Dogma

Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου στην Ι. Μ. Αγ. Κυριακής Λουτρού Ημαθίας

Την Κυριακή 25 Φεβραουαρίου (Τελώνου και Φαρισαίου) ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε τον θείο λόγο στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού Ημαθίας.

Κατά τη διάρκεια της θείας Λειτουργίας διαβάστηκε Ποιμαντορική Εγκύκλιος του Σεβασμιωτάτου για τον πρόσφατο νόμο που ψηφίστηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο για τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου.

Στην ομιλία του ο Σεβασμιωτατος τόνισε: «Πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται».

Δύο κατηγορίες ἀνθρώπων περιγράφει στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος Παῦλος, γράφοντας πρός τόν μαθητή του, ἐπίσκοπο Ἐφέσου Τιμόθεο.

Ἀπό τή μία πλευρά εἶναι οἱ εὐσεβεῖς ἄνθρωποι, αὐτοί πού θέλουν νά ζοῦν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ καί οἱ ὁποῖοι διώκονται καί θά διώκονται σέ κάθε ἐποχή. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τό γνωρίζει αὐτό ἀπό προσωπική ἐμπειρία καί τό ὑπενθυμίζει καί στόν ἀπόστολο Τιμόθεο, ὁ ὁποῖος ἀπό νεαρός τόν ἀκολουθοῦσε στίς ἀποστολικές του περιοδεῖες καί ἔβλεπε τούς διωγμούς καί ὅλα ὅσα ὑπέμενε ὁ μέγας ἀπόστολος, προκειμένου νά ἐπιτελέσει τό ἔργο του καί νά κηρύξει τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ.

Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά εἶναι οἱ «πονηροί καί γόητες» ἄνθρωποι. Αὐτοί πού ζοῦν μέ τόν δικό τους τρόπο καί χωρίς νά δίδουν σημασία στόν λόγο καί στίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ, αὐτοί πού ἑρμηνεύουν τίς ἀρχές τῆς πίστεώς μας καί τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ κατά τήν κρίση τους, καί μάλιστα προσπαθοῦν νά ἑλκύσουν καί ἄλλους ἀνθρώπους στόν τρόπο τῆς ζωῆς πού ἐκεῖνοι ἀκολουθοῦν. Κι ὅμως αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, οἱ ἁμαρτωλοί, οἱ παραβάτες τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, ὅσοι ἔχουν τά δικά τους πιστεύω καί ζοῦν σύμφωνα μέ αὐτά, εἶναι ἀπαλλαγμένοι ἀπό τίς δυσκολίες καί τά προβλήματα πού ἀντιμετωπίζουν οἱ εὐσεβεῖς. Οὔτε διώκονται, οὔτε πάσχουν, οὔτε φυλακίζονται, οὔτε ὑποφέρουν, ἀλλά ἀντίθετα φαίνεται νά προοδεύουν καί νά προκόπτουν, ἔστω καί ἄν ἡ πρόοδος καί ἡ προκοπή τους τούς ὁδηγεῖ ἀκόμη βαθύτερα στό κακό καί τήν ἁμαρτία.

Μία ἀνάλογη εἰκόνα μέ αὐτήν τοῦ ἀποστολικοῦ ἀναγνώσματος μᾶς παρουσίασε σήμερα καί ὁ Χριστός μέ τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, στό ὁποῖο ἀκούσαμε τήν παραβολή τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου. Ἀπό τή μία πλευρά ὁ δῆθεν εὐλαβής Φαρισαῖος, πού αὐτοπροβάλλεται καί αὐτοδικαιώνεται, καθώς τηρεῖ, ὅπως ἰσχυρίζεται ὁ ἴδιος, κατά γράμμα τίς ἐντολές τοῦ νόμου καί γι᾽ αὐτό μπορεῖ νά καυχᾶται καί νά ἐπαίρεται ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί ἐνώπιον ἀκόμη τοῦ Θεοῦ, μέσα στόν ναό του, κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς.

Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά ὁ τελώνης, πού μπορεῖ νά τοῦ καταμαρτυροῦν οἱ ἄνθρωποι φιλαργυρία καί πλεονεξία, πού λειτουργεῖ ὡς ἀδικία ἔναντι τῶν ἀνθρώπων, ὅμως αὐτός δέν ἐπαίρεται, δέν καυχᾶται, δέν ἐπιζητᾶ τούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων γιά τή δῆθεν ἀρετή καί τήν εὐσέβειά του, ἀλλά μακριά ἀπό τά βλέμματα τῶν ἄλλων ἐπικαλεῖται καί ζητᾶ τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.

Κι ἄν ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀφήνει τόν μαθητή του Τιμόθεο νά συμπεράνει ποιά εἶναι ἡ ὁμάδα τῶν ἀνθρώπων μέ τήν ὁποία ἀξίζει νά ταυτισθεῖ καί ἐκεῖνος ἀλλά καί ὅλοι ἐμεῖς πού ἀκοῦμε τόν λόγο του, ὁ Χριστός τό διευκρινίζει προκειμένου νά μήν ὑπάρχουν παρανοήσεις ἀπό τούς ἀκροατές του.

«Δεδικαιωμένος», λέγει, ἔφυγε ἀπό τόν ναό τοῦ Θεοῦ ὁ τελώνης. Ὁ ταπεινός ἐκεῖνος ἄνθρωπος, πού ἀκόμη καί ἄν εἶχε ἁμαρτήσει καί ἀδικήσει, εἶχε μετανοήσει καί ζητοῦσε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ· καί τό βρῆκε. Δικαιώθηκε ἀπό τόν Θεό καί ἀνήκει στή μερίδα τῶν ἐκλεκτῶν του. Τό ἴδιο δέν συνέβη καί μέ τόν τελώνη Ζακχαῖο, πού ἀπέδειξε ἔμπρακτα τή μετάνοιά του, ὅταν ὁ Χριστός τοῦ εἶπε ὅτι νά κατέβει ἀπό τό δένδρο, γιατί ἤθελε νά τόν ἐπισκεφθεῖ στό σπίτι του; Τό ἴδιο δέν συνέβη καί μέ τόν μαθητή του, τόν ἀπόστολο καί εὐαγγελιστή Ματθαῖο, ὁ ὁποῖος ἦταν ἐπίσης τελώνης, ἀλλά ἐγκατέλειψε τό τελώνιό του ἀμέσως μόλις δέχθηκε τήν πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ; Ἀλλά καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος δέν μετεστράφη ἀπό διώκτης τοῦ Χριστοῦ σέ διαπρύσιο κήρυκά του καί ὑπέμεινε γιά χάρη του ὅλα ὅσα μᾶς περιέγραψε σήμερα.

Καί ἀπό τήν ἄλλη πλευρά ὁ Φαρισαῖος εἶναι μαζί μέ τούς «πονηρούς καί γόητες» τοῦ ἀποστολικοῦ ἀναγνώσματος, πού καί αὐτοί αὐτοδιαφημίζονται, ὅπως ὁ Φαρισαῖος, καί βλέποντας ἀνθρώπους νά τούς ἀκολουθοῦν, νομίζουν ὅτι προοδεύουν. Τελικά ὅμως ἡ πρόοδος αὐτή εἶναι ὅπως ἡ εὐσέβειά τους, κίβδηλη, ψεύτικη, ὑποκριτική, καί δέν μπορεῖ νά τούς δικαιώσει ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὅταν προσβάλλουν τόν Θεό, ὅταν προσβάλλουν τίς ἐντολές του.

Καθώς εἰσήλθαμε, λοιπόν, σήμερα στήν περίοδο τοῦ Τριωδίου καί ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς προετοιμάζει τίς τέσσερις πρῶτες ἑβδομάδες γιά τό στάδιο τῶν ἀρετῶν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, εἶναι εὐκαιρία νά ἐξετάσουμε τόν ἑαυτό μας καί νά δοῦμε σέ ποιά πλευρά βρισκόμαστε. Τό ἀσφαλές κριτήριο πού θά μᾶς βοηθήσει νά τό διακρίνουμε εἶναι ὁ λόγος τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου. Ἄν ἀντιμετωπίζουμε καί ἐμεῖς διωγμούς, χλευασμούς, εἰρωνεῖες, γιατί ἀκολουθοῦμε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας, μέ ὑπομονή καί χωρίς νά διαμαρτυρόμεθα ἤ νά ἐπιδιώκουμε νά διαφημίσουμε τήν ὑποτιθέμενη ἀρετή μας, τότε ἄς συνεχίσουμε αὐτή τήν πορεία μας. Διαφορετικά ἄς ἀναθεωρήσουμε τή στάση μας καί τήν ἐπιλογή μας. Ἄς μήν ἀφήσουμε τόν ἑαυτό μας νά παρασύρεται ἀπό «πονηρούς καί γόητες», ἀλλά ἄς μένουμε καί ἐμεῖς πιστοί καί ἀμετακίνητοι σέ ὅσα μᾶς διδάσκει ἡ Ἐκκλησία μας, γιά νά ἀξιωθοῦμε τοῦ ἐλέους καί τῆς φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ.