Κατά την τελευταία αυτή Ιερατική Σύναξη, ολοκληρώθηκε η ενασχόληση των Ιερέων με θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας, με την εξέταση και ποιμαντική προσέγγιση της καταστροφικής αίρεσης του Χιλιασμού.
Ομιλητής ήταν ο Πρωτ. Σωτήριος Αθανασούλας. Υπεύθυνος του Γραφείου Αιρέσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Μαντινείας & Κυνουρίας, με θέμα «Μάρτυρες του Ιεχωβά:
θρησκεία ή κερδοσκοπική εκδοτική εταιρεία;»
Ο ομιλητής χαρακτήρισε την εταιρία «Σκοπιά» των Μαρτύρων του Ιεχωβά «ως την πιο γνωστή αίρεση στην Ελλάδα, ίσως και σε ολόκληρο τον κόσμο». Αναφέρθηκε διεξοδικά στις ιστορικές καταβολές της, που ανάγονται στον Κάρολο Ρώσσελ, ο οποίος την ίδρυσε στα τέλη του 19ου αι., ως μια εμπορική – εκδοτική επιχείρηση, μέσα από την οποία, όμως, «άρχισε να κηρύσσεται μια «αλήθεια», που δεν ήταν άλλη, βέβαια, από τις θρησκευτικές αντιλήψεις του Ρώσσελ, οι
οποίες ελάχιστα διέφεραν από αυτές των Αντβεντιστών της εποχής του. Μέσω των εντύπων της ο Ρώσσελ άρχισε να αποκτά οπαδούς, οι οποίοι τον θεωρούσαν κάτι σαν «προφήτη». Αλλά, και ο ίδιος αντιλαμβανόταν τον εαυτό του σαν ένα είδος «προφήτη» των εσχάτων καιρών, με «θεία» αποστολή στον κόσμο.».
Τον Ρώσσελ διαδέχθηκε ο Ιωσήφ Ρόδερφορδ, ο οποίος έδωσε στην εταιρία την μορφή που έχει σήμερα. «Στην εποχή του Ρώσσελ κέντρο της ζωής των οπαδών ήταν το πρόσωπο του Χριστού και η «ανάπτυξη του χαρακτήρος του Χριστού», κάτι ανάλογο με ό,τι εμείς αποκαλούμε «ομοίωση Χριστού». Αυτό, όμως, θεωρήθηκε «ασέβεια» από τον Ρόδερφορδ και τη θέση του κατέλαβε το «έργο» ή η «υπηρεσία» για τη διάδοση των εντύπων της εταιρίας. Ακόμη και οι συναθροίσεις προσευχής και μελέτης της Γραφής έγιναν «υπηρεσιακές οργανώσεις», με σκοπό τον συντονισμό του «έργου». Η διάδοση των εντύπων «από σπίτι σε σπίτι» θεωρήθηκε ένα είδος λατρείας ή μάλλον η μοναδική λατρεία του Θεού. Από το 1925 άρχισε μια συζήτηση για το όνομα του Θεού, η οποία κατέληξε το 1934 στο ότι το όνομα «Ιεχωβά» είναι το αποκλειστικό όνομα του Θεού. Κατ’ εξοχήν έργο των οπαδών έγινε στο εξής η «δικαίωση» αυτού του ονόματος. Ό,τι ο Ρώσσελ αποκαλούσε «Θείο Σχέδιο των Αιώνων» και το οποίο συνίστατο στη σωτηρία του κόσμου, στην έλευση του «ευαγγελικού αιώνος» και στον «θερισμό των αγίων», αντικαταστάθηκε από τη «δικαίωση του ονόματος του Ιεχωβά».
Η βιβλική διδασκαλία για τη σωτηρία υπέστη πλήρη αντιστροφή: δεν γινόταν λόγος, πλέον, για σωτηρία του ανθρώπου από τον Θεό, αλλά για σωτηρία του Θεού από τους ανθρώπους, για «δικαίωση του ονόματός» Του. Η «δικαίωση» αυτή ταυτίστηκε με τη «μαρτυρία» για το όνομα «από σπίτι σε σπίτι». Ευνόητο ήταν οι οπαδοί της εταιρίας, οι «Σπουδαστές της Γραφής», να ονομαστούν στο εξής «Μάρτυρες του Ιεχωβά» (1931)».
Ο π. Σωτήριος επεσήμανε, στη συνέχεια, ότι «αν και η εταιρία «Σκοπιά» εξελίχθηκε σε θεοκρατική οργάνωση, με συγκεκριμένη διδαχή και με απόλυτη απαίτηση επί των μελών της, ποτέ δεν απαλλάχθηκε από το εμπορικό και επιχειρηματικό παρελθόν της.». Έδωσε, μάλιστα, συγκεκριμένα οικονομική στοιχεία που μαρτυρούν την κερδοσκοπική δράση της. Παρατήρησε, όμως, ότι «θα ήταν σφάλμα να θεωρήσουμε ότι η εταιρία «Σκοπιά» είναι μόνο μια κερδοσκοπική
οργάνωση, που εκμεταλλεύεται οικονομικά τα πλήθη των οπαδών της σε όλο τον κόσμο. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι οι κίνδυνοι από αυτήν είναι μόνο φυσικοί, όπως η οικονομική και η κάθε είδους εκμετάλλευση, η καλλιέργεια ισχυρών εξαρτήσεων, η άσκηση ψυχολογικής βίας, οι αλλοιώσεις στην προσωπικότητα των μελών, η πρόκληση κοινωνικών, οικογενειακών και διάφορων άλλων προβλημάτων κ.τ.λ. Όμως, για την Εκκλησία μας, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο
πνευματικός, ο κίνδυνος έκπτωσης από την κοινωνία με τον Χριστό και, κατ’ επέκτασιν, από τη σωτηρία. Αυτός ακριβώς ο κίνδυνος ενυπάρχει σε κάθε αίρεση ή μάλλον αποτελεί την ουσία κάθε αίρεσης.
Αν η αλήθεια του Ευαγγελίου είναι η οδός, που οδηγεί σε κοινωνία με τον Θεό και στη σωτηρία, η αίρεση είναι μια απολυτοποιημένη διδαχή, που ακυρώνει την ουσία του Ευαγγελίου και οδηγεί εκτός του Θεού και εκτός σωτηρίας. Η εταιρία «Σκοπιά» είναι φορέας ακριβώς
μιας τέτοιας απολυτοποιημένης διδαχής, που αντλεί το κύρος της, όχι βέβαια από την Αγία Γραφή, αλλά από τον υποτιθέμενο μοναδικό αγωγό του Ιεχωβά, δηλ. από τον ίδιο τον εαυτό της. Άλλωστε, μέσω αυτής της απολυτοποιημένης διδαχής η εταιρία επιβάλλεται στους οπαδούς της.».
Επιστρέφοντας στο αρχικό του ερώτημα, για το τι, τελικά, είναι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, θρησκεία ή κερδοσκοπική επιχείρηση, ο π. Σωτήριος τόνισε: «νομίζω ότι απ’ όσα προηγήθηκαν προκύπτει ότι η οργάνωση των Μαρτύρων του Ιεχωβά είναι αμφότερα, και κερδοσκοπική επιχείρηση και θρησκεία, δηλ. αίρεση.
Η εταιρία «Σκοπιά» είναι μια ολοκληρωτική οργάνωση, από την οποία προέρχεται διπλός κίνδυνος, φυσικός και πνευματικός. Ο πρώτος είναι η στυγνή οικονομική εκμετάλλευση και η αλλοίωση της προσωπικότητας των μελών της, και ο δεύτερος είναι ο κίνδυνος έκπτωσης από την κοινωνία με τον Χριστό και τησωτηρία, αφού η εταιρία διδάσκει έναν άλλο Χριστό και έναν άλλο Θεό, που δεν έχουν καμία σχέση με τον Χριστό και τον Θεό της Βίβλου και της Εκκλησίας».
Κατέληξε δε ως εξής: «ο Μάρτυς του Ιεχωβά που κτυπά την πόρτα μας για προσηλυτισμό, παρά το γεγονός ότι είναι ικανός να προκαλέσει τεράστια πνευματική ζημιά, αν τυχόν τον εμπιστευθούμε, δεν είναι ο πραγματικός εχθρός μας. Είναι κι αυτός το θύμα, ένα από τα πολλά θύματα, μιας ολοκληρωτικής και επικίνδυνης παγκόσμιας οργάνωσης. Ο πραγματικός εχθρός μας στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η ίδια η εταιρία, η διδασκαλία της και οι μεθοδεύσεις της.
Ενεργώντας στο πνεύμα των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας, μισούμε την αίρεση, αλλά αγαπάμε τον αιρετικό. Τον αγαπάμε, όχι βέβαια ως αληθεύοντα, αλλά ως πεπλανημένο, ως ασθενή, ως χρήζοντα θεραπείας. Ασκώντας το ποιμαντικό μας έργο εν αγάπη, αλλά και εν αληθεία, δηλ. «αληθεύοντες εν αγάπη», ενεργώντας μετά ταπεινώσεως, μετά διακρίσεως, αλλά και μετ’ επιστήμης, δεν αποβλέπουμε μόνο στο να προστατεύσουμε τη λογική Ποίμνη του
Χριστού «εκ λύκων λυμαινομένων αυτήν», αλλά και στο να λυτρώσουμε εκ των χειρών του διαβόλου πεπλανημένα πρόβατα, οπαδούς της εταιρίας «Σκοπιά»,
πρώην αδελφούς μας εν Χριστώ, ώστε να επιστρέψουν στην Κιβωτό της σωτηρίας, στη Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, να γίνουν και πάλι μέλη του
Σώματος του ζώντος Χριστού».
Ακολούθησε διεξοδική συζήτηση και η σύνοψη των συμπερασμάτων από τον Σεβ.
Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο.