Φειδωλοί στα λόγια, πλούσιοι στα έργα
Στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
Του Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια,
Μεγάλου Υμνογράφου της Εκκλησίας της Αλεξανδρείας
Ο λαός μας, με την σοφία του, μάς λέει ότι τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Έχουμε χορτάσει από λόγια, από μη εκπληρούμενες υποσχέσεις, από ανωφελείς διδασκαλίες χωρίς πρακτική εφαρμογή. Δεν ωφελούν τα λόγια, αυτά είναι «έπεα πτερόεντα» κατά την ομηρική φράση, είναι φτερά στον άνεμο, που τα συμπαρασύρει το ρεύμα του αέρος και τα εξαφανίζει. Μας λείπουν τα έργα, αυτά που αλλάζουν την ροή της ιστορίας, αυτά που μεταβάλλουν την δυστυχία σε ευτυχία, την δυσθυμία σε ευθυμία, την ανέχεια σε αυτάρκεια, την έλλειψη σε πλεόνασμα. Οι πολιτικοί τάζουν, αλλά δεν πράττουν, γι’ αυτό και φέρνουν τις κοινωνίες σε κρίση. Και δεν πράττουν, γιατί δεν πιστεύουν αυτά τα οποία λέγουν, δεν βρίσκουν «την πράξιν εις θεωρίας επίβασιν», όπως οι Όσιοι ασκητές και οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Μήπως, όμως, και πολλοί αδελφοί μας χριστιανοί δεν μένουν μόνο στα λόγια και δεν προχωρούν σε έργα; Ή και πολλές φορές τα έργα τους δεν είναι αντίθετα με τα λόγια τους;
Ο Χριστός μας θέλει να πρωτοστατούμε σε καλά έργα και μας διευκρινίζει μέσω του Αποστόλου Παύλου, ότι καλά έργα είναι αυτά που ωφελούν τους συνανθρώπους μας. «Μανθανέτωσαν οι ημέτεροι καλών έργων προΐστασθαι εις τας αναγκαίας χρείας» (Τιτ. γ΄ 14) και μας τονίζει προηγουμένως ότι λέγοντας καλά έργα εννοεί «τα καλά και ωφέλιμα τοις ανθρώποις» (Τιτ. γ΄ 8).
Σε μια εποχή όπως η σημερινή, που οι άνθρωποι έχουν κουρασθεί από τα πολλά λόγια που δεν έχουν αντίκρισμα, η προτροπή του θείου Αποστόλου είναι επίκαιρη. Μας θέτει όλους εμάς μπροστά στην ευθύνη μας και ιδίως τους χριστιανούς, που θέλουμε να βιώνουμε την πίστη και να είμαστε άξιοι να φέρουμε το όνομα του Χριστού. Δυστυχώς, όλοι μας κάποτε επηρεαζόμαστε από το πνεύμα της εποχής και μένουμε στα λόγια χωρίς να κάνουμε έργα. Κάνουμε εύκολα κριτικές βλέποντας τις αδυναμίες των άλλων, χωρίς να θέλουμε να κουρασθούμε και να εργασθούμε σε έργα αγάπης και διακονίας. Συγκινούμαστε από την δυστυχία που επικρατεί γύρω μας και ίσως από το περίσσευμά μας να δίνουμε και μερικά ψίχουλα, χωρίς να στερούμαστε προσωπικά κάτι σημαντικό. Δεν ανοίγουμε, όμως, την αγκαλιά μας και δεν σπεύδουμε να έλθουμε αρωγοί στα προβλήματα των συνανθρώπων μας, να αποσμήξουμε τα δάκρυά τους με το μαντήλι της ευσπλαγχνίας μας, να θεραπεύσουμε τις πληγές τους με τα φάρμακα της κενωτικής μας συμπαραστάσεως και θυσιαστικής αγάπης.
Ο θεόπνευστος Απόστολος Παύλος μας ζητεί λίγα λόγια και πολλά έργα. Να αφήσουμε τις ατελείωτες συζητήσεις για πράγματα ανούσια ή και αμαρτωλά, και να πρωτοστατούμε στα καλά έργα. «Μωράς ζητήσεις και γεναλογίας και έρεις και μάχας νομικάς περιΐστασο· εισί γαρ ανωφελείς και μάταιοι» (Τιτ. γ΄ 9). Να επιτελούμε τέλος τα καλά έργα όχι αναγκαστικά, αλλά με ζήλο και αυταπάρνηση, χωρίς να περιμένουμε όσους έχουν ανάγκη, να ζητήσουν την βοήθειά μας. Μόνοι μας να επιζητούμε οι ίδιοι ευκαιρίες αγάπης τρέχοντας να ανακαλύψουμε όλους αυτούς που πραγματικά υποφέρουν και αξιοπρεπώς το κρύβουν.
Κάποιοι συνάνθρωποί μας υποφέρουν, κάποιοι πεινούν, κάποιοι ανήμποροι θέλουν συμπαράσταση, κάποιοι μοναχικοί την παρηγοριά μας. Αν αρκούμαστε μόνο σε διαπιστώσεις για το κακό της εποχής μας και σε λόγια κριτικά για τους άλλους, δεν κερδίζουμε τίποτε. Τα λόγια μας δεν έχουν κανένα αντίκρισμα και η ζωή μας γίνεται υποκριτική και ψεύτικη. Όλοι μας, λοιπόν, ας κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα αγάπης. Να ψάξουμε να βρούμε τους ανθρώπους που χρειάζονται την αγάπη μας. Έτσι, χωρίς να φτωχεύσουμε, θα πλουτίσει η ζωή μας με καρπούς συμπαθείας, συμπαραστάσεως, αρετής, καλών έργων και θα πλημμυρίσει η καρδιά μας από ειρήνη, χαρά και ανάπαυση, αυτή που μόνο ο Χριστός μας ξέρει να δίνει.
Ως χριστιανοί έχουμε ηθικό καθήκον να εργαζόμαστε στον αγρό της αγάπης. Να δίνουμε από το περίσσευμά μας, για να συμπληρώνουμε το υστέρημα των άλλων και έτσι να επικρατεί ισότητα. «…το υμών περίσσευμα εις το εκείνων υστέρημα, ίνα και το εκείνων περίσσευμα γένηται εις το υμών υστέρημα, όπως γένηται ισότης…» (Β’ Κορ. η΄ 13-4). Όλα όσα πράττουμε, να τα επιτελούμε είτε αφανώς, ώστε να μη τα διακηρύσσουμε δημόσια, για να δεχόμαστε επαίνους, είτε συλλογικώς χωρίς ίχνος ελατηρίων προβολής και απολαβής τιμών. Να έχουμε συνείδηση, ότι απλώς πράττουμε έστω και κατ’ ολίγον το καθήκον μας ως εκούσιοι Κυρηναίοι και καλοί Σαμαρείτες.
Γύρω μας βλέπουμε την σύγχυση όλο και περισσότερο να μεγαλώνει. Την αβεβαιότητα να σφίγγει τις καρδιές μας στον κλοιό της, την πλάνη να παραμονεύει όλο και συχνότερα στο δρόμο μας. Για να μην σκεπάσει η θλίψη και η απογοήτευση σαν σύννεφο την ζωή μας, ας ανοίξουμε τις καρδιές μας στο φως του Χριστού μας, στο φως της αγάπης. Ας γίνουμε πρωτοπόροι καλών έργων, για να μη μείνουμε άκαρποι. Ο Χριστός μας μάς παίρνει ξερές και φτωχές ρίζες, μας φυτεύει στο περιβόλι του, μας ποτίζει και μας περιποιείται, ώστε να γίνουμε ψηλά και θαλερά δένδρα. Θα ψάξει κάποτε να δει που είναι οι καρποί μας; Αλλοίμονο, αν ξοδεύουμε το χυμό μας σε μικρόλογους υπολογισμούς. Ο Κύριος περιμένει να καρποφορήσουμε μια ζωή γεμάτη αγάπη, δικαιοσύνη και ελπίδα. Και αυτό είναι το συμφέρον μας, αλλά αυτή είναι και η μαρτυρία που έχουμε να δώσουμε στο σύγχρονο κόσμο, στον αποσταμένο άνθρωπο, στην αναστατωμένη κοινωνία με το παράδειγμά μας, τη μαρτυρία του ευαγγελίου και της αναστάσεως του Χριστού στην εποχή μας. Να δώσουμε το φως και την χαρά στον άνθρωπο, που εναγώνια στην εποχή μας ζητεί, ψάχνει να τη βρει, και να τον οδηγήσουμε με το παράδειγμά μας στην πηγή της ζωής, τον Χριστό μας, τον Λυτρωτή μας.
