Πλήθος κόσμου από κάθε γωνία της Ηπείρου, και όχι μόνο, έφτασαν στο χωριό για να προσευχηθούν στην Παναγία την Βρεφοκρατούσα, την Πληκαδίτισα, για να ανάψουν ένα κερί και να προσευχηθούν. Ο καθένας στην περιοχή έχει ένα δικό του βίωμα σε σχέση με τη θαυματουργή εικόνα. Την αποκαλούν «πηγή ζωής». Κάθε χρόνο, αν και χειμώνας, με κρύο, βροχή η χιόνια, πιστοί στην παράδοση και την Παναγία οι κάτοικοι της περιοχής λιτανεύουν την άγια εικόνα στα μονοπάτια του Γράμμου.
Σύμφωνα με μαρτυρίες που σώζονται από γενιά σε γενιά, το 1770 την σκοτεινή περίοδο της Τουρκοκρατίας βλάχοι βοσκοί έβλεπαν τις νύχτες στο δάσος απέναντι από το χωριό, ένα φως που έμοιαζε με καντήλι. Η περιέργεια τούς οδήγησε στην σπάνια εικονογραφημένη εικόνα της Παναγιάς.
Επιχειρώντας μία απάντηση στο πώς βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα στις πλαγιές του Γράμμου, ο ιερείς μάς αναφέρουν πως πιθανόν καλόγεροι να την μετέφεραν στο δάσος όταν ληστές επί Τουρκοκρατίας λεηλατούσαν τα μοναστήρια.
Στην πλατεία του χωριού, οικοδομήθηκε μεγαλοπρεπής Ναός πάνω στον παλαιό του Αγίου Αθανασίου για να βρει στέγη η Παναγία. Το Πληκάτι, τόπος μαστόρων της πέτρας, βρίσκεται στην ελληνοαλβανική μεθόριο σε υψόμετρο 1.240 μέτρων.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Φωτογραφία: epiruspost.g