«Γιορτή των Γραμμάτων» – Εκδήλωση για τους Τρείς Ιεράρχες στην Νάουσα.

Η εκδήλωση έγινε υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.

Αρχικά η Βυζαντινή Χορωδία του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας έψαλλε ύμνους των Τριών Ιεραρχών και τραγούδια του Πόντου.

Στην συνέχεια ακολούθησαν χορευτικά τμήματα μπαλέτου και ποντιακών χορών της Ευξείνου Λέσχης Ποντίων Νάουσας.

Η εκδήλωση έκλεισε με την βράβευση των αριστούχων μαθητών.

Χαιρετισμό απηύθυναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Νάουσας, κ. Φανιάδης και ο πρόεδρος του σωματείου «Παναγίας Σουμελά» κ. Τανιμανίδης Γεώργιος.

Η ομιλία του Σεβασμιωτάτου για τους Τρείς Ιεράρχες :

Ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Παιδεία ἑορ­τάζουν αὔριο μία κοινή ἑορτή, τήν ἑορτή τῆς Παιδείας καί τῶν Γραμ­μάτων, τήν ἑορτή τῶν τριῶν μεγί­στων φωστήρων τῆς τρισηλίου Θεό­τητος, τοῦ Μεγάλου Βασι­λείου, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου.

Τρεῖς Ἱεράρχες, τρεῖς διαφορετι­κές προσωπικότητες, καί ὅμως συναντῶνται σέ αὐτή τήν κοινή ἑορτή, τήν ἑορτή τῆς Παιδείας καί τῶν Γραμμάτων, ὄχι γιατί ὁ Μη­τροπολίτης Εὐχαΐτων Ἰωάννης ὁ Μαυρόπους θέλησε ἑπτακόσια πε­ρίπου χρόνια μετά τήν κοίμησή τους νά διευθετήσει τήν ἔριδα πού ὑπέβοσκε μεταξύ τῶν Βυζαντινῶν σχετικά μέ τό ποιός ἀπό τούς τρεῖς Ἱεράρχες ἦταν ἀνώτερος ἀπό τούς ἄλλους, ἀλλά γιατί μέ τή ζωή τους δίνουν τό στίγμα τῆς ὀρθῆς μαθη­τείας, τῆς ἐμπνευσμένης διδασκα­λίας, τῆς ἀληθινῆς παιδείας.

Καί ἄν συνδυάσει ἀκόμη κανείς τή σχέση τῶν τριῶν ἑορταζομέ­νων Ἱεραρχῶν μέ τόν Πόντο, κα­θώς οἱ δύο ἀπό αὐτούς ἀσκήτευ­σαν στόν Πόντο καί ὁ τρίτος ἐξο­ρίσθηκε ἐκεῖ, δέν ὑπάρ­χει ἀσφα­λῶς καταλληλότερη ἡμέρα ἀπό τήν κοινή ἑορτή τῶν τριῶν μεγί­στων Ἱεραρχῶν γιά νά τιμήσει τό Σωματεῖο «Παναγία Σουμελᾶ» τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες πού διακρίθηκαν.

Ὁ σημερινός ὅμως ἑορτασμός τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν δίνει καί σέ ἐμᾶς, μαθητές, ἐκπαιδευτικούς, γονεῖς καί κληρικούς, τήν εὐκαι­ρία νά ἐντρυφήσουμε στούς ὅρους τῆς ὀρθῆς μαθητείας, τῆς ἐμπνευ­σμένης διδασκαλίας καί τῆς ἀλη­θινῆς παιδείας, γιατί ἀνεξάρτητα ἀπό τή θέση πού ὁ καθένας ἀπό ἐμᾶς κατέχει, ἡ κατανόησή τους μᾶς εἶναι ἐξαιρετικά χρήσιμη καί ὠφέλιμη.

Θεμέλιο τῆς ὀρθῆς μαθητείας εἶναι ἡ εἰλικρινής διάθεση γιά μα­θη­τεία, ἡ εἰλικρινής διάθεση γιά νά δεχθεῖ ὁ ἄνθρωπος τή γνώση καί τήν ἐμπειρία πού προσπαθεῖ νά τοῦ μεταδώσει ὁ διδάσκαλος, ἡ συναίσθηση ὅτι ἡ μαθητεία εἶναι μία διαρκής διαδικασία στή ζωή τοῦ ἀνθρώπου, καί ὅτι ὁ ἄνθρω­πος μπορεῖ νά διδαχθεῖ ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους καί ὄχι μόνο ἀπό ἐκείνους πού θεωρεῖ ἀνωτέρους πνευματικά ἤ ἐμπειροτέρους του.

Ἡ ὀρθή μαθητεία προϋποθέτει πνεῦμα εἰλικρινοῦς ταπεινοφρο­σύνης, ἀπαλλαγμένο ἀπό ἐγωιστι­κή δοκησισοφία, προσήλωση στό ἀντικείμενο τῆς μελέτης καί ἀπε­ρίσπαστη ἀφοσίωση σέ αὐτό.

Καί αὐτό τό τρίπτυχο ἀκολούθη­σαν οἱ τρεῖς μεγάλοι πατέρες σέ ὅλες τίς φάσεις τῆς ζωῆς τους εἴτε μέσα στό οἰκογενειακό τους περι­βάλλον, μαθητές δίπλα στίς σοφές καί ἁγίες μητέρες τους, τήν Ἐμμέ­λεια, τή Νόννα καί τήν Ἀνθούσα, εἴτε στίς περίφημες ρητορικές καί φιλοσοφικές σχολές τῆς οἰκουμέ­νης ὅπου σπούδασαν, εἴτε στήν ἔρημο κοντά σέ ἁγιασμένους ἀσκη­τές καί ἐρημίτες ὅπου μόνα­σαν, εἴτε στήν καθημερινή διακο­νία τῶν ἀνθρώπων πού τούς ἐμπι­στεύθηκε ἡ Ἐκκλησία.

Ἄν καί ἔφθασαν τήν κορυφή τῆς ἀνθρωπίνης σοφίας, ἄν καί ἀνῆλ­θαν μέχρι τήν κορυφή τῆς ἐκκλη­σιαστικῆς ἱεραρχίας, ἄν καί διέθε­ταν ὅλα τά χαρίσματα πού κο­σμοῦν τά ἐκλεκτά πνεύματα, δέν ἔπαυσαν ποτέ νά διατηροῦν καί τό χάρισμα τῆς μαθητείας, τό ὁποῖο δέν εἶναι ἴδιο τῶν ἀδυνάτων προ­σωπικοτήτων, ὅπως κάποιοι νομί­ζουν, ἀλλά τῶν ἀληθινῶν σοφῶν καί μεγάλων, καθώς τόσο ὁ μεγά­λος φιλόσοφος Σωκράτης, ἤ κατ᾽ ἄλλους ὁ σοφός νομοθέτης Σό­λων, διακήρυσσε ὅτι «γηράσκω ἀεί διδασκόμενος», ὅσο καί ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ἡ ἐνυπόστατος Σοφία τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία ὑπηρέτησαν οἱ τρεῖς Ἱεράρχες, συνιστᾶ ἐμμέ­σως τή διαρκῆ μαθητεία, παροτρύ­νοντας τούς μαθητές του νά μήν «κληθοῦν καθηγηταί», διότι ἕνας εἶναι ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός.

Ἡ ὀρθή μαθητεία εἶναι ὅμως αὐ­τή πού ἀνέδειξε τούς τρεῖς τιμω­μέ­νους σοφούς Ἱεράρχες ἐμπνευ­σμένους διδασκάλους. Διότι ὅποι­ος ἔχει μαθητεύσει μέ τούς ὅρους καί τίς προϋποθέσεις πού περιγρά­ψαμε, μέ εἰλικρινῆ δηλαδή ταπει­νοφροσύνη, μέ προσήλωση στό ἀντικείμενο τῆς μελέτης καί ἀφο­σίωση σέ αὐτό, γνωρίζει τίς ἀνά­γκες τῶν μαθητῶν του. Ἀναζητᾶ τούς προσφορότερους τρόπους γιά νά τούς προσεγγίσει καί νά τούς καταστήσει κοινωνούς τῆς γνώ­σεως τήν ὁποία ἐκεῖνος μέ πολ­λούς κόπους ἀπέκτησε. Ἔχει συναί­σθηση τῆς προσπαθείας καί τῶν θυσιῶν πού ἀπαιτεῖ ἡ ἀπό­κτηση τῆς γνώσεως. Ἔχει συνεί­δηση τῶν δυσκολιῶν πού ἀντιμε­τω­πίζουν οἱ μαθητές καί σπουδα­στές ἀλλά καί τῆς φυσικῆς, πολλές φορές, ὀκνηρίας καί ἀμε­λείας πού μπορεῖ νά τούς διακρί­νει.

Ἔχοντας κάνει ὁ ἴδιος τή διαδρο­μή πρός τήν κορυφή τῆς γνώσεως μέ πνεῦμα μαθητείας, δέν πλησιά­ζει τόν μαθητή ἀπό καθέδρας, οὔτε τόν ἐξουθενώνει καί τόν κα­τα­κεραυνώνει γιά τίς τυχόν ἀδυ­να­μίες του. Γίνεται ὁδηγός καί συνοδοιπόρος του στήν πιό συναρ­παστική διαδρομή πού μπορεῖ νά ἐπιλέξει ὁ ἄνθρωπος στή ζωή του, στή διαδρομή τῆς γνώσεως καί τῆς σοφίας, ἡ ὁποία ἐν τέλει καί ἐφόσον δέν παρεκκλίνει ἀπό τήν ὀρθή ὁδό εἶναι διαδρομή πρός τό καθ᾽ ὁμοίωσιν, εἶναι τρόπος συνα­ντήσεως τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ὄντως Σοφία καί αὐτός ὁ ὁποῖος «ἔδωκεν ἀν­θρώποις ἐπιστήμην ἐνδοξάζεσθαι ἐν τοῖς θαυμασίοις αὐτοῦ».

Ὅταν ἡ διδασκαλία εἶναι μία τέ­τοια διαδρομή εἶναι ἀναμφί­βολα ἐμπνευσμένη καί ἀποτελεσματική γιά τούς μαθητές. Καί τέτοια εἶναι ἡ διδασκαλία τῶν τριῶν Ἱεραρ­χῶν, ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπό τήν τεράστια διάδοση τῶν ἔργων τους σέ ὅλη τήν οἰκουμένη αἰῶνες τώ­ρα, ἀλλά καί ἀπό τήν ἐντυπωσια­κή ἐπιρροή τήν ὁποία εἶχε ὁ λόγος καί οἱ ἰδέες τους στήν ἀνθρώπινη σκέψη καί, φυσικά, ἡ καθοριστική τους σημασία σέ αὐτό πού ὀνομά­ζουμε ἑλληνοχριστιανικό πολιτι­σμό.

Ὀρθή μαθητεία καί ἐμπνευσμένη διδασκαλία εἶναι οἱ δύο πυλῶνες τῆς ἀληθοῦς παιδείας. Διότι ἀλη­θινή παιδεία δέν μπορεῖ νά ὑπάρ­ξει, ἐάν δέν ὑπάρχουν μαθη­τές οἱ ὁποῖοι ἐπιθυμοῦν ὄχι νά ἀποκτή­σουν τυπικά προσόντα, ἀλλά οἱ ὁποῖοι ἐπιδιώκουν νά μορφωθοῦν πραγματικά, νά ἀφή­σουν δηλαδή τή γνώση καί τή σοφία νά διαμορ­φώσει τόν χαρα­κτήρα καί τήν προσωπικότητά τους, καί νά ἀνοί­ξει γι᾽ αὐτούς τούς ὁρίζοντες τοῦ κόσμου τόν ὁποῖο ἐπιθυμοῦν νά κα­τακτήσουν.

Ἀληθινή παιδεία ὅμως δέν μπο­ρεῖ νά ὑπάρξει, ἐφόσον δέν ὑπάρ­χουν καί διδάσκαλοι ἱκανοί νά ἐμπνεύσουν τούς μαθητές τους στήν πορεία αὐτή πρός τή γνώση ἀλλά καί πρός τήν ἀρετή, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ ἀναγκαία προϋπόθεση, ὥστε ἡ γνώση νά μήν ὁδηγήσει τόν ἄνθρωπο σέ ὑπέρμετρη αὐτο­πε­ποίθηση, πού παραμορφώνει ἀντί νά διαμορφώνει τόν χαρα­κτή­ρα καί τήν προσωπικότητά του.

Ἀληθινή παιδεία εἶναι χωρίς ἀμ­φιβολία ἡ συνισταμένη τῆς ὀρθῆς μαθητείας καί τῆς ἐμπνευσμένης διδασκαλίας, καί γι᾽ αὐτό οἱ τρεῖς Ἱεράρχες ἀποτελοῦν δίκαια πρό­τυπα ἀληθοῦς παιδείας καί προ­στάτες τῆς Παιδείας μας.

Συγχρόνως ὅμως γι᾽ αὐτούς τούς λόγους ἡ ἀληθινή παιδεία εἶναι ἕνα ἀγαθό πού παρότι εἶναι ἐξαι­ρετικά ποθητό ἀπό ὅλους, τελικά ἀποτελεῖ ἕνα δυσεπίτευκτο κατόρ­θω­μα.

Ὅσοι νομίζουν ὅτι ἡ ἀληθινή παιδεία ἐπιτυγχάνεται μέ ἄλλους τρόπους καί ὄχι μέ τόν συνδυασμό τῆς ὀρθῆς μαθητείας καί τῆς ἐμπνευσμένης διδασκαλίας, δέν ἔχουν παρά νά στρέψουν τό βλέμ­μα τους στήν εἰκόνα τῶν τριῶν μεγίστων διδασκάλων πού τιμοῦ­με. Δέν ἔχουν παρά νά ἐντρυφή­σουν στή διαδρομή τους καί νά ἐμπνευσθοῦν ἀπό αὐτήν, εἴτε εἶ­ναι μαθητές, εἴτε εἶναι διδά­σκα­λοι καί καθηγητές, εἴτε εἶναι γονεῖς ἤ κληρικοί. Ὅλοι ἔχουμε νά διδα­χθοῦμε ἀπό τούς τρεῖς κορυφαίους διδασκάλους. Γιατί ἡ ὀρθή μαθη­τεία καί ἡ ἐμπνευσμένη διδασκα­λία εἶναι πορεία ζωῆς. Εἶναι τρό­πος μέ τόν ὁποῖο προσεγγί­ζου­με τή γνώση καί τόν ἄνθρωπο. Εἶναι ὁ δρόμος μέσω τοῦ ὁποίου πλησιά­ζουμε ἐντέλει τόν Θεό. Αὐτόν τόν ὁποῖο μᾶς δείχνουν οἱ τρεῖς Ἱεράρ­χες μέ τή μαθητεία τους, μέ τή δι­δασκαλία τους, μέ τήν παιδεία πού μᾶς κληροδότησαν καί τήν ὁποία ἔχουμε χρέος νά κρατήσουμε ὡς πα­ρακαταθήκη ἱερή καί πολύτιμη.

Θά ἤθελα νά συγχαρῶ τό Σωμα­τεῖο «Παναγία Σου­μελᾶ» γιά τήν πρωτοβουλία του νά τιμήσει αὐτή τήν ἡμέρα τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες πού διακρίθηκαν καί νά ὀργανώσει μα­ζί μέ τήν Εὔ­ξεινο Λέσχη Πο­ντίων Ναούσης, πού ἐπί­σης συγ­χαί­ρω, τή σημερινή ἑόρτιο ἐκδή­λωση πρός τιμήν τῶν τριῶν Ἱε­ραρ­χῶν.