«Γιατί απουσίαζε ο Θεός από τα Τέμπη»
Του Αλεξάνδρου Π. Κωστάρα, Ομότιμου Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης, στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
Συμπληρώθηκε φέτος ένας χρόνος από την τραγωδία των Τεμπών που στοίχισε την ζωή σε 57, νέους ως επί το πλείστον, ανθρώπους. Μιλώνας σε τηλεοπτική συνέντευξη στο πλαίσιο των σχετικών διαδηλώσεων, που διοργανώθηκαν από διάφορους φορείς σε ολόκληρη την χώρα με την ευκαιρία αυτής της θλιβερής επετείου ένας από τους γονείς των θυμάτων φυσικό ήταν να εκφράσει τον πόνο, την θίψη και την οργή του για την απώλεια του παιδιού του αποδίδοντας την σχετική ευθύνη για αυτό σε όλους εκείνους, οι οποίοι με τις ενέργειες ή τις παραλείψεις τους σε σχέση με την λειτουργία του σισηροδρομικού δικτύου συνετέλεσαν στο τραγικό συμβάν. Και πρωτίστως βέβαια στην Κυβέρνηση. Το άσχημο είναι ότι μεταξύ των υπευθύνων της τραγωδίας ο γονέας αυτός συμπεριέλαβε, καθ’ υπερβολήν λόγου, και τον Θεό! Είπε συγκεκριμένα: «Πού ήταν ο Θεός την ημέρα εκείνη, για να προστατέψει, ως Καλός Πατέρας που θέλει να είναι, τα παιδιά μας; Δεν υπάρχει άλλη εξήγηση για την απουσία του Θεού την ημέρα εκείνη από τα Τέμπη, παρά μόνο μία: Την ημέρα εκείνη ο Θεός είχε ρεπό»! Μια πρώτη συνοπτική απάντηση στο ερώτημα αυτού του θλιμμένου γονέως από την τραγωδία των Τεμπών μάς παραπέμπει στην γνωστή αρχαία ρήση: «Το γάρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνη»! Διότι, πώς μπορεί να αποδίδεται ευθύνη στον Θεό για τα εγκληματικά λάθη και τις εγκληματικές ευθύνες των ανθρώπων σε αυτές τις περιπτώσεις; Έχω και με άλλη ευκαιρία ομιλήσει για μια τέτοια διάχυση των ευθυνών σε όλες τις ανθρώπινες τραγωδίες, που φθάνουν μέχρι τον Θεό. Η συγκυρία με υποχρεώνει να επανέλθω στο ζήτημα αυτό.
Απορίες και ερωτήματα σαν αυτά που διατυπώνει ο εν λόγω βαθύτατα πληγωμένος και απογοητευμένος γονέας υποδηλώνουν έλλειψη εσωτερικής, πνευματικής επικοινωνίας με τον Θεό και αναζήτησή Του με την λογική που επικρατεί στον κόσμο. Μια τέτοια προσπάθεια όμως συμβατικής επικοινωνίας με τον Θεό δεν πρόκειται να πιάσει ποτέ το «σήμα» που επιδιώκει, όχι διότι δεν υπάρχει Θεός, για να στείλει το «σήμα», όπως υποστηρίζουν οι άθεοι, αλλά διότι η αναζήτηση του Θεού γίνεται με λάθος τρόπο. Κάτι ανάλογο δεν γίνεται μήπως και με τα κινητά; Αν δεν μπορούμε κάποιες φορές να πιάσουμε σήμα, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει πομπός για να μας δώσει το σήμα, αλλά ότι η θέση, από την οποία το αναζητούμε είναι ακατάλληλη. Την εκλογίκευση της σχέσης μας με τον Θεό, που εκφράζουν οι απορίες του προαναφερθέντος γονέα θύματος των Τεμπων, την βλέπουμε διάχυτη στις μέρες μας, δυστυχώς ακόμη και μεταξύ πολλών, που λένε ότι πιστεύουν στο Θεό. Έχουν όμως μια στρεβλή αντίληψη περί Θεού.
Πολλοί βλέπουν τον Θεό ως Υπηρέτη των προσωπικών ή υπερατομικών αναγκών της ολότητας, κάτι δηλ. μεταξύ Μάγου ή Φακίρη, που τού δίνουμε την εντολή να προβεί σε ορισμένες ενέργειες, από τις οποίες προσδοκούμε τη λύση του προβλήματος μας. Στο πλαίσιο της ορθολογικής επικοινωνίας μας με τον Θεό, Του ζητούμε συχνά να θαυματουργήσει κατά παραγγελία για χάρη μας και περιμένουμε ανταπόκριση. Και εάν η ανταπόκριση δεν έλθει, αρχίζει η κριτική αξιολόγηση, δηλ. η λογική επεξεργασία της στάσης του Θεού απέναντι στο αίτημά μας. Όλα τα «γιατί» των χαροκαμμένων ή απελπισμένων του κόσμου από τα δεινά που τους έπληξαν και όλες οι απορίες, με τις οποίες ψάχνουμε να βρούμε απάντηση στο ερώτημά μας, πού ήταν ο Θεός, όταν διαγράφετο στον ορίζοντα το κακό που μάς βρήκε, εκφράζουν τις λογικές σκέψεις που κυριαρχούν στη ζωή όλων μας. Όποιος λοιπόν προσπαθεί, μέσα από αυτές τις λογικές σκέψεις να επικοινωνήσει με τον Θεό, για να Του απαγγείλει το κατηγορητήριο και να ζητήσει την απολογία Του Θεού για όσα συμβαίνουν, παραλογίζεται ο ίδιος. Διότι ή προσπαθεί να ανεβεί στο ύψος του Θεού, για να γίνει συνομιλητής Του και να ακούσει απ’ ευθείας από Αυτόν τις απαντήσεις Του στις σχετικές κατηγορίες ή προσπαθεί να κατεβάσει τον Θεό στο επίπεδο της ανθρώπινης λογικής και να Του δείξει τις υποχρεώσεις Του, που απορρέουν από αυτήν. Ένας Θεός όμως με τέτοια γνωρίσματα θα ήταν κομμένος και ραμμένος στα μέτρα του καθενός από εμάς. Θα ήταν δηλ. ένας «Θεός της τσέπης» ή ένας «μικρός κουρδιστός μάγος», που θα τον κουβαλούσαμε συνεχώς επάνω μας και όπου το καλούσε η ανάγκη θα τον βγάζαμε σε διατεταγμένη υπηρεσία, για να μάς λύσει το πρόβλημα. Τέτοιος όμως Θεός δεν υπάρχει. Και όσοι πιστεύουν σε ένα τέτοιο Θεό, χωρίς να το καταλαβαίνουν έχουν θεοποιήσει απλά την λογική, διότι, όπως ελέχθη, ο αληθινός Θεός είναι πέρα και έξω από κάθε ανθρώπινη λογική.
Ο Θεός δεν είναι προσωπικός υπηρέτης κανενός. Είναι Πατέρας όλων. Και έχει τη δική Του πρόνοια για τον καθένα από μας και για τον κόσμο όλο. Η επικοινωνία με τον Θεό γίνεται μόνο με ένα τρόπο: με την προσευχή. Μέσω της καθημερινής προσευχής συνομιλούμε με τον Θεό και Του διαβιβάζουμε τα αιτήματα και τις παρακλήσεις μας ζητώντας, όπως είναι φυσικό, άλλοτε την λυτρωτική παρέμβασή Του σε στιγμές προσωπικής αγωνίας και άλλοτε την Χάρη και την ευλογία Του, για να ξεπεράσουμε τις αδυναμίες μας και να βγούμε από τα αδιέξοδα, στα οποία συχνά μας εγκλωβίζει η ζωή. Πάντα μας ακούει ο Θεός και δίνει την απάντησή Του στις προσευχές μας με τον δικό Του τρόπο. Η μη άμεση ανταπόκριση του Θεού σε κάποια αιτήματά μας δεν πρέπει να μας οδηγεί στην ολιγοπιστία ή, ακόμη χειρότερα, στην απιστία, μέσα από συμπεράσματα που υπαγορεύει η ανθρώπινη λογική, ότι δηλ. για να μη έρχεται ο Θεός άμεσος αρωγός στην ανάγκη μας, όταν τον καλούμε, ή είναι κουφός ή τυφλός ή πάντως ανύπαρκτος. Λησμονούμε συχνά στον εσφαλμένο τρόπο της επικοινωνίας μας με τον Θεό ότι οι Βουλές Αυτού είναι ανεξιχνίαστες. Ουδείς μπορεί να καταλάβει, τι κρύβει τελικά η Πρόνοια του Θεού πίσω από τα επιφαινόμενα, πίσω δηλ. απ’ όλα αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν γύρω μας και δικαιολογημένα προκαλούν τις λογικές απορίες μας. Ας σκεφθούμε εδώ κάτι απλό: Πολλοί άνθρωποι πέθαιναν λ.χ. καθημερινά στα χρόνια της παρουσίας του Χριστού στην γη. Και οι οικείοι τους θα ήθελαν ασφαλώς να τούς αναστήσει όλους ο Ναζωραίος, αφού έλεγε ότι είναι Υιός του Θεού. Δεν τους ανέστησε όμως όλους ο Χριστός, παρά μόνο τον υιό της χείρας του Ναΐν, την θυγατέρα του Αρχισυναγώγου Ιαείρου και τον Λάζαρο, για να αποδείξει σε όλους ότι είναι ο Αρχηγός της Ζωής και του Θανάτου, όπως πρωτίστως το απέδειξε και με την δική Του Ανάσταση. Κάτι ανάλογο δεν συνέβη άλλωστε και με τους ασθενείς που υπήρχαν εκείνη την εποχή στην Ιουδαία; Δεν τούς εθεράπευσε όλους, παρά μόνον ορισμένους από αυτούς που συνάντησε στον δρόμο Του. Σήμερα στα Νοσοκομεία νοσηλεύονται πολλοί ασθενείς, ανάμεσά τους και άνθρωποι που τούς έχει ξεγράψει η ιατρική επιστήμη, η οποία δηλώνει την αδυναμία της να τούς θεραπεύσει. «Από εδώ και πέρα ό,τι πει ο Θεός», λένε οι θεράποντες ιατροί. Και τί λέει ο Θεός σε αυτές τις περιπτώσεις; Θεραπεύει ορισμένους ξεγραμμένους ασθενείς και τους επιστρέφει υγιείς στα σπίτια τους. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε αυτό που συνήθως λέγεται από τους ιατρούς, ότι δηλ. «ο Θεός εφημερεύει στα Χειρουργεία».
Πώς συμβιβάζεται λοιπόν η «εφημερία» του Θεού στα νοσοκομεία με το «ρεπό» που Του αποδίδει στα Τέμπη ο εν λόγω χαροκαμμένος γονέας; Ας αφήσουμε λοιπόν τον Θεό να μάς δηλώσει την παρουσία Του, όπου και όπως Αυτός κρίνει. Και ας ψάξουμε αλλού να βρούμε τα «ρεπό», που σίγουρα υπάρχουν και έχουν ευθύνη για τις τραγωδίες που αναγκαζόμαστε να βιώσουμε. Στα Τέμπη δεν είχε «ρεπό» ο Θεός, αλλά η λογική και η υπευθυνότητα των κυβερνώντων, οι οποίοι για κομματικούς λόγους πήραν ένα τσοπάνη από το μαντρί και τον διόρισαν Σταθμάρχη στην Λάρισα, για να βγάζει περισσότερα χρήματα, αδιαφορώντας για την ζωή των χιλιάδων επιβατών των σιδηροδρόμων που περνούσαν καθημερινά από τον Σταθμό της ευθύνης του. Η «βόμβα» δεν εκρήγνυται κάθε μέρα. Μια φορά θα εκραγεί. Και αλίμονο σε αυτούς που θα τύχει να βρεθούν στην διασπορά των «θραυσμάτων» της. Ανάλογα ισχύουν και για όλα τα άλλα «ρεπό», που παρατηρούνται στην πολιτική των Εμπόρων των Εθνών, αυτών των «τρελλοπιθήκων» του Γκεόργκι Άλμπερτ, που «καβαλλάνε» τους πυραύλους και τα άλλα φονικά όπλα σκοτώνοντας με αυτά τους λαούς και κατ’ εξοχή αμάχους και τα γυναικόπεδα. Στην Γάζα π.χ. όπου σκοτώνονται καθημερινά χιλιάδες αθώοι άνθρωποι, ποιός έχει τελικά «ρεπό», ο Θεός ή οι ασυνείδητοι και ανεγκέφαλοι πραματευτάδες των συμφερόντων τους και των λαών; Και αυτό είναι ένα ακόμη ερώτημα, που καλείται να απαντήσει ο εν λόγω τεθλιμμένος γονέας των Τεμπών.
