ΚΘ´ Παύλεια: «Γεράσιμος, ο μελίρρυτος ποταμός της υμνογραφίας»
- Dogma
Την Τρίτη 27 Ιουνίου το βράδυ στον κατάμεστο Χώρο Τεχνών του Δήμου Βεροίας πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η κεντρική καλλιτεχνική εκδήλωση των «ΚΘ´ Παυλείων» με θέμα: «Γεράσιμος, ο μελίρρυτος ποταμός της υμνογραφίας», αφιερωμένη στον νέο Άγιο της Εκκλησίας , Όσιο Γεράσιμο τον Υμνογράφο.
Την εκδήλωση προλόγισε και παρουσίασε ο Γραμματέας της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας και Αρχιερατικός Επίτροπος Ειρηνουπόλεως Αρχιμ. Αρσένιος Χαλδαιόπουλος.
Στην εκδήλωση λόγου και μέλους παρουσιάστηκε μία επιλογή από το περίφημο μουσικό έργο του αείμνηστου μουσικοσυνθέτη Μάριου Τόκα «Θεογεννήτωρ Μαρία», που περιλαμβάνει μελοποιημένους ύμνους του Οσίου Γερασίμου προς την Παναγία, με την επένδυση μίας σειράς κειμένων του Αρχιμ. Αρσενίου Χαλδαιόπουλου που φώτισαν τα σημαντικότερα γεγονότα της ζωής του νεοφανούς Αγίου.
Τα μουσικά κομμάτια απέδωσε η Σχολική Χορωδία Βεροίας και η Χορωδία του Πολιτιστικού Συλλόγου «Αιγές» Βεργίνας υπό τη διεύθυνση της κ. Ελένης Αναγνώστου, ενώ στα αναλόγια διάβασαν τα κείμενα ο Αρχιδιάκονος της Ιεράς μας Μητροπόλεως π. Παντελεήμων Παπαεμμανουήλ και ο υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου π. Γεράσιμος Μπεκές.
Στο τέλος της εκδήλωσης ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, παρουσίασε τον τόμο «Διδακτός Θεού» που περιλαμβάνει τον φάκελο αγιοκατατάξεως του Οσίου Γερασίμου που απέστειλε η Ιερά μας Μητρόπολη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και τα σχετικά υπομνήματα, ενώ εξέφρασε τις ευχαριστίες του στους συντελεστές της εκδήλωσης και τίμησε με τον Χρυσό Σταυρό του Αποστόλου Παύλου τη σύζυγο του αείμνηστου μουσικοσυνθέτη Μάριου Τόκα, κ. Αμαλία Τόκα, η οποία τίμησε με την παρουσία της την εκδήλωση.
Ακόμη, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων τίμησε με τον Επετειακό Σταυρό των Παυλείων τη μουσικό κ. Ελένη Αναγνώστου, η οποία είχε την ευθύνη της διδασκαλίας και διεύθυνσης των χορωδιών και πάντοτε μετέχει ενεργά στις δράσεις της τοπικής μας Εκκλησίας.
Την εκδήλωση παρακολούθησαν οι εκπρόσωποι των πρεσβυγενών και νεωτέρων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σμύρνης κ. Βαρθολομαίος (Οικουμενικό Πατριαρχείο), Νουβίας κ. Σάββας (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας), Βεροίας (Χαλεπίου) και Αλεξανδρέττας κ. Εφραίμ (Πατριαρχείο Αντιοχείας), Ναζαρέτ κ. Κυριακός (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων), Ναϊσσού κ. Αρσένιος (Πατριαρχείο Σερβίας), ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Τούλτσεας κ. Βησσαρίωνας (Πατριαρχείο Ρουμανίας), οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Στάρα Ζαγκόρας κ. Κυπριανός (Πατριαρχείο Βουλγαρίας), Ζουγκδίδι και Τσαΐτσι κ. Γεράσιμος (Πατριαρχείο Γεωργίας) και Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος (Εκκλησία της Ελλάδος), καθώς και ο Γέρων Γεράσιμος Αγιοπαυλίτης που εκπροσωπεί την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους.
Επίσης, παρευρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ. Σεραφείμ, Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνός, Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων, Άρτης κ. Καλλίνικος, Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεώργιος, Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος, Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάνου κ. Στέφανος, Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανάσιος, Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ. Ιερόθεος, Πολυανής και Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίος και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ευμενείας κ. Ειρηναίος, οι οποίοι θα συμμετάσχουν στις λατρευτικές εκδηλώσεις προς τιμήν του Αποστόλου Παύλου και στην τελετή αναγνώσεως της Συνοδικής και Πατριαρχικής Πράξεως του Αγίου Γερασίμου του Υμνογράφου – Μικραγιαννανίτου, καθώς και τοπικοί πολιτικοί και στρατιωτικοί άρχοντες και πλήθος κόσμου.
Κατά τον χαιρετισμό του ο Ποιμενάρχης κ. Παντελεήμων ανέφερε μεταξύ άλλων: Ἀπολαύσαμε ἀπόψε μία μουσική καί πνευματική πανδαισία. Ἀπολαύσαμε ὕμνους καρδιᾶς, τῆς θεοκίνητης καρδιᾶς τοῦ μεγάλου ὑμνογράφου καί νέου ἁγίου τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ ὁσίου Γερασίμου τοῦ Μικραγιαννανίτου. Ὕμνους καρδιᾶς πρός τήν Κεχαριτωμένη Παρθένο, πρός τήν Κυρία Θεοτόκο, στό Περιβόλι τῆς ὁποίας ἔζησε ὁ ὅσιος Γεράσιμος ὁλόκληρη σχεδόν τή ζωή του ὑπό τή σκέπη καί τή μητρική της προστασία.
Ἀπολαύσαμε ὕμνους καρδιᾶς ἑνός μεγάλου καί εὐαίσθητου συνθέτη, τοῦ ἀείμνηστου Μάριου Τόκα, πού συγκλονισμένος, ὅπως δήλωνε ὁ ἴδιος, ἀπό τά χειρόγραφα τοῦ ὁσίου Γερασίμου τοῦ Μικραγιαννανίτου, τά ὁποῖα μελέτησε κατά τήν ἐπίσκεψή του στή Μικρή Ἁγία Ἄννα τό 1996, πέντε χρόνια μετά τήν κοίμηση τοῦ Γέροντα, συνέθεσε, μελοποιώντας ὕμνους τοῦ ὁσίου Ὑμνογράφου, τό μεγαλειῶδες ἔργο του «Θεογεννήτωρ Μαρία», τό ὁποῖο ἑρμήνευσε ἐξαίσια ἡ Σχολική Χορωδία Βεροίας καί ἡ Χορωδία τοῦ Πολιτιστικοῦ Συλλόγου «Αἰγές» Βεργίνας ὑπό τή διεύθυνση τῆς μουσικοῦ κ. Ἑλένης Ἀναγνώστου.
Οἱ ὕμνοι τοῦ ὁσίου Γερασίμου μέ τά φτερά τῆς μουσικῆς τοῦ Μάριου Τόκα, ἀλλά καί τῆς εὐλαβείας καί τῶν δύο πρός τήν Κεχαριτωμένη Κόρη, τήν Παντευλόγητη Μαριάμ, μᾶς μετέφεραν ὥς τήν κορυφή σχεδόν τοῦ οὐρανογείτονος Ἄθωνος, λίγο πιό κάτω ἀπό τήν ὁποία, στήν ταπεινή του Καλύβη μέ τούς ἀσκητικούς ἀγῶνες του, μέ τήν ὑπακοή καί τήν ὑπομονή του, μέ τήν ταπείνωση καί μέ τήν ἀδιάλειπτη προσευχή του ὁ ὅσιος Γεράσιμος συναντοῦσε τόν οὐρανό μέ τίς θεοπτίες καί τίς ἐμφανίσεις τῶν ἁγίων τούς ὁποίους ἀξιώθηκε νά δεῖ ἐπανειλημμένα καί νά συνομιλήσει μαζί τους, ἀλλά καί νά λάβει τό μέγα χάρισμα τῆς Ὑμνογραφίας, ὅπως ἀκούσαμε στά κείμενα πού συνόδευσαν τήν ἀπόδοση τῶν ὕμνων.
Ἡ Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, ἡ ὁποία τιμᾶ στά φετινά Παύλεια τόν μεγάλο Ὑμνογράφο καί ὅσιο τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν ὅσιο Γεράσιμο, μέ ἀφορμή τήν πρόσφατη ἀναγραφή του στίς Ἁγιολογικές δέλτους τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀποφάσισε νά ἀφιερώσει τή μεγάλη καλλιτεχνική ἐκδήλωση τῶν ΚΘ´ Παυλείων στήν ἱερή καί ἁγία μορφή του, ὡς ἐλάχιστο δεῖγμα σεβασμοῦ καί εὐγνωμοσύνης, γιατί ἀνάμεσα στούς χιλιάδες ὕμνους, μέ τούς ὁποίους πλούτισε τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, εἶναι καί ἐκεῖνοι μέ τούς ὁποίους ὕμνησε τόν οὐρανοβάμονα ἀπόστολο Παῦλο, τόν ἱδρυτή τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας.
Ἡ ἀπήχηση τῶν θεοπνεύστων ὕμνων του στίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων ἀποδεικνύεται καί ἀπό τή μεγάλη ἀπήχηση πού ἔχει, ὅπου καί ἄν ἀκούεται, τό ἔργο τοῦ ἀείμνηστου Μάριου Τόκα, «Θεογεννήτωρ Μαρία», τό ὁποῖο παρουσιάσθηκε ἀπόψε, καθώς συμπληρώθηκαν φέτος δεκαπέντε χρόνια ἀπό τήν ἡμέρα πού ὁ μεγάλος συνθέτης δέν εἶναι πλέον κοντά μας, καί 120 ἀπό τή γέννηση τοῦ ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ὑμνογράφου.
Ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας θέλοντας νά τιμήσει τόν ὅσιο Γεράσιμο τόν Ὑμνογράφο, τόν Μικραγιαννανίτη, καί νά κάνει γνωστή τήν ἰσάγγελη πολιτεία του, τά θεῖα χαρίσματά του, τίς οὐράνιες ἐμπειρίες του καί τό ἀσύγκριτο ὑμνογραφικό του ἔργο, ἐξέδωσε ἕναν τόμο ὑπό τόν τίτλο «Διδακτός Θεοῦ. Ἡ Ἁγιοκατάταξις τοῦ Ὁσίου Γερασίμου, τοῦ Ὑμνογράφου, τοῦ Μικραγιαννανίτου», τόν ὁποῖο ἔχουμε τήν πολλή μεγάλη χαρά νά παρουσιάσουμε ἐπίσημα ἀπόψε.
Ὁ τόμος αὐτός περιλαμβάνει τόν Βίο τοῦ Ὁσίου Γερασίμου καί τόν φάκελο, ὁ ὁποῖος συνόδευσε τό αἴτημά μας πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο γιά τήν Ἁγιοκατάταξη τοῦ μεγαλυτέρου μεταβυζαντινοῦ Ὑμνογράφου, ὅπως χαρακτηρίσθηκε, ἀλλά καί μιᾶς ὄντως ἁγιασμένης καί χαρισματικῆς μορφῆς.
Στόν φάκελο περιλαμβάνονται Ὑπομνήματα ἀρχιερέων, ὅπως τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ξάνθης κ. Παντελεήμονος, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λεμεσοῦ (Κύπρου) κ. Ἀθανασίου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους κ. Γεωργίου· ἀκόμη τῶν καθηγουμένων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου Γέροντος Ἐφραίμ καί τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σίμωνος Πέτρας Γέροντος Ἐλισαίου, ἀλλά καί τῶν ἐλλογιμωτάτων καθηγητῶν, κ. Γεωργίου Μαρτζέλου, κ. Παναγιώτου Ὑφαντῆ καί κ. Γεωργίου Φίλια, καθώς καί κείμενα στά ὁποῖα περιγράφονται πολλές μαρτυρίες θεοπτιῶν καί θαυμάτων τοῦ ὁσίου ἀλλά καί ποικίλων ἄλλων τεκμηρίων τῆς ἁγιότητός του, καί ἀποτυπώνεται ἡ ἐκπεφρασμένη συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ μακαριστός Γέροντας Γεράσιμος εἶναι ἅγιος.
Στόν τόμο συμπεριλαμβάνεται καί ἡ ἐμπεριστατωμένη Εἰσήγηση τῆς Κανονικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πρός τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη γιά τήν Ἁγιοκατάταξη τοῦ ὁσίου Γερασίμου, ὅπως καί ἡ Πατριαρχική καί Συνοδική Πράξη τῆς Ἁγιοκατατάξεως, ἡ ὁποία κατεστρώθη στίς 10 Ἰανουαρίου τοῦ τρέχοντος ἔτους.
Ὁ τόμος ὁλοκληρώνεται μέ τήν Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου Γερασίμου καί ἄλλα ὑμνογραφήματα γιά τόν ὅσιο τοῦ ὑμνογράφου Χαραλάμπους Μπούσια καί Παράρτημα μέ φωτογραφίες ἀπό τή ζωή τοῦ ὁσίου ὡς μοναχοῦ, ἀλλά καί φορητές εἰκόνες καί τοιχογραφίες μέ τή μορφή τοῦ νέου ὁσίου τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν ὁποῖο θά τιμήσουμε στήν Ἱερά Μητρόπολή μας ἐπίσημα μέ τήν ἀνάγνωση τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Πράξεως τῆς Ἁγιοκατατάξεως κατά τήν πολυαρχιερατική θεία Λειτουργία τῆς μνήμης τῶν πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Παύλου καί Πέτρου στήν Παλαιά Μητρόπολη.
Κλείνοντας τήν ἀποψινή ἑόρτια ἐκδήλωση ἔχουμε τή μεγάλη χαρά καί τιμή νά παρίσταται ἡ κ. Ἀμαλία Πετσοπούλου Τόκα, σύζυγος τοῦ ἀειμνήστου συνθέτου Μάριου Τόκα, ὁ ὁποῖος τίμησε μέ τό ἔργο του «Θεογεννήτωρ Μαρία» τόν ὅσιο Γεράσιμο τόν Μικραγιαννανίτη.
Θά ἤθελα γι᾽ αὐτό νά τήν τιμήσω, ἀπονέμοντάς της τόν Χρυσό Σταυρό τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, καθώς δέν ἔχουμε κοντά μας τόν ἀείμνηστο συνθέτη.
Θά ἤθελα ἀκόμη νά εὐχαριστήσω τή Σχολική Χορωδία τῆς Βεροίας καί τοῦ Πολιτιστικοῦ Συλλόγου «Αἰγές» Βεργίνας καί τή χοράρχη του, τήν κ. Ἑλένη Ἀναγνώστου, γιά τήν ὑπέροχη ἀπόδοση τοῦ ἔργου «Θεογεννήτωρ Μαρία» μέ τούς ὕμνους τοῦ ὁσίου, καί νά τῆς ἀπονείμω τόν Ἐπετειακό Σταυρό τῶν Παυλείων τιμώντας γιά τήν προσφορά της. Εἷναι ἀπό τούς ἀνθρώπους ἐκείνους πού ἀκούουν τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας μας. Μόλις της ζητήσω νά μετέχει στίς ἐκδηλώσεις μας, πρώτη αὐτή σπεύδει μέ τή χορωδία της ἀλλά καί μέ τόν προϊστάμενο τῆς ἐνορίας τῆς Βεργίνας, τόν π. Μακάριο.
Νά εὐχαριστήσω τέλος τόν π. Ἀρσένιο Χαλδαιόπουλο πού συνέγραψε τά θαυμάσια κειμένα γιά τόν ὅσιο Γεράσιμο, ἀλλά καί τόν π. Γεράσιμο Μπεκέ καί τόν π. Παντελεήμονα Παπαεμμανουήλ, πού τά ἀπέδωσαν τόσο ὡραία καί συγκινητικά.
Σᾶς εὐχαριστῶ ὅλους γιά τήν παρουσία σας στήν ἀποψινή ἐκδήλωση τιμῆς πρός τόν ὅσιο Γεράσιμο τόν Ὑμνογράφο καί δι᾽ αὐτοῦ καί πρός τόν ἅγιο ἔνδοξο ἀπόστολο Παῦλο.
Ἰδιαιτέρως θέλω νά εὐχαριστήσω τούς Σεβασμιωτάτους Ἁγίους Ἀρχιερεῖς, πού ἀπόψε ἦλθαν ἀπό διάφορα μέρη τῆς Ἑλλάδος, διότι, ὅταν κατέθεσα τό 2021 τόν φάκελο στόν Πατριάρχη μας, ἦταν ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι συνέπραξαν μαζί μου καί συνυπέγραψαν τό κείμενο τό ὁποῖο κατετέθει στό Πατριαρχεῖο, καί ἰδού τό ἀποτέλεσμα. Γι᾽ αὐτό τούς εὐχαριστῶ ἀπό καρδίας.
Ἄς ἔχουμε τήν εὐχή τοῦ ὁσίου Γερασίμου καί τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου.