Ανακοίνωση εξέδωσε η Σχολή Γονέων της Μητρόπολης Καρπενησίου, αναφορικά με τις επικείμενες Πανελλαδικές Εξετάσεις 2022.
Στην Ανακοίνωση γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην αγωνία και τον κόπο των μαθητών που εξετάζονται, αλλά, ταυτόχρονα, προβάλλεται και η προσπάθεια των γονέων, που συμπαραστέκονται στα παιδιά τους με κάθε τρόπο.
Ακολουθεί η Ανακοινωση της Σχολής Γονέων:
Αγαπητοί γονείς και αγαπητά παιδιά
Η σχολή γονέων, επικοινωνεί και πάλι μαζί σας με την ευκαιρία των Πανελλαδικών εξετάσεων. Αυτή την περίοδο οι γονείς, με αγωνία αναζητούν τρόπους να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μην αγχώνονται στις ενδοσχολικές αλλά κυρίως στις πανελλαδικές εξετάσεις. Οι έφηβοι , ύστερα από μια 12χρονη σχολική πορεία , καλούνται να αποχαιρετήσουν τα μαθητικά θρανία και να λάβουν μέρος σε μια δοκιμασία που θα σηματοδοτήσει το δρόμο τους προς τη ζωή. Είναι φυσικό λοιπόν να νιώθουν ψυχολογική φόρτιση ,ανασφάλεια ,φόβο ,άγχος για το άγνωστο και έντονη αγωνία για το μέλλον τους. Οι πανελλαδικές ,είναι πράγματι ένας σημαντικός σταθμός της εξελικτικής πορείας των παιδιών, για την επιτυχία τους στη ζωή . Πολλοί, μάλιστα, τις θεωρούν ότι είναι το τέλος μιας κοπιαστικής πορείας και αρχή μιας καινούριας σελίδας. Δεν είναι όμως εξετάσεις ζωής, δεν είναι μονόδρομος αλλά ούτε εισιτήριο ευτυχίας. Είναι απλώς ένα εισιτήριο. Είναι μία από τις πολλές εξετάσεις που θα δώσει ο κάθε άνθρωπος στη ζωή του. Οι ευκαιρίες για τους νέους ,είναι πολλές. Είναι απαραίτητο δε να επισημάνουμε ότι οι έφηβοι την περίοδο αυτή βιώνουν πολύ έντονες μεταβολές στο γνωστικό, βιοψυχοσυναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο. Παράλληλα θέτουν στόχους , έχουν προσδοκίες κάνουν όνειρα και αρχίζουν να δημιουργούν προϋποθέσεις αυτονομίας και προσωπικής τους ταυτότητας.
Πώς όμως πετυχαίνουν στις εξετάσεις τα παιδιά;
Παρατηρείται το φαινόμενο , να πετυχαίνουν παιδιά τα οποία δεν ήταν εξαιρετικοί μαθητές στο Λύκειο, αλλά είχαν καλή προετοιμασία και μια ψυχική και σωματική χαλάρωση. Βλέπουμε όμως και άλλα παιδιά που αποτυγχάνουν ,αν και ήταν καλά προετοιμασμένα. Tην κατάλληλη στιγμή, έχασαν την ψυχραιμία και το θάρρος τους, εξαιτίας τους άγχους. Οι έρευνες μας λένε ότι το 20% ,των καλά διαβασμένων παιδιών, αποτυγχάνουν στις εξετάσεις ,εξαιτίας του άγχους . Βέβαια, όλα σχεδόν τα παιδιά ,είναι καλά προετοιμασμένα. Επομένως ,ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας ή αποτυχίας τους, εξαρτάται από τη δυνατότητά τους, να ελέγχουν το άγχος τους. Αναμφισβήτητα, όταν κυριεύσει τα παιδιά το άγχος, η απόδοσή τους θα πέσει και μέσα στην απόγνωση του συναισθήματος του πανικού, η μνήμη και η κριτική τους ικανότητα θα μειωθούν σημαντικά. Πλήθος ανησυχητικών ερωτημάτων γεννιούνται μέσα τους: («Θα πετύχω , στις εξετάσεις ; θα γράψω καλά ; δε θα γράψω ; θα είναι εύκολα και βατά τα θέματα ;τι θα πουν οι γονείς μου , οι φίλοι , οι συγγενείς, αν δεν τα καταφέρω;» Ο εγκέφαλος του εφήβου, κυρίως αυτές τις ημέρες, βρίσκεται σε συνεχή επαγρύπνηση , ανιχνεύει απειλές και κινδύνους από το περιβάλλον.
Την περίοδο των εξετάσεων ,λοιπόν, είναι απαραίτητο να εστιάσουμε την προσοχή μας: στο ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον ( όχι το αφύσικα ήρεμο),στη στάση των υποψηφίων: την προηγούμενη ημέρα των εξετάσεων ,κατά την ώρα της εξέτασης και στην ψυχολογική τους κατάσταση μετά από κάθε μάθημα. Οι συναισθηματικές και ψυχοκοινωνικές ανάγκες , παίζουν καταλυτικό ρόλο στην επιτυχία. Τα παιδιά κουράζονται από τη συνεχή μελέτη, τις επαναλήψεις και έχουν ανάγκη από επικοινωνία , κατανόηση και μικρά διαλείμματα που ξεκουράζουν. Είναι ευεργετική μια μικρή βόλτα . Ακόμη και η αλλαγή χώρου που διαβάζουν στο σπίτι, τους ανανεώνει Ας φροντίζουν οι γονείς ώστε ,τα παιδιά, να κάνουν ευχάριστα διαλείμματα . Να τα αφήσουν να επιλέγουν , μόνα τους, τη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου τους. Ας αποφύγουν οι γονείς τις υπερβολικές περιποιήσεις, γιατί αγχώνουν τα παιδιά .( Εξετάσεις δίνουν δεν είναι άρρωστα)
Να εξασφαλίζουν παράλληλα οικογενειακή ηρεμία. 10 ώρες πριν από την εξέταση ,καλό είναι να σταματούν τη μελέτη. Να στραφούν προς τη χαλάρωση , που θα τα οδηγήσει σε ένα ξεκούραστο ύπνο.( 7-8 ώρες.) τουλάχιστον. Οι έρευνες μας λένε ότι ,ο επαρκής ύπνος μπορεί να βοηθήσει το παιδί ,να διατηρήσει το δημιουργικό άγχος στα υγιή του όρια. Επίσης «Το παιδί μπορεί να επιτύχει υψηλά επίπεδα παραγωγικότητας, όταν συνδυάζει την προσπάθεια και το ήπιο άγχος για την επίτευξη εγρήγορσης , έμπνευσης και συγκέντρωσης .»(Mihaly Cskszentmihalyi) Είναι χρήσιμο, κατά την περίοδο της προετοιμασίας, να μην ανοίξουν τα παιδιά οθόνες, ούτε άλλα ηλεκτρονικά μέσα. Να προσέξουν τη διατροφή τους .Να αποφύγουν το αλκοόλ ,τους καφέδες . Την προηγούμενη ημέρα , πριν από κάθε μάθημα , όπως και όλες τις μέρες της μελέτης, θα τους κάνει καλό ένας μικρός περίπατος, , επικοινωνία με άτομα που κάνουν ευχάριστη παρέα, χωρίς όμως καμία συζήτηση για τις εξετάσεις . Οι επαναλήψεις, πολύ νωρίς το πρωί ,δε συνιστώνται , γιατί περισσότερο αγχώνουν. Το διάβασμα της τελευταίας στιγμής ,δεν ωφελεί σε τίποτα και δε συμπληρώνει το χαμένο χρόνο. Το πρωί τα παιδιά ,είναι σωστό, να πηγαίνουν στο εξεταστικό κέντρο 15 λεπτά νωρίτερα και εκεί δε χρειάζεται να συζητούν, όπως συνηθίζουν, με άλλους υποψηφίους για SOS θέματα κ.λ.π. Μπορεί να συμβεί , πριν από την εξέταση ,να νιώσουν ότι τα έχουν ξεχάσει όλα . Δεν ισχύει βέβαια αυτό . Οι γνώσεις, δε διαγράφονται από τον εγκέφαλο, ο οποίος, κατά τη γραπτή αξιολόγηση λειτουργεί αφαιρετικά και επαναφέρει τη μνήμη. Το στρες και το άγχος των υποψηφίων, πριν από τις εξετάσεις( πριν μπουν στην αίθουσα) , φτάνει στα ύψη και είναι, συνήθως , υπεύθυνο γι΄ αυτές τις αγχωτικές σκέψεις. Γνωρίζουμε ότι, όταν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας το άγχος είναι δημιουργικό , κινητοποιεί τις δυνάμεις του παιδιού . ΄Όταν όμως είναι υψηλό ,τότε υπερλειτουργεί το τμήμα του εγκεφάλου που ασχολείται με την επιβίωσή μας και υπολειτουργεί το τμήμα των σκέψεων και των ανώτερων λειτουργιών όπως είναι η αντίληψη , η σκέψη , η μάθηση . ΄Αφού μπουν τα παιδιά στην αίθουσα των εξετάσεων, και εξοικειωθούν με τα πρόσωπα και τα πράγματα του περιβάλλοντος , θα ηρεμήσουν. Θα επανέλθουν οι πληροφορίες στη μνήμη τους, θα νιώσουν καλύτερα και με αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση, θα είναι έτοιμα να απαντήσουν στα θέματα. Δεν είναι σωστό πάντως, να προσπαθούν τα παιδιά να ανακαλούν στη μνήμη τους τις γνώσεις, πριν μπουν στην αίθουσα των εξετάσεων . ΄Οταν δοθούν τα θέματα, είναι πιθανό , για μερικά δευτερόλεπτα, να φανούν άγνωστα στο παιδί και να αγχωθεί . Ξαφνικά φαίνεται σαν να αδειάζει το μυαλό του. Σκέπτεται πολλά :«Δεν μπορώ να συγκεντρωθώ , να καταλάβω τι σημαίνει η άσκηση.»κ.λ.π.
Χαλαρώστε ,παιδιά. πάρτε μερικές αναπνοές , διαβάστε προσεκτικά τα θέματα και θα διαπιστώσετε ότι δεν σας είναι άγνωστα. Μπορείτε , ακόμη, να πείτε εκείνη τη στιγμή , μια καλή κουβέντα στον εαυτό σας:( ΄Εχεις κάνει μεγάλη προσπάθεια όλο το χρόνο, σε υποστηρίζω. Θα τα καταφέρεις ) Επιλέξτε να απαντήσετε , πρώτα σε αυτά που θεωρείτε εύκολα θέματα ή τα ξέρετε καλύτερα και ύστερα με περισσότερη αυτοπεποίθηση, αφιερώστε το χρόνο σας στα άλλα θέματα .Αυτό βέβαια είναι δική σας επιλογή . Όταν τελειώσετε όλες τις ερωτήσεις, να ελέγξετε καλά το γραπτό σας, προκειμένου να εξετάσετε αν έχετε απαντήσει πράγματι σε αυτό που ζητά το θέμα και αν έχετε παραλείψει κάτι. Υπάρχουν μαθητές που παρέλειψαν ολόκληρες ερωτήσεις, γιατί βιάστηκαν να τελειώσουν και δεν πρόσεξαν. Μην παραδώσετε λοιπόν το γραπτό σας, αν δεν το ξαναδιαβάσετε δύο φορές τουλάχιστον. Δε χρειάζεται να βιαστείτε Δε θα βαθμολογηθεί η ταχύτητα , αλλά η ορθότητα των απαντήσεων. Να δώσετε μεγάλη προσοχή στη σαφήνεια, στην ακριβολογία και στην πληρότητα κάθε απάντησης. ΄Ένα θέμα επίσης που είναι πιθανό να προκύψει , είναι η μειωμένη επίδοση σε ένα από τα μαθήματα και ιδιαίτερα ένα από τα πρώτα. Η απογοήτευση που νιώθει ο υποψήφιος, σε αυτή την περίπτωση ,είναι πράγματι πολύ μεγάλη. Είναι προφανές ότι, μια τυχόν χαμηλή επίδοση του παιδιού σε ένα μάθημα ,επιδρά αρνητικά και το φορτίζει με άγχος .Πολλά παιδιά, μάλιστα, αρνούνται να συνεχίσουν ,αν τυχόν και δεν τα πάνε καλά στο πρώτο μάθημα . Είναι όμως γνωστό ότι , η μειωμένη απόδοση σε ένα μάθημα, δεν σημαίνει ότι αποτύχατε . Γνωρίζουμε ότι, πολλά παιδιά έγραψαν καλά στα υπόλοιπα μαθήματα και πέτυχαν στις πρώτες τους επιλογές , ανεξάρτητα από μια μειωμένη απόδοση σε ένα από τα μαθήματα . Βέβαια, κάθε μάθημα, έχει τη δική του αξία και σημασία .Είναι κρίμα να εγκαταλείψετε τόσο εύκολα την προσπάθεια. Είναι σωστό λοιπόν, να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας. Ας μη δηλητηριάζουμε τη σκέψη μας με αρνητικά , απαισιόδοξα συναισθήματα .
Αγαπητοί γονείς.
Ηρεμήστε ,δεν δίνετε εσείς εξετάσεις. Τα παιδιά θα κάνουν αυτό τον καλό αγώνα. Ακούγεται συχνά «Εμείς δίνουμε πανελλήνιες» Ακούμε πολλούς αλλά ένα τελικά μετράμε που δίνει εξετάσεις . Δείξτε έμπρακτα την αγάπη , την τρυφερότητα τη φροντίδα που νιώθετε για τα παιδιά σας, ώστε να τα βοηθήσετε να προσηλωθούν στο στόχο και όχι στην κλιμάκωση των αγχωτικών σκέψεων. Είναι απαραίτητο να διαχειρίζεστε το άγχος σας γιατί διαφορετικά το παιδί θα είναι αποδέκτης του δικού σας άγχους και τότε θα νιώσει ότι δεν μπορείτε να ακούσετε τους φόβους και τις αγωνίες τους. Είναι πολύ σημαντικό για τον έφηβο να έχει ένα γονιό που θα τον ακούσει με κατανόηση και υπομονή και που δεν υποτιμά ούτε επικρίνει τα συναισθήματά του. Λειτουργήστε με ενσυναίσθηση ( νιώθω πώς νιώθει το παιδί . Νιώθω τις αγωνίες και το άγχος του.) Προσοχή όμως ! Ενσυναίσθηση ναι ,όχι όμως ταύτιση, δηλαδή να νιώθετε ότι δίνετε εσείς εξετάσεις . Αν νιώθετε ακριβώς έτσι , δεν θα μπορέσετε να το βοηθήσετε αφού εσείς θα έχετε ανάγκη στήριξης .Για μια ακόμη φορά να τονίσουμε : Δεν δίνει εξετάσεις όλη η οικογένεια . Το παιδί δίνει. Γνωρίζετε επίσης ότι, η απόδοση στις εξετάσεις ,δεν εξαρτάται μόνον από τις γνώσεις . Εξίσου, αν όχι περισσότερο ,εξαρτάται από την ικανότητα αυτοελέγχου ,που περνάει μέσα από το συνειδητό έλεγχο των σκέψεων. Τον περίφημο έλεγχο των λογισμών, για να χρησιμοποιήσουμε τη χριστιανική ορολογία! Η αυτογνωσία είναι ασπίδα για το άγχος.
Απαλλάξτε τα παιδιά σας, από την υποχρέωση να ανταποκριθούν στις προσδοκίες σας, στις ανεκπλήρωτες επιθυμίες σας και τις προσδοκίες των άλλων . Γιατί τότε τα οδηγείτε σίγουρα στις αμφιβολίες και αγχωτικές σκέψεις: « Είμαι ικανός/ή ,επαρκής , να ανταποκριθώ στις προσδοκίες των γονέων μου;» «Τι θα πουν οι γονείς μου , οι φίλοι μου;» Βεβαιώστε τα με ειλικρίνεια ,ότι θα έχουν την αποδοχή σας , όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα . Μην έχετε όμως την ψευδαίσθηση ότι αρκεί να τους πείτε « Δεν πειράζει αν δεν τα καταφέρεις» .Δεν τα πείθετε εύκολα. Τα συναισθήματα προδίδουν αυτό που αισθάνεστε. Ας αποφεύγουμε να τους υπενθυμίζουμε τον αγώνα μας , τα χρήματα που ξοδέψαμε σε φροντιστήρια κ.λ.π.. Τα λέμε δυστυχώς καμιά φορά και αυτά τα λόγια σε στιγμές αδυναμίας : Τους λέμε: « Θα πάνε χαμένες οι θυσίες που έχουμε κάνει για σένα ». Φορτώνουν έτσι ,με άγχος και ενοχές, τα παιδιά .Γνωρίζω ότι δεν το θέλετε πραγματικά αυτό. Φροντίστε λοιπόν, να νιώσουν τα παιδιά ,ότι οι εξετάσεις δεν είναι απειλή και τότε μόνο θα συνεχίσουν πιο εύκολα την προσπάθεια . Διαφορετικά θα νιώσουν απειλή για την αυτοεκτίμησή τους, η οποία είναι ισχυρή εσωτερική δύναμη για αυτοπεποίθηση και αυτορρύθμιση του άγχους τους . Να τονίσουμε επίσης, ότι είναι απαραίτητο ,να διδάξουμε τα παιδιά μας, ότι οι πανελλήνιες εξετάσεις δεν είναι τα πάντα. ΄Ετσι θα μειώσουν το φόβο, την ανασφάλεια και την αγωνία τους . Αν είναι τα πάντα ,για σκεφτείτε τι μήνυμα δίνουμε στα παιδιά μας .΄Ότι η αποτυχία στις πανελλήνιες εξετάσεις είναι καταστροφή στην εξελικτική πορεία ενός παιδιού στη ζωή. Να σημειώσουμε , ότι οι ένοχές για το παρελθόν «Είδες τι έπαθες γιατί δεν με άκουσες και δε διάβασες¨» και η ανασφάλεια για το μέλλον «Με αυτή τη συμπεριφορά σου, δεν θα καταφέρεις τίποτα στη ζωή σου», φορτώνουν τα παιδιά μας με νευρωτικό άγχος που τα αδρανοποιεί στο παρόν , με αποτέλεσμα να μην μπορούν να θυμηθούν τίποτα, ούτε να σκεφτούν και στο τέλος να αποτυγχάνουν στο στόχο τους. Το παρελθόν πέρασε δεν μπορούμε να το αλλάξουμε . Ας κρατούμε τα διδάγματα αλλά όχι τις ενοχές. Το μέλλον σήμερα δεν πρέπει να μας φορτώνει ανασφάλειες από γεγονότα που τις περισσότερες φορές οφείλοντες σε ανύπαρκτους φόβους. Ο Γουαίην Ντύερ μας βάζει στο στόμα ενός γέροντα τα σοφά λόγια: «Πέρασα πολλά βάσανα στη ζωή μου, τα περισσότερα από τα οποία δε συνέβησαν ποτέ». Στην πραγματικότητα άγχος δεν υπάρχει, αγαπητοί μου. Αγχωτικοί άνθρωποι υπάρχουν. Όταν λοιπόν τα παιδιά ,απαλλαγούν από τις ενοχές του παρελθόντος και τις ανασφάλειες του μέλλοντος , να είστε βέβαιοι ότι θα αναλάβουν την ευθύνη του εαυτού τους , για να μελετήσουν και να πετύχουν στις εξετάσεις και γενικότερα στη ζωή . ΄Εχουν ανάγκη , από την εμπιστοσύνη μας ,ώστε να ωριμάσουν και να αναλάβουν αυτόνομα την εξέλιξή τους . Οι υπερβολές τα κρατούν ανώριμα, τα κάνουν αντιδραστικά, οργισμένα , απαισιόδοξα .Με αυτή την ψυχολογία ,δεν έχουν πολλές ελπίδες να αποδώσουν στις εξετάσεις τους.
Αγαπητοί γονείς, μην ξεχνάτε ότι η ευτυχία είναι προτιμότερη από μία δυστυχισμένη επιτυχία. Συναντούμε καθημερινά ευτυχισμένους ανθρώπους που δεν πέτυχαν στις πανελλήνιες , αλλά και πολλούς διδάκτορες δυστυχισμένους και ναυάγια της ζωής . Σας εύχομαι κουράγιο και δύναμη. Στα παιδιά σας που δίνουν εξετάσεις ,να τους ευχηθούμε , όχι με τη συνηθισμένη φράση «καλή επιτυχία» γιατί είναι αγχωτική, αλλά να τους εκφράσουμε με την καρδιά μας την ευχή, να κάνουν την ειλικρινή προσπάθειά τους με θάρρος , αποφασιστικότητα και αισιοδοξία . Η ειλικρινής προσπάθεια αξίζει ακριβώς όσο αξίζει και η επιτυχία, γιατί διδάσκει το παιδί πώς να αγωνίζεται και να προετοιμάζεται για μια επιτυχημένη εξελικτική πορεία στη ζωή . Μην σας κυριεύουν οι ανησυχίες για το μέλλον ,γιατί τις μεταβιβάζετε στα παιδιά σας Σκεφτείτε ότι σήμερα είναι το αύριο για το οποίο ανησυχούσατε χθες. Συνήθως ευχόμαστε στα παιδιά μας καλή επιτυχία στις πανελλήνιες, συγχαρητήρια για το πτυχίο που πήρες. ΄Άλλες φορές εκφράζουμε ευχές ως απολογισμό ζωής «Αγωνίστηκα αλλά σπούδασα τα παιδιά μου.» «΄Εβγαλα ένα καθηγητή και ένα γιατρό.» Καμαρώνουμε και πολύ καλά κάνουμε. Μήπως όμως ξεχνάμε να καμαρώσουμε τα παιδιά μας, όταν τα βλέπουμε να χαμογελούν , να χαίρονται τη ζωή , να εκφράζουν ώριμες απόψεις, να έχουν ενσυναίσθηση για τους άλλους; Για σκεφτείτε , αγαπητοί μου . Νιώθουμε και το εκφράζουμε αυτό ότι το παιδί μας είναι ένα δώρο Θεού, το οποίο δεν έχει ανάγκη από βραβεία , από καμία λάμψη για να ομορφαίνει τη ζωή;΄Εχουμε κατά νου και το εκφράζουμε στα παιδιά μας με τη φράση «παιδί μου είσαι ό,τι καλύτερο μου έτυχε στη ζωή μου». Μήπως κάνουμε το λάθος να ετεροπροσδιοριζόμαστε και να ανταγωνιζόμαστε με άλλους γονείς για το ποιος έχει τα πιο σπουδαία και πιο επιτυχημένα παιδιά; Σε κάθε επιτυχία του παιδιού πολλές φορές λέμε : «Δε φαντάζεσαι πόσο υπερήφανους μας έκανες να νιώθουμε» Μήπως όμως εννοούμε «πόσα επιχειρήματα μας έδωσες για να καμαρώνουμε για να υπερηφανευόμαστε στους άλλους;» Δεν μπορεί, αγαπητοί μου , κανένας άλλος να μας αξιολογήσει παρά μόνο το παιδί μας και δε μας χρειάζεται ο κόσμος . Αυτές όμως οι σκέψεις και οι ιδέες μας, επιδρούν στα παιδιά μας και όταν πάνε να δώσουν εξετάσεις είναι πιθανό να σκέπτονται τι θα πει ο κόσμος όταν οι γονείς τους δεν θα νιώθουν υπερήφανοι ,αν εκείνα αποτύχουν. ΄Ετσι διδάσκουμε την υπερβολική ανταγωνιστικότητα στα παιδιά και αξιολογούν την επίδοσή τους σε σύγκριση με το τι επιτύχει κάποιος άλλος. « Είναι ευχάριστο πράγμα να νιώθεις ανταγωνιστικός και να μπαίνεις σε ευγενή άμιλλα με τους άλλους, είναι όμως ένας πολύ ανεπαρκής τρόπος για να αξιολογήσεις το πού βρίσκεται η ζωή σου. Τα έντονα ανταγωνιστικά άτομα παρακολουθούν τις επιδόσεις των άλλων για να καθορίσουν την αξία τους μας λέει ο Γουαίην Ντύερ.
Τα παιδιά λοιπόν έχουν ανάγκη από πολύ περισσότερα πράγματα από την επιτυχία για να είναι ευτυχισμένα. Αν επενδύσουμε μόνο στην επιτυχία μπορεί στο τέλος να οδηγηθούμε στη ματαίωση. Χαρείτε λοιπόν , όσο μπορείτε περισσότερο τα παιδιά σας . Θα έρθει μέρα που θα ανοίγετε την πόρτα από τα δωμάτια τους και θα είναι τόσο ήσυχα εκεί μέσα. Θα έχουν βρει το δρόμο τους. Θα έχουν πετάξει για άλλη φωλιά . Τη δική τους φωλιά . Εμείς οφείλουμε να τους έχουμε δώσει τις ρίζες να κρατηθούν, τα φτερά να πετάξουν και θα τα καμαρώνουμε ως επιτυχημένους και ευτυχισμένους ενήλικες. Δεν πρέπει τέλος, να ξεχνάμε ότι στόχος μας είναι τα ευτυχισμένα παιδιά που μπορούν να ζήσουν αυτόνομα τη ζωή και όχι δυστυχισμένους διδάκτορες και μορφωμένα ναυάγια της ζωής. Επιτυχημένος είναι ο γονιός που, όσο περνάνε τα χρόνια, γίνεται όλο και λιγότερο απαραίτητος και χρήσιμος για τα παιδιά του. Ενώνουμε τις προσευχές μας με τις ευλογίες και τις ευχές της Μητροπόλεώς μας. Ευχόμαστε καλή δύναμη στα παιδιά ,για να αποδώσουν στις εξετάσεις τους ,το ανώτερο των δυνατοτήτων τους. Χαρούμενο , ευτυχισμένο και ευλογημένο καλοκαίρι σε όλους.
Τ. Χαρμαντάς