Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, ἐξελοῦ ἡμᾶς τῆς ἐνεστώσης ἀνάγκης, καί σῶσον τήν ποίμνην σου ταῖς ἱκεσίαις σου».
Αὐτή τήν ἐπίκληση ἀπευθύνει ὁ ἱερός ὑμνογράφος ἐξ ὀνόματος ὅλων τῶν πιστῶν πρός τόν συμπαθέστατο καί φιλανθρωπότατο ἅγιο Νικόλαο, ἀρχιεπίσκοπο Μύρων τῆς Λυκίας, τόν ὁποῖο ἑορτάζει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας.
Τόν παρακαλεῖ νά σπεύσει καί νά μᾶς ἀπαλλάξει ἀπό τή δύσκολη κατάσταση στήν ὁποία βρισκόμαστε, γνωρίζοντας ὅτι πολλές φορές τόσο κατά τήν ἐπίγειο ζωή του, ὅσο καί μετά τήν κοίμησή του ὁ ἅγιος ἔσπευδε γιά νά σώσει ἀνθρώπους πού βρισκόταν σέ ἀνάγκη καί κινδύνευαν.
Τόν παρακαλεῖ ἀκόμη νά μεσιτεύσει στόν Θεό γιά τή σωτηρία τῆς ποίμνης του, καθώς ὁ ἅγιος Νικόλαος ἔχει μεγάλη παρρησία ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ ὡς ἐκλεκτός δοῦλος του.
«Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, ἐξελοῦ ἡμᾶς τῆς ἐνεστώσης ἀνάγκης, καί σῶσον τήν ποίμνην σου ταῖς ἱκεσίαις σου».
Ἀκούοντας τούς στίχους αὐτούς ἴσως πολλοί διερωτῶνται ποιά εἶναι «ἡ ἐνεστῶσα ἀνάγκη», στήν ὁποία ἀναφέρεται ὁ ἱερός ὑμνογράφος, καί κατά πόσο ἡ ἐπίκληση αὐτή μᾶς ἀφορᾶ.
Ἀσφαλῶς ὁ ἱερός ὑμνογράφος μπορεῖ νά ὑπονοεῖ κάποια συγκεκριμένη ἀνάγκη πού ἀφοροῦσε στήν ἐποχή του καί ἡ ὁποία ἔχει πλέον ἐκλείψει, δέν ὑπάρχει ὅμως κανείς, ὁ ὁποῖος ἀμφιβάλλει ὅτι ἡ ζωή τοῦ κάθε ἀνθρώπου ξεχωριστά ἀλλά καί ὁλοκλήρου τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι ζωή ἐν μέσῳ ἀναγκῶν καί ἐν μέσῳ προβλημάτων καί δυσκολιῶν.
Εἶναι τά καθημερινά προβλήματα, μικρότερα ἤ μεγαλύτερα, πού ἀντιμετωπίζει ὁ καθένας μας. Εἶναι καί τά μεγαλύτερα, τά παγκόσμια προβλήματα, πού ἀντιμετωπίζουμε ὡς ἔθνος καί ὡς ἀνθρωπότητα, αὐτά πού παρακολουθοῦμε καθημερινά στίς εἰδήσεις καί στά πρωτοσέλιδα τῶν ἐφημερίδων. Οἱ πόλεμοι καί οἱ συνέπειές τους γιά τόν κόσμο, οἱ ἀσθένειες καί οἱ ἐπιδημίες, οἱ κλιματικές ἀλλαγές καί οἱ κίνδυνοι πού μᾶς ἐπιφυλάσσουν, ἡ βία καί οἱ ποικίλες ἐκφάνσεις της. Ὅλα αὐτά εἶναι προβλήματα πού μᾶς ἀφοροῦν ὅλους, πού ἀκόμη καί ἐάν δέν τό συνειδητοποιοῦμε, μᾶς ἀγγίζουν καί ἐπηρεάζουν τή ζωή μας, ἀποτελοῦν «τήν ἐνεστῶσα ἀνάγκη» μας.
Τό ἐρώτημα ὅμως πού ἐγείρεται μέσα μας εἶναι ποιά μπορεῖ νά εἶναι ἡ συμβολή ἑνός ἁγίου στήν ἐπίλυση τῶν προβλημάτων καί στήν ἀντιμετώπιση τῶν ἀναγκῶν τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου.
Γιά τούς ἁγίους ὅμως καί γιά τόν Θεό δέν ὑπάρχουν σύγχρονα προβλήματα, γιατί τό σύγχρονος εἶναι σχετική ἔννοια πού συνδέεται μέ τόν πεπερασμένο χρονικό ὁρίζοντα τοῦ ἀνθρώπου. Γιά τούς ἁγίους πού ἐπεμβαίνουν στή ζωή τῶν ἀνθρώπων μέ τή δύναμη τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι τά πάντα δυνατά, καί μποροῦν νά δώσουν λύσεις καί στά μεγάλα καί στά μικρά προβλήματα πού μᾶς ἀπασχολοῦν, προβλήματα πού ἐμεῖς οἱ ἴδιοι οἱ ἄνθρωποι δημιουργοῦμε καθημερινά μέ τήν ἀλαζονική καί ἐγωιστική συμπεριφορά μας, μέ τήν πλεονεξία καί τή φιλαρχία μας, μέ τή φιληδονία καί τή φιλαυτία μας.
Ἄν ἐξετάσουμε μέ εἰλικρίνεια τά προβλήματα τοῦ κόσμου, θά ἀντιληφθοῦμε ὅτι ἡ αἰτία πού τά προκαλεῖ εἶναι ὁ ἄνθρωπος· ὁ ἄνθρωπος πού ἀπομακρύνεται ἀπό τόν Θεό, διεκδικώντας δῆθεν τήν ἐλευθερία του, καί γίνεται δέσμιος τῶν παθῶν καί τῶν λανθασμένων ἐπιλογῶν του. Εἶναι ὁ ἄνθρωπος πού αἰσθάνεται ἰσχυρός καί κυρίαρχος καί ξεχνᾶ ὅτι ἡ ὅποια δύναμη κατέχει εἶναι ἐφήμερη καί προσωρινή, διότι τά πάντα στή ζωή του εἶναι «σκιᾶς ἀσθενέστερα καί ὀνείρου ἀπατηλότερα». Εἶναι ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος, ὅταν συνειδητοποιήσει ποιά εἶναι ἡ θέση του καί ὁ σκοπός του στόν κόσμο, ὅταν συνειδητοποιήσει ὅτι ὁ μεγαλύτερος θησαυρός τοῦ κόσμου, τόν ὁποῖο μέ κάθε τρόπο θά πρέπει νά κερδίσει εἶναι ὁ θησαυρός τῆς ψυχῆς του, διότι «τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον, ἐάν κερδήσῃ τόν κόσμον ὅλον καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ; ἤ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;», τότε θά κατανοήσει τό μέγεθος τῆς βοηθείας πού μπορεῖ νά τοῦ προσφέρουν οἱ ἅγιοι· τότε θά κατανοήσει τήν ἀνάγκη πού ἔχει ἀπό τήν ἐπέμβαση καί τή μεσιτεία τους· καί θά στραφεῖ καί θά στραφοῦμε πρός αὐτούς ἐπαναλαμβάνοντας τά λόγια τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου πρός τόν ἑορταζόμενο σήμερα ἅγιο Νικόλαο: «Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, ἐξελοῦ ἡμᾶς τῆς ἐνεστώσης ἀνάγκης, καί σῶσον τήν ποίμνην σου ταῖς ἱκεσίαις σου».
Αὐτά τά λόγια, αὐτήν τήν ἐπίκληση, ἄς ἐπαναλαμβάνουμε καί ἐμεῖς, ὄχι μόνο σήμερα, ἡμέρα κατά τήν ὁποία ἑορτάζουμε πανηγυρικά τήν εὐκλεῆ μνήμη του, ἀλλά καθημερινά, καί ἰδίως ἐσεῖς πού ἔχετε τήν εὐλογία νά ἀνήκετε στήν ἰδιαίτερη ποίμνη του, στήν ἐνορία πού τιμᾶ τό ὄνομά του.
Καί ἄς ἔχουμε τή βεβαιότητα ὅτι ὁ ἅγιος Νικόλαος μπορεῖ ὄντως νά μᾶς σώσει ἀπό ὁποιαδήποτε ἀνάγκη, ἀρκεῖ νά τοῦ τό ζητοῦμε μέ πίστη καί μέ ἐμπιστοσύνη.