Στον εσπερινό χοροστάτησε ο Αρχιεπίσκοπος και συγχοροστάτησαν οι Συνοδικοί Μητροπολίτες Ηλείας κ. Γερμανός, Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος, Άρτης κ. Ιγνάτιος, Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιος, Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος, Καστορίας κ. Σεραφείμ, Κασσανδρείας κ. Νικόδημος, καθώς και οι Μητροπολίτες Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ, Πειραιώς κ. Σεραφείμ, Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας, Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ. Γαβριήλ, ο Επίσκοπος Μεθώνης κ. Κλήμη, Αρχιγραμματέως της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, και ο Μητροπολίτης Κορίνθου κ. Διονυσίου.
Ο Μητροπολίτης Κορίνθου, ευχαρίστησε τον Αρχιεπίσκοπο και τους Αρχιερείς για την παρουσία τους. Στην ομιλία του εξήρε την ταπείνωση του Αποστόλου Παύλου, που ενώ επέτυχε να ελευθερώσει όλα τα Έθνη της τότε γνωστής Οικουμένης από την πλάνη της ειδωλολατρίας και την αγνωσία της αθεΐας, «εσμίκρυνε εαυτόν» και ήταν «ευχαριστημένος για τον μέτριο ρόλο, που κατέχει στην θριαμβευτική παρέλαση του Χριστού, όταν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο ίδιος σαν τρόπαιο» εν αντιθέσει με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα τόσο της εποχής Του όσο και της σημερινής, που οι περισσότεροι από εμάς αναζητούμε την εξουσία, την δύναμη, την οικονομική ισχύ, την εφήμερη λάμψη, την κοινωνική καταξίωση και γενικώς όλα τα πρόσκαιρα και ανούσια για την σωτηρία μας. Στη συνέχεια ο Αρχιεπίσκοπος ευχήθηκε σε όλους χρόνια πολλά και κάλεσε τους πιστούς να φέρουν πάντοτε μαζί τους τις δύο «προς Κορινθίους Επιστολές» του Αποστόλου Παύλου, τονίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την μοναδικότητα και την σπουδαιότητά τους για την Ορθοδοξία.
Τον Θείο Λόγο κήρξε ο Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, ο οποίος μεταξύ άλλων αναφερθηκε ορμώμενος από την σοφή, όπως χαρακτηριστικά είπε, προτροπή του Μακαριωτάτου σχετικά με τις δύο «προς Κορινθίους Επιστολές», εκίνησε από την ίδια αφετηρία τον λόγο του τονίζοντας ότι ο Απόστολος μας, ενώ αρχικά αναδείκνυε την ευμάρεια, που χαρακτήριζε την Κόρινθο της εποχής Του ακολούθως διευκρίνιζε ότι ο πλούτος αυτός συνήθως συμβαδίζει με την αμαρτία και την έπαρση. Ο τρόπος ζωής όμως αυτός δεν συνάδει με την Χριστιανική διδασκαλία, που όπως την παρομοιάζει ο Απόστολός Παύλος είναι ανθρώπινο σώμα με κεφαλή τον Χριστό και μέλη όλους όσοι πιστεύουν στον Χριστό και τον θεωρούν σωτήρα και ευεργέτη τους. Στο σώμα υπάρχουν πρωτεύοντα και δευτερεύοντα μέλη. Το ένα δεν μεμψιμοιρεί εναντίον του άλλου, ούτε βεβαίως υπονομεύει το ένα το άλλο. Δεν μπορεί επί παραδείγματι η ακοή να αμφισβητεί την όραση, ούτε όταν ένα μέλος πάσχει τα υπόλοιπα μέλη να αδιαφορούν. Η ενότητα είναι αυτή που δίδει την υγεία στο σώμα. Μάλιστα, επεσήμανε ότι τα πολύτιμα μέλη του σώματος σκύβουν με ταπείνωση για να υπηρετήσουν τα υποδεέστερα και τα λιγότερο σημαντικά μέλη αποτελούν τις ασπίδες προστασίας των κυριοτέρων σε μία αγαστή, ευλογημένη, άψογη συνεργασία.
Ο Μητροπολίτης Χαλκίδος κατέληξε, ότι ούτε κεφαλή ασώματη υφίσταται ούτε σώμα ακέφαλο. Το μοντέλο «άνθρωπος θεός», που έχοντας την ψευδή εντύπωση της πνευματικής μας αυτάρκειας, θέλουμε να πιστεύουμε ότι υπάρχει, είναι μια ουτοπία, όπως ξεκάθαρα κήρυξε ο Απόστολός μας. Μακάρι όλοι μας να κατανοήσουμε την ύψιστη τιμή, που μας κάνει ο Θεός θεωρώντας μας μέλη του σώματός Του. Σε μια κοινωνία που τα πάντα ακριβαίνουν καθημερινά, το μόνο που πέφτει είναι η ανθρώπινη αξία και μόνον το διαχρονικό κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου μπορεί να αλλάξει αυτή την πτώση κάνοντας ξανά την ανθρώπινη αξία ανεκτίμητη. Αμέσως μετά, πραγματοποιήθηκε ανά τις οδούς της πόλεως η Λιτάνευση της Ιεράς Εικόνος του Αποστόλου Παύλου, φερομένης επί στρατιωτικού οχήματος, καθώς και η επί των χειρών των αδελφών των μοναστικών αδελφοτήτων της Μητροπόλεώς Λιτάνευση των Ιερών Λειψάνων των Κορινθίων Αγίων: Τιμίου Προδρόμου, Αποστόλου Παύλου του και πολιούχου μας, Αποστόλου Ιάσονος, Ιερομαρτύρων Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Βλασίου, των εν Αγίοις Πατέρων Σωφρονίου Ιεροσολύμων και Μακαρίου Κορίνθου, Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, Οσίων Παταπίου και Υπομονής και Νίκωνος του νέου, καθώς και η Ι. Εικόνα πάντων των Αγίων των εχόντων σχέση με την Εκκλησία της Κορίνθου.
Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός της Εκκλησίας μετέδωσε απευθείας τον Μέγα πανηγυρικό εσπερινό. Αύριο το πρωί ο Αρχιεπίσκοπος θα τελέσει το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας στον Ιερό Ναό Αγίου Παύλου επί της οδού Ψαρών των Αθηνών. Αύριο το απόγευμα στον Ιερό Βράχο του Αρείου Παγου των αρχαίων Αθηνών, εις ανάμνησιν του κηρύγματος του Αποστόλου Παύλου προς τους Αθηναίους, θα τελεσθεί Μεγας Πανηγυρικός Εσπερινός, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, με την συμμετοχή των Σεβασμιωτάτων Συνοδικών Μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος, ετέρων Ιεραρχών και λοιπών κληρικών και μοναχών και του πιστού λαού. Κατά τον Εσπερινό θα μιλήσει ο Αρχιμανδρίτης Συμεών Βολιώτης, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Ο Απόστολος Παύλος στη δεύτερη περιοδεία του (49-52 μ.Χ.) κατέληξε στην Κόρινθο όπου και έγινε φωτιστής της, αφήνοντας παρακαταθήκη στην τοπική Εκκλησία και δύο επιστολές. Δεν υπάρχουν πληροφορίες αν είτε στη ρωμαϊκή είτε στη μεσαιωνική Κόρινθο υπήρξε ναός αφιερωμένος στον απόστολο Παύλο.Ο πρώτος τέτοιος ναός Αποστόλου Παύλου είναι συνδεδεμένος με τη νέα πόλη της Κορίνθου, η οποία δημιουργήθηκε όταν τα απομεινάρια της αρχαίας πόλης – ένα μικρό χωριό εκείνη την εποχή – καταστράφηκαν, από τον σεισμό το 1858. Η πόλη μεταφέρθηκε στην τοποθεσία, όπου βρίσκεται σήμερα η σύγχρονη πόλη της Κορίνθου, με βασιλικό διάταγμα του βασιλιά Όθωνα. Ο τότε Μητροπολίτης Κορίνθου Αμφιλόχιος Γαρδέλλης (1854 – 1875) έκτισε Καθεδρικό ναό στη νέα πόλη και τον αφιέρωσε στον απόστολο Παύλο. Με τον τρόπο αυτό ξεκινά η ιστορία του Καθεδρικού ναού του αποστόλου Παύλου. Ο ναός εκείνος, βασιλική με τρούλο και δύο πύργους για τις καμπάνες στη δυτική πρόσοψή του, υπέστη σοβαρές ζημιές, από τον σεισμό του 1928.
Με πρωτοβουλία του τότε Μητροπολίτου Κορίνθου Δαμασκηνού (1922 – 1938) – μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος και αντιβασιλέα – κτίστηκε σημερινός Καθεδρικός ναός Αποστόλου Παύλου, ο οποίος εγκαινιάστηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1936 από τον Κορίνθου Δαμασκηνό, ενώ το δεξιό κλίτος – του Αγίου Τιμοθέου – καθιέρωσε ο τότε Μητροπολίτης Καρυστίας Παντελεήμων και το αριστερό κλίτος – του Αγίου Τίτου – καθιέρωσε ο επίσκοπος Χριστουπόλεως Ιάκωβος, μετέπειτα Αρχιεπισκόπος Αθηνών, συνιερουργούντων των Μητροπολιτών Φλωρίνης Βασιλείου και Ναυπακτίας Γερμανού. Ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός θέλησε τη δημιουργία ενός μνημειώδους και εντυπωσιακού Καθεδρικού ναού, ισχυρού και αντισεισμικού και ανέθεσε το έργο στον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο. Ο Ζάχος προσπάθησε να συζεύξει την Ελληνορθόδοξη παράδοση με το μοντερνισμό του Μεσοπολέμου, και το έκανε το 1930 αφού βοηθήθηκε ιδιαίτερα από τον Κορίνθιο αρχιτέκτονα Νίκο Κοτσερώνη, ο οποίος συνέβαλλε στη διαμόρφωση των σχεδίων και στην προώθηση των εργασιών ιδιαίτερα από το 1935 και έπειτα.
Ο ναός Αποστόλου Παύλου είναι βασισμένος στον παραδοσιακό βυζαντινό ρυθμό με σύγχρονα στοιχεία, και παχείς τοίχους, ικανούς να αντισταθούν στους σεισμούς που είχαν καταστρέψει τους προ αυτού ναούς. Οι εσωτερικές επιφάνειες του Μητροπολιτικού ναού καλύφθηκαν από βυζαντινής τεχνοτροπίας τοιχογραφίες από τον αγιογράφο Δημήτριο Σουκαρά, με πρωτοβουλία του Μητροπολίτου Παντελεήμονος και ολοκληρώνονται από τον γιο του Παναγιώτη, με πρωτοβουλία του νυν Μητροπολίτου Διονυσίου και του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ναού. Το τέμπλο του Ναού είναι μαρμάρινο και η Ωραία Πύλη με τον αρχιερατικό Θρόνο είναι ξυλόγλυπτα έργα Τέχνης.
Στο σύμπλεγμα του Ναού εντάχθηκαν Βαπτιστήριο, Εξομολογητήριο, Διακονικό, γραφεία για τους ιερείς και την επιτροπή του Ναού, όπως και ένα ψηλό καμπαναριό, το ψηλότερο κτήριο της πόλης ακόμη και σήμερα. Αργότερα προστέθηκαν δύο εξωτερικά παρεκκλήσια που συγκροτούν μαζί με τους υπόγειους χώρους ένα τόπο λατρείας ποιμαντικής και φιλανθρωπικής διακονίας για τους απογόνους εκείνων που άκουσαν το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου στην Αρχαία Κόρινθο.
Ρεπορτάζ για το Ραδιόφωνο της Εκκλησίας: Μάκης Αδαμόπουλος