Ανήμερα της εορτής το πρωί τελέστηκε Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, ο οποίος κήρυξε και τον θείο λόγο, ενώ έλαβαν μέρος οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Γρεβενών κ. Δαβίδ, ο οποίος χοροστάτησε και στον Όρθρο, Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανάσιος, Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Ιερώνυμος και ο οικείος Ποιμενάρχης Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος.
Στo τέλος του Όρθρου πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη τελετή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ενώ στο τέλος της Θείας Λειτουργίας ο οικείος Ποιμενάρχης Σεβ. Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος εξέφρασε τις θερμές ευχαριστίες του προς τους Αγίους Αρχιερείς που λάμπρυναν με την παρουσία τους την πανήγυρη αλλά και προς όσους συμμετείχαν και συνέβαλαν στην άρτια διοργάνωση της με πρώτο τον Πρωτοσύγκελλο της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης και Προϊστάμενο του Ιερού Ναού, Αρχιμανδρίτη του Οικουμενικού Θρόνου π. Χριστοφόρο Αγγελόπουλο.
Ο Σεβ. Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ὤ τοῦ παραδόξου θαύματος! … ἐν τούτῳ ἔθνη βάρβαρα ἥττηνται· ἐν τούτῳ σκῆπτρα ἀνάκτων ἥδρασται».
Ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ καί ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μνημονεύει σήμερα τόσο τήν πρώτη ὕψωσή του, ὅταν ἡ ἁγία ἰσαπόστολος Ἑλένη μετά ἀπό προσπάθειες πολλῶν ἐτῶν ἀξιώθηκε νά ἀνακαλύψει τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου, τόν ὁποῖο εἶχαν καταχώσει οἱ Ἰουδαῖοι σέ μία χαράδρα, καί ἔριχναν ἐπάνω στούς σταυρούς τά σκουπίδια τους, καί τοῦτο γιά νά μήν τιμᾶται ἀπό τούς χριστιανούς —ἀλλ᾽ ὤ τοῦ θαύματος, ἐκεῖ πού ἦταν τά σκουπίδια, φύτρωνε πάντοτε ὁ βασιλικός!— ὅσο καί τή δεύτερη ὕψωσή του ἀπό τόν εὐσεβῆ βασιλέα Ἡράκλειο, ὁ ὁποῖος κατόρθωσε μέ τή δύναμη τοῦ Σταυροῦ νά νικήσει τούς Πέρσες, πού τόν εἶχαν ἁρπάξει ἀπό τά Ἱεροσόλυμα, καί νά τόν ὑψώσει καί πάλι ἕναν χρόνο ἀργότερα στήν ἀρχική του θέση.
Δέν εἶναι ὅμως μόνο τά δύο αὐτά ἱστορικά γεγονότα πού κάνουν τούς χριστιανούς σέ ὅλο τόν κόσμο νά τιμοῦν τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου μας. Δέν εἶναι μόνο αὐτά τά γεγονότα, τά ὁποῖα καθιέρωσαν τήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ, τήν ὁποία καί σεῖς εὐλαβῶς κατ᾽ ἔτος ἑορτάζετε καί χαρμοσύνως πανηγυρίζετε στόν περικαλλῆ αὐτόν ναό τῶν ἁγίων ἐνδόξων βασιλέων καί ἰσαποστόλων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, πανήγυρη στήν ὁποία μετά πολλῆς χαρᾶς συμμετέχει ἡ ἐλαχιστότης μου καί οἱ Σεβασμιώτατοι Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς κατόπιν τῆς εὐγενοῦς καί φιλαδέλφου προσκλήσεως τοῦ πολυσεβάστου ποιμενάρχου σας, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σερβίων καί Κοζάνης κ. Παύλου, πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τήν εὐγνωμοσύνη μας καί τίς θερμότατες εὐχαριστίες μας.
Εἶναι μαζί μέ αὐτά τά ἱστορικά γεγονότα καί ἡ ἐμπειρία τῶν θαυμάτων τοῦ Σταυροῦ, τά ὁποῖα ἔζησε τό εὐσεβές Γένος μας κατά τή μακραίωνη ἱστορική του πορεία. Διότι ἀπό τήν ἐμφάνισή του στόν νεαρό τότε καί εἰδωλολάτρη ἀκόμη αὐτοκράτορα Κωνσταντίνο, μαζί μέ τήν οὐράνια ὑπόδειξη «ἐν τούτῳ νίκα», ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου μας, τό ξύλο αὐτό τῆς καταδίκης καί τῆς ἀτιμώσεως, δέν εἶναι μόνο πηγή σωτηρίας καί ἀπολυτρώσεως ἀπό τήν ἁμαρτία καί τόν θάνατο, δέν εἶναι μόνο τό ζωηφόρο φυτό, τό ὁποῖο χαρίζει στόν πεπτωκότα ἄνθρωπο ζωή καί ἀθανασία, δέν εἶναι μόνο «ὅπλον κατά τοῦ διαβόλου» καί «τῶν πνευματικῶν τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις», δέν εἶναι μόνο σύμβολο νίκης καί θριάμβου κατά τῶν ἀοράτων ἐχθρῶν, ἀλλά καί σύμβολο νίκης καί θριάμβου καί κατά τῶν ὁρατῶν ἐχθρῶν, σύμβολο ἰσχύος καί δυνάμεως τῶν εἰς Χριστόν πιστευόντων καί ἀγωνιζομένων γιά τό ἀγαθό καί τό δίκαιο.
«Ἐν τούτῳ ἔθνη βάρβαρα ἥττηνται· ἐν τούτῳ σκῆπτρα ἀνάκτων ἥδρασται».
Αὐτόν τόν ὕμνο ἐπαναλάμβαναν οἱ πατέρες μας ἑορτάζοντας κατά τή διάρκεια τῶν χρόνων τῆς σκλαβιᾶς τή σημερινή μεγάλη ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ. Αὐτόν τόν ὕμνο ἐπαναλάμβαναν οἱ πατέρες μας, σηκώνοντας τόν δικό τους βαρύ καί ἀβάστακτο σταυρό τῆς ὑποδουλώσεως στόν ἀλλόθρησκο καί βάρβαρο κατακτητή, πού διέλυσε τή χριστιανική αὐτοκρατορία τους, πού βεβήλωσε τούς ναούς καί τά μοναστήρια τους καί πού πολλές φορές μετέτρεψε τόν σταυρό σέ ἀγχόνη, γιά νά κρεμάσει ἀπό αὐτήν τήν ἀγχόνη τίς χιλιάδες τῶν νεομαρτύρων, μέ πρῶτο τόν ἱερομάρτυρα πατριάρχη ἅγιο Γρηγόριο τόν Ε´, οἱ ὁποῖοι δέν θέλησαν νά ἀρνηθοῦν τήν πίστη τους στόν Ἐσταυρωμένο Ἀρχηγό καί τελειωτή τῆς πίστεώς τους, τόν Χριστό, δέν θέλησαν νά ἀφήσουν νά σβύσει ἡ ἐλπίδα τους ὅτι μετά τόν σταυρό θά ἀκολουθήσει καί ἡ ἀνάσταση, ἡ ἀνάσταση τοῦ Γένους.
Γι᾽ αὐτό, ἔστω καί ἄν μέ φόβο καί κρυφή λαχτάρα ἑόρταζαν τήν ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ, δέν ἔπαυσαν ποτέ νά πιστεύουν ὅτι «ἐν τούτῳ ἔθνη βάρβαρα ἥττηνται» καί ὅτι ὁ Χριστός θά χάριζε καί πάλι στό εὐσεβές καί πιστό Γένος τῶν Ἑλλήνων, πού ἐπί αἰῶνες διεφύλαξε τό ζωηφόρο ξύλο τοῦ Σταυροῦ του, «νίκας κατά βαρβάρων».
Γι᾽ αὐτό καί, ὅταν ἔφθασε ἡ εὐλογημένη ὥρα νά ξεσηκωθοῦν οἱ πατέρες μας καί νά ἀποφασίσουν νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ἐλευθερία τους ἀπό τόν Τουρκικό ζυγό, τόν Σταυρό ἐπέλεξαν ὡς σύμβολο, τόν Σταυρό ἔβαλαν στά λάβαρα καί τίς σημαῖες τους, τόν Σταυρό ὕψωσαν, ὅταν ξεκίνησαν τήν ἐπανάσταση τοῦ 1821, καί τή χάρη καί τή βοήθειά του ἐπικαλοῦντο σέ ὅλες τίς κρίσιμες στιγμές τῶν ἀγώνων τους.
Αὐτό ἀποδεικνύει, ἐκτός τῶν ἄλλων, καί τό μήνυμα πού ἔστειλε στήν ἑλληνική κυβέρνηση ὁ Γέρος τοῦ Μοριᾶ, ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ὅταν κατέλαβε τό 1822 τό Ναύπλιο, στό ὁποῖο ἔγραφε: «Εἰς δόξαν τοῦ ἀηττήτου Σταυροῦ καί τοῦ πρωτοκλήτου Ἀνδρέα, χθές εἰσήλθομεν εἰς τό ὑπερήφανον Παλαμήδι καί ὑψώσαμεν τάς νικητάς τοῦ Σταυροῦ σημαίας μέ τρόπον ἀνήκοντα εἰς τήν δόξαν τοῦ Χριστοῦ».
Τιμώντας καί ἐμεῖς σήμερα τή μεγάλη ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ, μαζί μέ τήν ἐπέτειο τῶν 200 χρόνων ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἄς ἐκφράσουμε τήν εὐγνωμοσύνη μας πρός τόν ἐν αὐτῷ προσπαγέντα Σωτήρα καί Λυτρωτή μας, ὁ ὁποῖος μέ τή θυσία του ἐπί τοῦ Σταυροῦ δέν μᾶς χάρισε μόνο τήν ἀπαλλαγή μας ἀπό τήν ἁμαρτία καί τήν καταδυναστεία τοῦ διαβόλου, ἀλλά καί μᾶς κληροδότησε τόν Σταυρό του ὡς ὅπλο ἰσχυρό, διά τοῦ ὁποίου «ἔθνη βάρβαρα ἥττηνται».
Ἄς τοῦ ἐκφράσουμε τήν εὐγνωμοσύνη μας, γιατί μέ τή δική του βοήθεια ὁ ἀγώνας τῶν πατέρων μας εὐοδώθηκε, καί ἔτσι ἐμεῖς μποροῦμε νά ἑορτάζουμε ἐλεύθεροι τή σημερινή ἑορτή καί νά δοξάζουμε τόν Χριστό γιά τήν ἐλευθερία πού μᾶς χάρισε.
Ἡ σημερινή ὅμως ἑορτή μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι γιά κάθε ἀνάσταση ἀπαιτεῖται θυσία, ἀπαιτοῦνται θυσίες, τίς ὁποῖες θά πρέπει ὅλοι μας νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά κάνουμε, ἀκολουθώντας τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου μας πού θυσιάσθηκε πρῶτος γιά τή σωτηρία μας, ἀλλά καί τῶν πατέρων μας πού θυσιάσθηκαν γιά τήν ἐλευθερία τοῦ Ἔθνους μας.
Ἑορτάζοντας, λοιπόν, σήμερα τόν τίμιο Σταυρό, ἄς ἐπικαλούμεθα μέ πίστη τή χάρη του, ἱκετεύοντάς τον νά διαφυλάττει τήν πατρίδα μας, ἡ ὁποία δυστυχῶς διέρχεται ἄσχημες ἡμέρες, ἀλλά καί νά προστατεύει καί τόν καθένα μας προσωπικά μέ τή δύναμή του καί νά μᾶς σώζει πάντοτε ἀπό κάθε ὁρατό καί ἀόρατο ἐχθρό καί κίνδυνο.
Εὐχαριστίες πάλιν καί πολλάκις πρός τόν Σεβασμιώτατον ποιμενάρχην σας, αὐτόν τόν ἐκλεκτό ἱεράρχη τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ὁποῖος εἶχε τήν καλωσύνη διά μίαν εἰσέτι φοράν νά προσκαλέσει καί ἐμένα καί τούς Σεβασμιωτάτους Ἁγίους Ἀρχιερεῖς, νά ἑορτάσουμε αὐτή τή μεγάλη ἑορτή τῆς Ἐκκλησίας μας, τήν Ὕψωση τοῦ τιμίου Σταυροῦ. Ἄς εὐχηθοῦμε ὁ τίμιος Σταυρός νά μᾶς βοηθᾶ καί νά μᾶς ὐψώνει στή σωτηρία μας. Ἀμήν.