Η εκκλησία του προστάτη της Ζακύνθου είναι η μεγαλύτερη που υπάρχει στη πόλη. Εάν παρατηρήσουμε το καμπαναριό της θα βρούμε πολλές ομοιότητες με το καμπαναριό του ναού του Αγίου Μάρκου της Βενετίας. Ο ναός φιλοξενεί το λείψανο του Αγίου Διονυσίου, όπου εκτός από πηγή δύναμης για τους ντόπιους αποτελεί και σημαντικό πόλο έλξης για αρκετούς επισκέπτες.
Ο σημερινός μεγαλοπρεπής Ναός και η παρακείμενη Μονή του Αμμου γνώρισαν διάφορες φάσεις. Καταστράφηκαν κατά το μεγάλο σεισμό που ερείπωσε τη Ζάκυνθο το 1893. Ειδική Ερανική Επιτροπή του 1900 ανέλαβε την ανέγερση νέου Ναού, τα εγκαίνια του οποίου έγιναν στις 22 Αυγούστου 1948. Ιδιαίτερα σημαντικά έργα τέχνης του Ναού αποτελούν: α) Η αργυρόγλυπτη Λάρνακα του Ιερού Λειψάνου, έργο Γεωργίου Διαμαντή Μπάφα (1829), β) οι Δεσποτικές εικόνες στο Τέμπλο με ασημένια επένδυση από τον ίδιο καλλιτέχνη (1829), γ) ο περίφημος πίνακας της Λιτανείας του Αγίου δια χειρός ιερέως Νικολάου Κουτούζη (1766), δ) το ξυλόγλυπτο και χρυσωμένο “Δωμάτιο” του Αγίου και πολλά άλλα.
Οι τοιχογραφίες έχουν ιστορηθεί από τους αγιογράφους Νικόλαο Στρατούλη, Διονύσιο Ανδραβιδιώτη, Ιωάννη Καρούσο, Χαράλαμπο Γιατρά και Ιωάννη Τσολάκο, ενώ οι εικόνες του Τέμπλου, εκτός από τις τέσσερις κεντρικές δια χειρός ιερέως Νικολάου Κουτούζη, αγιογραφήθηκαν από τους Δημήτριο Πελεκάση και Χρήστο Ρουσέα.
Εργα τέχνης φυλασσόμενα στο Μουσείο της Μονής: α) Τέσσερις πίνακες του Νικολάου Κουτούζη (18ος αιώνας), με θέματα από τη ζωή και τα θαύματα του Αγίου, β) η βυζαντινής προελεύσεως και τέχνης εικόνα της Παναγίας της “Θαλασσομαχούσας”, γ) το ανεπανάληπτης ασημουργικής τέχνης Ευαγγέλιο του Γεωργίου Διαμαντή Μπάφα (1812), δ) Ευαγγέλιο ίδιας τέχνης του Αθανασίου Τζιμούρη (1828), ε) αξιολογότατοι χειρόγραφοι κώδικες και σπανιότατες εκδόσεις από τις αρχές του 16ου αιώνα έως και σήμερα.
Ως προς το πυργοειδές Κωδωνοστάσιο του Αγίου, που συνθέτει αρμονικά το κτιριακό συγκρότημα της Μονής, πρέπει να σημειωθεί, ότι και αυτό γνώρισε διάφορες φάσεις λόγω της έντονης σεισμικότητας της περιοχής. Το σημερινό χτίστηκε μεγαλόπρεπο κι εκφραστικό της ζακυνθινής ιδιαιτερότητας μετά την σεισμοπυρκαϊά του Αυγούστου του 1953, ύψους 40 περίπου μέτρων και με πυραμοειδή κορυφή, το οποίο με τις γλυκόηχες καμπάνες του διαλαλεί προς κάθε κατεύθυνση την ακοίμητη παρουσία του Πολιούχου της Ζακύνθου στην ευλογημένη εκείνη ιερή στέγη, επίκεντρο και σημείο αναφοράς της πνευματικής ζωής του νησιού.
