Η εκδήλωση φέτος είχε ιδιαίτερα συμβολικό χαρακτήρα, αφού συμπληρώνονται 100 χρόνια από την Μικρασιατική Κατάστροφή και τον βίαιο εκπατρισμό Ελλήνων που σφράγιζαν με την παρουσία τους στη Μικρά Ασία την μακραίωνη ιστορική συνέχεια που διακόπηκε απότομα και φονικά.
Την εκδήλωση άνοιξε με εισαγωγική ομιλία της η κ. Ουρανία Τσάπελη-Πρόεδρος του Συλλόγου, η οποία ανέφερε χαρακτηρίστηκα: «Η φετινή χρονιά έχει ιδιαίτερη σημασία για μας, αφού συμπληρώνονται ήδη 100 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή.
… δεν μπορούμε όχι μόνο ν’ αγνοήσουμε, αλλά αντιθέτως επιβάλλεται η αναφορά έστω περιληπτικά στα γεγονότα που καθόρισαν την πορεία της Ελλάδας από το 1922 μέχρι σήμερα.
Το 1922 είναι ο τρίτος σταθμός στη συλλογική μας μνήμη, μετά το 1453 και το 1821. Την εποχή αυτή γράφει ο Ίων Δραγούμης, οι λαοί διέρχονται «οξείαν κρίσιν εθνικισμού»
Η ιστορία απέδειξε ότι η Μικρασιατική Καταστροφή έχει όλα τα χαρακτηριστικά του αρχαίου δράματος. Τα μοιραία λάθη, η ισχυροποίηση του εθνικού κινήματος των Τούρκων και διπλωματικές-στρατιωτικές κινήσεις του Κεμάλ κατέληξαν στην πυρπόληση της Σμύρνης με τις φρικαλεότητες στην προκυμαία, τη βίαιη εξόντωση, τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Μ. Ασίας και τη μετατροπή τους σε πρόσφυγες.
Στα θύματα των Χριστιανών από τους Τούρκους συγκαταλέγεται και ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος Σμύρνης, προστάτης Άγιός μας, που πέθανε με ιδιαίτερα βασανιστικό θάνατο, καθώς και πολλοί άλλοι Επίσκοποι και ιερείς.
Οι σφαγές κατά των Ελλήνων και Αρμενίων από τους Τούρκους έκαναν τον Αμερικάνο Πρόξενο στη Σμύρνη Τζώρτζ Χόρτον να γράφει «Ένα από τα δυνατότερα συναισθήματα που πήρα μαζί μου απ’ τη Σμύρνη, ήταν το συναίσθημα της ντροπής, διότι ανήκα στο ανθρώπινο γένος».
Τον Σεπτέμβριο του 2022 συμπληρώνονται 100 χρόνια από την πυρπόληση της Σμύρνης και την Μικρασιατική Καταστροφή. Πάνω από 1.500.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες των προγόνων τους στη Μ. Ασία και να έρθουν πρόσφυγες στην Ελλάδα. Μία εθνική επέτειος όπως αυτή που έχει αφήσει τραυματικό αποτύπωμα στη συλλογική συνείδηση όχι μόνο των Μικρασιατών που ξεριζώθηκαν από τη γενέθλια γη τους, αλλά όλων των Ελλήνων, μας καλεί σε αναστοχασμό και ομοψυχία την οποία απαιτεί η εποχή μας. Το 2022 αποτελεί χρονιά ορόσημο, τόσο για τον οφειλόμενο ιστορικό αναστοχασμό όσο και την αναγνώριση της τεράστιας προσφοράς των Μικρασιατών στον πολιτισμό στην οικονομία και στον εκσυγχρονισμό του Ελληνικού κράτους.
Η Ελλάδα που ζούμε σήμερα, κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει, ότι γεννήθηκε το 1922 μέσα από τις στάχτες της Σμύρνης. Ότι η κατεστραμμένη οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά Ελλάδα του 1922, αναγεννιέται με την τεράστια συμβολή των προσφύγων σε όλους τους χώρους.
Βέβαια η γενιά που έζησε τον χαμό, πάει… έφυγε… Οι επόμενες γενιές οφείλουν να θυμούνται από τις διηγήσεις και κρίνουν αθώους και φταίχτες. Μικρασία 1922 και ο Ελληνισμός ξεριζώνεται, σφαγιάζεται εξαπονδρίζεται, ή Ελλάδα του 2022 έχει ηθική υποχρέωση να μην ξεχάσει».
Την εκδήλωση, επίσης χαιρέτισαν η Δήμαρχος Χαλκιδέων κ. Έλενα Βάκα και ο Αντιπεριφερειάρχης Παιδείας και Αθλητισμού κ. Κωνσταντίνος Γαλάνης.
Ο Σεβασμιώτατος, στην προσφώνησή του, αφού συνεχάρη τα μέλη του Συλλόγου για την συμβολή τους στον τόπο και την ιστορική μνήμη αναφέρθηκε με συγκίνηση στην Μικρασιατική Καταστροφή και τα θύματά της, ιδιαιτέρως δε στο μαρτυρικό τέλος του Αγίου Ιερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης και των συν αυτώ αγίων μαρτύρων Ιεραρχών, οι οποίοι, αν και είχαν τη δυνατότητα, δεν εγκατέλειψαν το ποίμνιό τους, εν γνώσει τους μάλιστα, ότι ως πρόβατα επορεύοντο στη σφαγή. Αναφέρθηκε και σε εκείνους που σήμερα από διαφόρους πρεσβευτές της λήθης αναφέρονται ως αναχωρήσαντες.
Επίσης πληροφόρησε τους παρόντες ότι η Ιερά Μητρόπολις Χαλκίδος ήδη δήλωσε το «παρών» στην φετινή ιστορική θλιβερή επέτειο με την έκδοση του Ημερολογίου τσέπης 2022, το οποίο είναι αφιερωμένο σε αυτή την επέτειο, αλλά και με την διοργάνωση δράσεων και εκδηλώσεων που πρόκειται να πραγματοποιηθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Αξιοσημείωτη είναι η πρόσφατη ίδρυση του Μουσείου Μικρασιατικού Πολιτισμού στο Ιερό Προσκύνημα του Οσίου Ιωάννου του Ρώσου στο Ν. Προκόπι και η προσφορά του Μητροπολίτου κ. Χρυσοστόμου στο Μουσείο αυτό ενός αρχιερατικού σάκου του Αγίου Ιερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης, ο οποίος φυλασσόταν μέχρι σήμερα στην Ιερά Μητρόπολη.