί τούς Τούρκους. Ἀπό τό 1309 περιῆλθαν στήν ἐξουσία τῶν Ἰωαννιτῶν Ἱπποτῶν καί ἔμειναν ὑπό τήν κυριαρχία τούς ἕως τό 1522, ὅποτε καταλήφθηκαν ἀπό τούς Ὀθωμανούς.
Μέ τήν ἔναρξη τοῦ ἐθνικοαπελευθερωτικοῦ ἀγώνα τοῦ 1821, τά Δωδεκάνησα ἐπαναστάτησαν, ἀλλά τό 1830 ἐπιστράφηκαν μαζί μέ τή Σάμο στήν Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία, μέ ἀντάλλαγμα τήν Εὔβοια, ἡ ὁποία ἐνσωματώθηκε στό ἐλεύθερο ἑλληνικό κράτος.
Ἡ κατάληψη τῶν Δωδεκανήσων ἀπό τούς Ἰταλούς τό 1912 ἀναπτέρωσε τίς ἐλπίδες τῶν κατοίκων τους ὅτι σύντομα τά νησιά θά ἐνταχθοῦν στόν ἐθνικό κορμό. Πράγματι, μέ τή συνθήκη τῶν Σεβρῶν (10 Αὐγούστου 1920) τά Δωδεκάνησα παραχωροῦνταν στήν Ἑλλάδα, μέ ἐξαίρεση τή Ρόδο, πού θά παρέμενε γιά ἕνα διάστημα ὑπό ἰταλική διοίκηση. Ὅμως, ἡ ἀτυχής ἔκβαση τῆς μικρασιατικῆς ἐκστρατείας ἔδωσε τήν εὐκαιρία στούς Ἰταλούς νά ὑπαναχωρήσουν καί μέ τήν ἄνοδο τοῦ Μουσολίνι προσπάθησαν νά τά ἐξιταλίσουν.
Μετά τή συνθηκολόγηση τῶν Ἰταλῶν (1943), κύριοι τῶν Δωδεκανήσων ἔγιναν οἱ Γερμανοί καί μετά τήν παράδοση τῆς Χιτλερικῆς Γερμανίας (Μάιος 1945), ἡ Μεγάλη Βρετανία. Τότε ἐτέθη τό μέγα ἐθνικό ζήτημα τῆς ἐνσωματώσεως τῶν Δωδεκανήσων στήν Ἑλλάδα. Ἦταν ἀπαίτηση τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καί ἐπί αἰῶνες εἶχε χυθεῖ ἄφθονο ἑλληνικό αἷμα γιά τόν ὑπέρτατο αὐτό σκοπό. Ἔτσι τό θέμα θά ἐτίθετο στή Διάσκεψη Εἰρήνης τῶν νικητριῶν δυνάμεων τοῦ Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πού θά συνερχόταν στό Παρίσι.
Ἡ Ἑλλάδα διά τοῦ πρωθυπουργοῦ Κωνσταντίνου Τσαλδάρη διαμήνυσε ὅτι θά ἔθετε στό τραπέζι τῶν διαπραγματεύσεων ως ἐθνικές διεκδικήσεις τήν πρόσκτηση τῆς Βορείου Ἠπείρου καί τῶν Δωδεκανήσων, τή διευθέτηση τῶν ἑλληνοβουλγαρικῶν συνόρων, ἐνῶ σκόπευε νά θέσει καί τό ζήτημα τῆς Κύπρου στή Μεγάλη Βρετανία. Ἀπό τίς τέσσερις αὐτές ἐθνικές διεκδικήσεις, μόνο τό θέμα τῶν Δωδεκανήσων εὐοδώθηκε, χωρίς δυσκολίες καί περιπλοκές.
Καί τοῦτο, διότι ὁ Στάλιν καί ὁ Τσόρτσιλ, κατά τή διάρκεια τοῦ Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, προσπάθησαν νά δελεάσουν τήν Τουρκία, προσφέροντάς της ὁρισμένα παράκτια νησιά τοῦ Αἰγαίου, προκειμένου νά τήν πείσουν νά λάβει μέρος στόν πόλεμο στό πλευρό τῶν Συμμάχων ἤ τουλάχιστον νά παραμείνει αὐστηρά οὐδέτερη. Ὅμως, σέ μία ἀπρόσμενη στροφή τῆς πολιτικῆς της, ἡ Σοβιετική Ἕνωση συγκατατέθηκε νά ἀποδοθοῦν τά Δωδεκάνησα στή Ἑλλάδα, στή συνεδρίαση τῶν Ὑπουργῶν Ἐξωτερικῶν πού προετοίμαζε τή Διάσκεψη Εἰρήνης τῶν Παρισίων. Ἔτσι, προτοῦ κάν συνέλθει ἡ Διάσκεψη Εἰρήνης, τό θέμα τῶν Δωδεκανήσων εἶχε λάβει εὐνοϊκή τροπή γιά τήν Ἑλλάδα.
Στίς 10 Φεβρουαρίου 1947 ὑπογράφηκε στό Παρίσι ἡ Συνθήκη Εἰρήνης μέ τήν Ἰταλία, σύμφωνα μέ τήν ὁποία τά Δωδεκάνησα ἀποδίδονταν στήν Ἑλλάδα, ἐνῶ ἡ Ἰταλία ὑποχρεωνόταν σέ ἀποζημίωση ὕψους 105 ἑκατομμυρίων δολαρίων πρός τή χώρα μας.
Ἡ τελετή παράδοσης τῶν Δωδεκανήσων στήν Ἑλλάδα ἀπό τίς βρετανικές ἀρχές ἔγινε στίς 31 Μαρτίου 1947 στή Ρόδο μέσα σέ πανηγυρική ἀτμόσφαιρα. Πρῶτος διοικητής τῶν Δωδεκανήσων ἀνέλαβε ὁ ἀντιναύαρχος Περικλῆς Ἰωαννίδης, μέ πολιτικό σύμβουλο τόν πανεπιστημιακό καί δικαστικό Μιχαήλ Στασινόπουλο, μετέπειτα πρόεδρο τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας. Ἡ ἐπίσημη τελετή τῆς ἐνσωμάτωσης ἔγινε στίς 7 Μαρτίου 1948, πρωτοστατοῦντος τοῦ Δημάρχου Ροδίων Δικηγόρου Γαβριήλ Χαρίτου, καταγομένου ἐκ Σύμης καί τό 1955 τά Δωδεκάνησα ἔγιναν Νομός μέ πρωτεύουσα τήν Ρόδο.
