Λαμπρή αναστάσιμη Αρχιερατική Θεία Λειτουργία τελέσε σήμερα Δευτέρα του Πάσχα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών στην Ιερά Μονή Παναγίας Αντινίτσης.
Ήταν Δευτέρα του Πάσχα 17 Απριλίου 1944 όταν η Ιερά Μονή Αντινίτσης, καθώς και το παρακείμενο Σανατόριο γνώρισαν την κτηνωδία των γερμανικών και ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής, καθώς ανατίναξαν και πυρπόλησαν το Μοναστήρι και το Νοσοκομείο, σκορπώντας τον θάνατο τόσο στους μοναχούς, όσο και στους κατακοίτους ασθενείς του Σανατορίου.
Οι Ιερές Ακολουθίες μεταδόθηκαν απευθείας από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως (89,4 Fm) και από διαδικτύου, ενώ έψαλε ο Διευθυντής του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως «Γερμανός ο Μελωδός» Δρ. κ. Ανδρέας Ιωακείμ, πλαισιούμενος από τον Πρωτοψάλτη της Μονής και Πτυχιούχο του Ωδείου κ. Ευάγγελο Τσιρίγκα, καθώς και τον Πρωτοψάλτη του Ιερού Ναού Αγίας Σοφίας Λαμίας και Καθηγητή του Ωδείου κ. Χρήστο Τσιρίγκα.
Τον Θείο Λόγο κήρυξε ο Ιεροκήρυξ της Ιεράς Μητροπόλεως και Συνοδικός Γραμματεύς Αρχιμ. π. Άνθιμος Νερατζής.
Προ της απολύσεως ο Άγιος Καθηγούμενος της Μονής Αρχιμ. π. Αμβρόσιος Αναστασίου προσεφώνησε τον Σεβασμιώτατο ευχαριστώντας τον για την πατρική αγάπη και το ενδιαφέρον με τα οποία αγκαλιάζει την Μονή και την Ιερά Αδελφότητα και δι΄ολίγον αναφέρθηκε στο χρονικό της ανατίναξης της Μονής από τους Γερμανούς, σημειώνοντας χαρακτηριστικά:
«Μέσα στην Πασχάλιο αυτή χαρά και την ευφρόσυνο περίοδο της Του Κυρίου Αναστάσεως, είναι συγκινητική η παρουσία όλων σήμερα εδώ, στον μαρτυρικό αυτό τόπο, στην παλαίφατο και ιστορική τούτη Μονή, της Παναγίας της Αντινίτσης.
Η απαρχή της ιδρύσεως της Μονής, καθώς και η μετέπειτα ιστορία της είναι άρρηκτα συνυφασμένες με τους αγώνες και τις περιπέτειες του νεωτέρου Ελληνισμού, όπου η Μονή και λόγω τοποθεσίας, διεκρίθη στην περίθαλψη αγωνιστών, κατατρεγμένων αμάχων, ασθενών και λοιπών ενδεών.
Η μακραίωνη αυτή παράδοσις της Ιεράς Μονής Αντινίτσης επιστέφθηκε στα νεότερα χρόνια δια της καταστροφής της, ως θυσία ολοκαυτώματος υπέρ Πατρίδος.
Ήταν Δευτέρα του Πάσχα, κατά αγαθήνσυγκυρίαν ακριβώς σαν σήμερα 17 Απριλίου του 1944.
Ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής, Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος, είχε μόλις τελειώσει την Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία της Δευτέρας της Διακαινησίμου, όταν έντρομος επληροφορείτο ότι ισχυρές Γερμανικές δυνάμεις είχαν περικυκλώσει την ιερά Μονή.
Ο λόγος απλός. Όπως και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, έτσι και κατά την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής, η μονή εχρησιμοποιείτο ως καταφύγιο διερχομένων ενόπλων αντιστασιακών ομάδων, οι οποίες κτυπώντας σκληρά τον κατακτητή προκαλούσαν την οργή του.
Έτσι, η Μονή, η οποία αποτελούσε κάρφος στο μάτι του για την εθνική της προσφορά, εκλήθη να καταβάλει το βαρύ τίμημα… Σε πρώτη φάση ανατίναξαν τα κελιά της βόρειας πτέρυγας. Η καταστροφή συνεχίστηκε στις 9 Ιουνίου. Όπως ανέφερε με επιστολή του ο Ηγούμενος προς τον Μητροπολίτη Φθιώτιδος Αμβρόσιο, οι Γερμανοί κανονιοβόλησαν από τη θέση Κόγια – Ράχη την Μονή και κατέστρεψαν τον τρούλο του Καθολικού και την στέγη της νότιας πτέρυγας. Ο βομβαρδισμός επανελήφθη στις 13 Ιουνίου. Το έργο των κατακτητών ολοκληρώθηκε με την καταστροφή των υπολοίπων τμημάτων του μοναστηριού. Στις 2 το μεσημέρι οι Γερμανοί εισήλθαν στη μονή, την λεηλάτησαν και με δυναμίτη την μεταμόρφωσαν σε άμορφη μάζα ερειπίων.
Η έκρηξη ήταν τρομακτική κι ο αντίλαλος δυναμώνοντάς την στις χαράδρας και τους γκρεμούς των γύρω βουνών μετέφερε το θλιβερό μήνυμα. Το Μοναστήρι της Παναγίας, το αποκούμπι όλης της γύρω περιοχής δεν υπήρχε πια.
Ακολούθησε η ανατίναξη του Σανατορίου και στην συνέχεια η πυρπόληση και καταστροφή του Καλαμακίου.
Τριάντα έξι, κατάκοιτοι ασθενείς, νοσηλευόμενοι στο Σανατόριο, ανίκανοι να μετακινηθούν, βρήκαν φρικτό θάνατο κατά την έκρηξη διαμελιζόμενοι από τη ναζιστική θηριωδία. Αλλά και ο πολιός Ηγούμενος της Μονής, ο Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος, βλέποντας τα θλιβερά συμβάντα, δεν άντεξε. Η γεμάτη αγάπη για την Παναγία, καρδιά του τον πρόδωσε και λίγο μετά την έκρηξη, άφηνε την τελευταία του πνοή, ως τελευταίο θύμα της βάρβαρης πράξεως της καταστροφής της παλαιφάτου Μονής.
Η Ιερά Μονή κατεστράφη, όμως, η Παναγία δεν αφήνει τον λαό της απαρηγόρητο. Ήδη τότε, μέσα στα ερείπια προέβαλε η αγία Εικόνα Της, άθικτη από τη μανία των κατακτητών, φέρουσα το μήνυμα της ελπίδος μέσα στην κορύφωση της απελπισίας.
Γι΄ αυτό και καθιερώθηκε η ημέρα αυτή, η ημέρα που ξεκίνησε η καταστροφή, η Δευτέρα του Πάσχα, να εορτάζουμε την Σύναξη της θαυματουργού Εικόνος της Παναγίας της Αντινίτσης, εις ανάμνησιν της θαυμαστής διασώσεως της και να μακαρίζουμε τις ψυχές των πεσόντων Πατέρων και των ασθενών του Σανατορίου.
Σεβασμιώτατε, περαίνοντας τον λόγο μου, επιτρέψτε μου υιικὰ και απ’ τα βάθη της καρδιάς μου και εκ μέρους της Ιεράς αδελφότητος να σας ευχαριστήσω για την σημερινή σας επιστηρικτική και αγιαστική παρουσία η οποία μας ενθαρρύνει ψυχικά και μας αναζωογονεί πνευματικά και να εκφράσω την βαθύτατη ευγνωμοσύνη μας για την πατρική σας μέριμνα και αγάπη για την μονή μας.
Ευχαριστίες πολλές προς τους αδελφούς μας πρεσβυτέρους, τους κυρίους βουλευτές και τους λοιπούς εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης και του Στρατού, τον Διευθυντή του Ωδείου της Μητροπόλεώς μας κ. Ανδρέα Ιωακείμ με την συνοδεία του, οι οποίοι λάμπρυναν την πανήγυρη με τις καλλικέλαδες φωνές τους, αλλά και όλους όσοι τίμησαν σήμερα με την παρουσία τους την ιστορική αυτή επέτειο.
Είμαστε βέβαιοι ότι η έφορος και προστάτις, η Αρχόντισσα της Μονής, η Κυρία Θεοτόκος θα συνεχίσει να σκορπά πλούσια τη χάρη και την ευλογία Της και, όπως ανέστησε την Μονή Της από τις στάχτες της, έτσι θα μεριμνήσει και για τη συνέχιση της ενδόξου ιστορίας της ανά τους αιώνας. Η δε μνήμη πάντων των προ ημών Πατέρων ως και των αδίκωθανάτωτελειωθέντων ασθενών του Σανατορίου κατά την ανατίναξιν της Μονής, έστω αιωνία».
Ο Σεβασμιώτατος κ. Συμεών αντιφωνώντας τον λόγο του π. Αμβροσίου ανέφερε:
«Οι συγκεκριμένοι κεκοιμημένοι, τους οποίους μνημονεύσαμε σήμερα και υπέρ αυτών προσευχόμεθα έχουν και ένα ακόμα χαρακτηριστικό: εκτός από το ηρωικό και το μαρτυρικό της κοιμήσεως των έχουν και κάτι ακόμα, το οποίο ακουμπά στα κράσπεδα της αγιότητος. Επρόκειτο για ανθρώπους αδύναμους, για ανθρώπους ασθενείς, για ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως θα λέγαμε στη σύγχρονη ορολογία, για ανθρώπους αβοήθητους και κυρίως και αυτό είναι το πιο φρικτό, για ανθρώπους εξ αντικειμένου ακίνδυνους για την όποια εξουσία, τυραννία, θηριωδία. Αυτό και μόνο είναι συγκλονιστικό και αυτό και μόνο μαρτυρεί ότι αυτοί οι άνθρωποι, αυτές οι ψυχές είναι σίγουρα μέσα στην αγκαλιά της Αναστάσεως, είναι σίγουρα μέσα στους κόλπους του Αβραάμ και του Ισαάκ και του Ιακώβ και πάντων των Αγίων.
Η εικόνα της Παναγίας έμεινε όρθια εδώ, ακριβώς γιατί αυτός ήταν ο στόχος των ναζιστών και της θηριωδίας. Ο στόχος λοιπόν ήταν η ίδια η Παναγία, γιατί ο στόχος κάθε είδους ναζιστή, κάθε είδους φασίστα, κάθε είδους πατριδοκάπηλου είναι η Παναγία, γιατί η Παναγία είναι η Μητέρα όλων. Η Παναγία είναι το πρόσωπο, το οποίο καταργεί τους φυλετικούς διαχωρισμούς, είναι το πρόσωπο το οποίο έρχεται να καταργήσει τις θεωρίες περί καθαρού γένους και περί εκλεκτών φυλών και είναι συγκλονιστικό πώς είναι δυνατόν, να υπάρχουν σήμερα άνθρωποι, που να πιστεύουν σε τέτοια πράγματα και να επενδύουν σε τέτοια πράγματα, όταν έχουμε τόσες τόσα θύματα, τόσους νεκρούς, τόσους αθώους, τους πατεράδες μας και τις μανάδες μας.
Είδατε ότι μετά αυτή την καταστροφή ήρθε μια νέα ανάσταση και μία νέα γέννηση. Ηρθαμε σήμερα εδώ να αποτίσουμε ένα δάκρυ ευγνωμοσύνης και ένα λουλούδι ελπίδας σε αυτές τις ψυχούλες πραγματικά, οι οποίες είναι τα εσφαγμένααρνία, τα οποία βέβαια βρίσκονται μέσα στη Βασιλεία του Θεού, αγάλλονται και χαίρονται και αυτό αποτελεί για εμάς παρηγορία. Εύχομαι σε όλους μας ανεξαιρέτως η χάρις της Παναγίας να μας σκεπάζει κι ο Θεός να μας φυλάει να μην ζήσουμε ξανά τέτοιες καταστάσεις, να μη ξαναζήσει αυτός ο τόπος και κανένας τόπος όπου γης».
Στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία μεταξύ των πιστών παραβρέθηκαν: Οι Βουλευτές Φθιώτιδος κ. Γεώργιος Κοτρωνιάς και κ. Ελένη Μακρή – Θεοδώρου, η Γραμματέας του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Λαμίεων κ. Ευμορφία Σκαμαγκούλη – Ρουποτιά ως εκπρόσωπος του Δημάρχου Λαμιέων κ. Ευθυμίου Καραΐσκου, καθώς και εκπρόσωπος του Στρατού και άλλων φορέων και συλλόγων του τόπου.
Στο πλαίσιο της μεγάλης ποιμαντικής του περιοδείας σε Ιερές Μονές της Φθιώτιδος κατά την διάρκεια της `Διακαινησίμου Εβδομάδος, ο κ. Συμεών επισκέφθηκε δύο Γυναικείες Ιερές Μονές της Μητροπόλεως στην Ανατολική Φθιώτιδα, την Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Άνω Σπαρτιάς, καθώς και την Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Μύλων, για να ευχηθεί στις Αγίες Γερόντισσες Χριστονύμφη και Ιουστίνα και στις συνοδείες τους.
Φωτογραφίες: Δημήτριος Ανάγνου