Του πρέσβη επί τιμή Αλέξανδρου Π. Μαλλιά*
Η προβληματική λειτουργία του κράτους δικαίου δεν αφορά αποκλειστικά στην κακομεταχείριση της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Χειμάρρα. Επεκτείνεται σε όλη την Αλβανία και προβληματίζει όλους τους Αλβανούς. Εκδηλώνεται όμως με πρωτόγονο και βάναυσο τρόπο στην Χειμάρρα. Η Αλβανία είναι η βαλκανική χώρα που έχει διανύσει τη μεγαλύτερη απόσταση από το σκοτεινό και απομονωμένο χθες στο σήμερα. Αυτή είναι η πρώτη εντύπωση που δημιουργεί στον επισκέπτη το σύγχρονο αεροδρόμιο των Τιράνων. Στην πόλη των Τιράνων παρατηρεί κανείς ουρανοξύστες, πολυτελή ξενοδοχεία και πανάκριβα πολυτελή εστιατόρια. Διερωτώμαι πόσοι έχουν δυνατότητα να ξοδέψουν τόσα χρήματα. Κυκλοφορεί πολύ χρήμα σκουρόχρωμο που πρέπει να «επενδυθεί». Ο πληθυσμός της γειτονικής μας χώρας φθίνει συνεχώς. Οι Αλβανοί εγκαταλείπουν τη χώρα. Ο αριθμός των ξενιτεμένων είναι ίσος ή μεγαλύτερος του αριθμού των μονίμων κατοίκων. Αμφισβητείται σταθερά η εγκυρότητα της πληθυσμιακής απογραφής και τα αποτελέσματά της γενικώς και ειδικώς στα αφορώντα στην Ελληνική Μειονότητα και στο θρήσκευμα».
Ισχύει ως οδυνηρή πραγματικότητα σήμερα όπως κα χθες ότι η έξοδος των Αλβανών και ειδικότερα των νέων αποτελεί τρομακτική απώλεια. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ο πληθυσμός της Αλβανίας στην απογραφή του 1989 ήταν 3.182.400 με τους Έλληνες μειονοτικούς να είναι μόνο 58.758. Το 1993 σε επίσημο έγγραφό του που κυκλοφόρησε στον ΟΗΕ το αλβανικό υπουργείο Εξωτερικών, τους υπολόγισε σε 49.000 (!). Έκτοτε, όλες οι επίσημες απογραφές και πληθυσμιακές εκτιμήσεις της Αλβανίας αναπαράγουν τα στοιχεία Χότζα – Αλία. Ανακυκλώνονται οι αριθμοί και η πολιτική απέναντι στην Ελληνική Μειονότητα, ειδικά στη Χειμάρρα.
Η απογραφή του 2001 έδινε τον αριθμό 3.023.000 μονίμων κατοίκων, ενώ κατά γενική παραδοχή 700.000-1.000.000 κάτοχοι αλβανικών διαβατηρίων είχαν εγκαταλείψει την πατρίδα τους προς Ελλάδα και Ιταλία κυρίως στη δεκαετία 1991-2001. Άρα; Κατά την απογραφή του 2011 ο πληθυσμός της ανήλθε σε 2.830.000. Σήμερα, η εν εξελίξει απογραφή εκτιμώ ότι θα «δυσκολευθεί» να καταγράψει το γεγονός ότι πάνω-κάτω 700.000 Αλβανοί εγκατέλειψαν τη χώρα τους την τελευταία δεκαετία. Η πραγματικότητα λοιπόν ανεξαρτήτως «ευρημάτων» είναι διαφορετική. Σήμερα δεν ξεπερνά ο πραγματικός της πληθυσμός τα δύο εκατομμύρια ή 500.00 νοικοκυριά!
Επί της 11ετούς θητείας του πρωθυπουργού κ. Έντι Ράμα (2013-2024) το όνειρο κάθε νέου Αλβανού είναι η φυγή από την Αλβανία. Δεν έχει μέλλον στην δική του χώρα. Δεν εμπιστεύεται πλέον τους ούτως ή άλλως προβληματικούς θεσμούς και την πολιτική ηγεσία. Το οργανωμένο έγκλημα και η διαφθορά υπονομεύουν την δημοκρατία και τα όνειρα των πολιτών. Τούτο δε παρά το γεγονός ότι η οικονομία της Αλβανίας βρίσκεται σε αναπτυξιακή τροχιά με έντονους ρυθμούς. Προφανώς, ωφελημένοι είναι μόνο λίγοι, επώνυμοι άλλωστε, που νέμονται τον πλούτο με την εύνοια συγκεκριμένης πολιτικής δομής. Δρουν ανενόχλητα εάν δεν είναι εντολοδόχοι του αυταρχικού πρωθυπουργού της Αλβανίας, όπως συμβαίνει στους Δρυμάδες, στην Παλάσα και στην Χειμάρρα.
Προ μηνών επισκέφθηκα στην φυλακή τον νόμιμα εκλεγμένο Δήμαρχο Χειμάρρας κύριο Φρέντη Μπελέρη. Ενώ στην πραγματικότητα είναι πολιτικός κρατούμενος, κρατείται ως ποινικός εγκληματίας εδώ και 400 μέρες. Σε αλβανικές φυλακές. Η δίωρη συνομιλία με τον κύριο Μπελέρη έγινε σε ένα δωματιάκι δίπλα στο μαγειρείο των φυλακών. Εμφανώς αδυνατισμένος, αλλά ψυχικά ακλόνητος και με περισσή αξιοπρέπεια, ο εκλεγμένος δήμαρχος Χειμάρρας γνωρίζει καλύτερα απ’ όλους μας την σκληρή και εκδικητική αλβανική πραγματικότητα του καθεστώτος Ράμα. Όπως άλλωστε τη γνωρίζουν και εκείνα τα πολλά μέλη της Ελληνικής Μειονότητας που σήκωσαν το κεφάλι τους.
Στο ειδικό δικαστήριο που υποτίθεται ότι διώκει την διαφθορά στην Αλβανία, εμφανίστηκαν μάρτυρες-ψευδομάρτυρες, όργανα της εκτελεστικής εξουσίας που πολλαπλώς και γενναιόδωρα ανταμείφθηκαν για τις υπηρεσίες τους, μάρτυρες κατηγορίας που διαψεύδουν το κατηγορητήριο, θεσμικοί παράγοντες του δικαστηρίου που υπερβάλλουν σε σοβαροφάνεια για να καλύψουν το έλλειμμα πειστηρίων. Δίκη παρωδία, απαράδεκτη κωμωδία. Αυτή είναι η πραγματική εικόνα της Αλβανίας του κ.Ράμα. Πρακτικές που αντιγράφονται από την σταλινική δικτατορία Χότζα. Η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των αρχών του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών αξιών προσωποποιούνται στη δίωξη και στην δικαστική οδύσσεια του κ.Φρέντη Μπελέρη.
Θυμίζω ότι η διαδικασία δίωξης του κ.Φρέντη Μπελέρη δρομολογήθηκε μετά την επίσκεψη του κ. Ράμα στην Χειμάρρα στις 6 Μαΐου 2023. Αντελήφθη ότι οι εκλογές της Κυριακής 14ης Μαΐου επεφύλασσαν βαριά ήττα για τον ίδιο και τον δικό του υποχείριο, υποψήφιο. Διόλου τυχαία ήταν η ομιλία στην Χειμάρρα του πρωθυπουργού κ.Ράμα, στην οποία εκστόμισε ύβρεις ταυτόχρονα με την ωμή παραδοχή του ότι «θα ασχοληθεί προσωπικά» με τον κ. Μπελέρη. Αυτό ακριβώς έκανε σε βάρος του Χειμαρραίου Προέδρου της «Ομόνοιας» Χειμάρρας, ο οποίος στις 22 Δεκεμβρίου 2022 οργάνωσε την ιστορική επίσκεψη του πρωθυπουργού της Ελλάδος και τον προσφώνησε στην μεγάλη εκδήλωση των ομογενών.
Ο κ.Φρέντης Μπελέρης δείχνοντας αξιοπρέπεια, διαύγεια και αστείρευτη δύναμη προτίμησε να ανέβει τον πολιτικο-δικαστικό του Γολγοθά. Να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε την δήλωση του «μόνος εναντίον ενός κρατικού μηχανισμού». Δεν δέχθηκε οποιαδήποτε συνδιαλλαγή με τον κ.Ράμα. Την αρνήθηκε. Η Ελλάδα δεν μπόρεσε να πείσει ή να μεταπείσει τον κ.Ράμα. Όλοι οι όροι που έχει θέσει η ελληνική κυβέρνηση στον πρωθυπουργό της Αλβανίας απορρίφθηκαν. Tην καταδίκη του κ.Φρέντη Μπελέρη τα Τίρανα ερμήνευσαν και ως μέτρο αδυναμίας της Ελλάδος. Έναντι του αυταρχικού καθεστώτος των Τιράνων και έναντι της Ελληνικής Μειονότητας στην Χειμάρρα.
Ας συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι στην Αλβανία ο κ.Μπελέρης αντιμετώπισε μια διακριτική συμπεριφορά κατά παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η παράλογη και εκδικητική ποινή που του επιβλήθηκε δεν του επέτρεψε και δεν του επιτρέπει να βγει από την φυλακή και να ορκισθεί ως Δήμαρχος της Χειμάρρας. Αυτή είναι και η μόνη καθαρή απάντηση σε όσους υποκριτικά ή έστω καλόπιστα λόγω άγνοιας, διερωτώνται αν τελικά η εκλογή του ως Ευρωβουλευτού του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος με το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας θα του στερήσει το δικαίωμα να γυρίσει ως Δήμαρχος στην Χειμάρρα.
Δεν είμαι πολιτικός. Είμαι διπλωμάτης, κρατικός λειτουργός. Έχω υπηρετήσει διαδοχικά υπό 11 κυβερνήσεις και 15 υπουργούς εξωτερικών. Σίγουρα, αν στις εκλογές της 9ης Ιουνίου υπήρχε ένα εθνικό ψηφοδέλτιο που θα μπορούσαμε να το ψηφίσουμε όλοι ανεξάρτητα από ιδεολογικές προτιμήσεις και κόμματα, αναμφίβολα ο κύριος Φρέντης Μπελέρης θα μπορούσε να ήταν επικεφαλής. Η δυνατότητα αυτή δεν υπάρχει. Την ιδεολογικο-κομματική μας προτίμηση μπορούμε ελεύθερα να εκφράσουμε με την ψήφο μας στις εθνικές εκλογές .Όπως πράξαμε δύο φορές το 2023.
Με την ιδιότητα του πρώην πρέσβη της Ελλάδος στην Αλβανία και του επίτιμου δημότη της ιστορικής Χειμάρρας κάστρου της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία, σκέφτομαι ότι όλοι οι Έλληνες πρέπει να σταθούμε, ανεξάρτητα κομματικών ταυτοτήτων, στο ύψος των περιστάσεων. Η εκλογή του κ. Φρέντη Μπελέρη ως ευρωβουλευτή σημαίνει ομόθυμη στήριξη στην Ελληνική Μειονότητα στην Χειμάρρα. Σημαίνει ταυτόχρονα ψήφο για την αποκατάσταση των θεσμών και του κράτους δικαίου στην Αλβανία και την αποδοκιμασία των ενοχλητικών σε βάρος της Μειονότητας και της Ελλάδος πρακτικών του πρωθυπουργού της Αλβανία κ. Ράμα.
Βέβαιον είναι ότι δεν θα με ακούσουν εκείνοι που χειροκροτούν στο Γαλάτσι και αλλού τον αλβανό πρωθυπουργό και ταυτόχρονα θεωρούν ότι καλώς διώκει και φυλακίζει ηγετικά στελέχη της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Ούτως ή άλλως, δεν απευθύνομαι σ’αυτούς.
* Ο κ. Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς είναι πρέσβης επί τιμή, επίτιμος δημότης Χειμάρρας και πρώην πρέσβης της Ελλάδος σε Ουάσιγκτον, Τίρανα και Σκόπια