Η Εκκλησία μας γιορτάζει τον Αγώνα της Ελευθερίας
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος αρθρογραφεί στο Sports3
Του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου
Η Εκκλησία της Ελλάδος, προετοιμάζεται και εργάζεται για να γιορτάσει την επέτειο των διακοσίων ετών από την Επανάσταση του 1821 τα τελευταία δώδεκα χρόνια. Κατά την διάρκεια αυτών των ετών, πραγματοποιήθηκαν δέκα Διεθνή, Επιστημονικά Συνέδρια, με ποικίλη και πρωτότυπη θεματολογία, όπως Ιστοριογραφία και πηγές για την ερμηνεία του 1821, η ζωή των υποδούλων στην Τουρκοκρατία, η συμβολή της Εκκλησίας στην διαφύλαξη της Εθνικής ταυτότητος και η συμβολή των Νεομαρτύρων και του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο Νεοελληνικός και ο Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός, ο διεθνής περίγυρος και ο Φιλελληνισμός κατά την Επανάσταση, πολεμικές συγκρούσεις και τόποι καθαγιασμού του Αγώνα, Φιλελεύθεροι θεσμοί του Αγώνα της Επανάστασης, Μεγάλες προσωπικότητες του Αγώνα, ομοψυχία – διχόνοια, τα οικονομικά του Αγώνα, η αναγνώριση της Ανεξαρτησίας και τέλος, η επίδραση του ΄21 στη λογοτεχνία. Είναι ευτυχές το γεγονός της έκδοσης των Πρακτικών των ως άνω Συνεδρίων, σε δέκα καλαίσθητους και πολυτελείς τόμους, από τις εκδόσεις «Αρχονταρίκι», με τις εξαιρετικές επιστημονικές εισηγήσεις, που συνιστούν μια μικρή βιβλιοθήκη σχετική με τον Αγώνα της ελευθερίας, πολύτιμη για κάθε φιλίστορα ερευνητή.
Επίσης, προετοιμάστηκαν, με μεγάλη επιμέλεια και μελέτη, διακόσιες εξήντα μία εκδηλώσεις επετειακού χαρακτήρα, λατρευτικές, επιστημονικές και πολιτιστικές, η υλοποίηση των οποίων ήδη ξεκίνησε, με την ολόθυμη συνεργασία του συνόλου των Ιερών Μητροπόλεων της Εκκλησίας της Ελλάδος και υπό τις ιδιάζουσες συνθήκες της ενδημούσης πανδημίας. Το Πρόγραμμα των εκδηλώσεων βρίσκεται αναρτημένο στον ιστότοπο www.ekklisia1821.gr, τον οποίο δημιούργησε η Ιερά Σύνοδος ειδικά για τις Συνοδικές και Περιφερειακές δράσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος κατά το έτος 2021. Παράλληλα, κυοφορούνται συνεργασίες με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και άλλους Φορείς. Φορέας υλοποίησης, τόσο των Επιστημονικών Συνεδρίων, όσο και των επετειακών εκδηλώσεων, είναι η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος, της οποίας έχουμε την τιμή να προεδρεύουμε, που στελεχώνουν Κληρικοί και λαϊκοί, ειδικοί επιστήμονες και ερευνητές, καταξιωμένοι μελετητές του ιστορικού βίου των Ελλήνων.
Με τις παραπάνω δράσεις, η Εκκλησία μας δεν επιθυμεί να ξαναγράψει την ιστορία. Αντιστέκεται, όμως, στην καλά επιχειρούμενη εξαλλοίωσή της, στην απροκάλυπτη παρερμηνεία της, στην εξόφθαλμη προσπάθεια ιδεολογικοποίησής της, όσο και στην εμμονική ταύτιση του Αγώνα του ΄21, με άλλα επαναστατικά κινήματα της Ευρώπης εμφορούμενα από τις αρχές του Διαφωτισμού. Ο Αγώνας των προγόνων μας δεν ήταν ταξικός, αλλά εθνικός και ιερός, όπως διακήρυξαν οι Πληρεξούσιοι της Α΄ Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου. Ήταν Αγώνας υπέρ βωμών και εστιών, για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία, όπως διακήρυξαν οι ίδιοι οι Αγωνιστές. Αρματωλοί και Κλέφτες, ραγιάδες και κοτζαμπάσηδες, Δεσποτάδες, Παπάδες και Καλόγεροι έγιναν ένα, ομονόησαν μπροστά στον ιερό πόθο της ελευθερίας και πέτυχαν αυτό που στα μάτια των ορθολογιστών φαινόταν ακατόρθωτο. Οι εξαθλιωμένοι, οι ρακένδυτοι, οι πλημμελώς εξοπλισμένοι, έχοντας στο χέρι τον Σταυρό και στην καρδιά την Πίστη, νίκησαν τον πανίσχυρο δυνάστη και μετά από 400 ή και 500, σε κάποιους τόπους, χρόνια σκλαβιάς και τυραννίας, πέτυχαν το ποθούμενο, ανέκτησαν την ελευθερία, το πολυτιμότερο αγαθό.
Δεν ξέρω αν η ιστορία έχει να επιδείξει το παράδειγμα άλλου λαού, ο οποίος μετά από τόσους αιώνες σκλαβιάς και καταπίεσης, μπόρεσε να κρατήσει ακμαίο και αμετακίνητο τον προσανατολισμό του προς την Ελευθερία. Είναι εκκωφαντικά εντυπωσιακό, πώς άνθρωποι που δεν έζησαν ποτέ ελεύθερα, που δε γνώριζαν τί θα πεί ελευθερία, που η «κανονικότητα» της ζωής τους ήταν η σκλαβιά και η τυραννία, που δεν είχαν στα χείλη τους την γλυκειά γεύση της ελευθερίας, πώς αγωνίστηκαν γι΄ αυτήν και την κέρδισαν. Το πέτυχαν χάρη στην κοινή τους Μητέρα, που δεν έπαψε ποτέ, κάτω από την μύτη του κατακτητή, να εργάζεται, μυστικά, αλλά και συστηματικά, για την ιερή ώρα του Αγώνα. Και αυτή η Μητέρα ήταν η Αγία μας Εκκλησία, που κατάφερε, με αγώνες, με ανείπωτες θυσίες, κενώνοντας, επί αιώνες εαυτήν, να κρατήσει ζωντανή την Ορθόδοξη πίστη, την ιστορική αυτοσυνειδησία, την Ελληνική γλώσσα και Παιδεία, μη επιτρέποντας στα παιδιά της να συμβιβαστούν με την σκλαβιά και την μαύρη τους μοίρα. Η Εκκλησία έσωσε το Γένος. Γι’ αυτό η θέση της στον ιστορικό του βίο και στην κοινωνική πραγματικότητα, έκτοτε, δεν Της χαρίστηκε από κανένα, αλλά είναι καρπός των αγώνων και των θυσιών Της για την ανάσταση του Γένους, για την Ελευθερία και την Εθνική μας Ανεξαρτησία.
Είναι, λοιπόν, αυτή η χρονιά μια εξαιρετική ευκαιρία να θυμηθούμε, να αναστοχαστούμε, να διδαχθούμε από γεγονότα εκείνης της εποχής. Και, όπως διακήρυξε, προσφάτως, η ιερά Σύνοδος, «είναι η στιγμή να τιμήσουμε το αίμα μας, να κοιτάξουμε κατάματα την ιστορία μας. Τούτη την ιστορία, που λάμπρυνε το Έθνος μας στα πέρατα της Οικουμένης. Τούτη την δόξα, που στεφανώνει τις θάλασσες και την γη μας. Τούτη την πίστη, που κρατεί αταλάντευτη την ελπίδα απ’ άκρη σ’ άκρη αυτού του τόπου. Από την Κρήτη ως την Θράκη κι από την Ήπειρο ως την μαρτυρική μας Κύπρο. Με γνώση για το παρελθόν και χριστιανική βεβαιότητα για το μέλλον, οι Μεγάλες Ώρες του Έθνους μας οδηγούν!».
