Dogma

Μαρωνείας Παντελεήμων: Αγάπη, η ασφαλής οδός σωτηρίας

Ο Μαρωνείας Παντελεήμων για το Ευαγγέλιο της Κυριακής 4 Φεβρουαρίου

Στὸν νομοδιδάσκαλο συνομιλητή του, πού ἐρωτᾶ τόν Χριστό, ποιά εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἐντολή τοῦ νόμου, ὁ Χριστός ἀπαντᾶ: «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδία σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλη τῇ διανοίᾳ σου» καὶ «τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Σ’ αὐτὲς τὶς δύο ἐντολές,  «ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ  προφῆτες κρέμανται».

Ἡ ἀγάπη μὲ τὴν διπλή της κατεύθυνση, πρὸς τὸν Θεὸ καὶ πρὸς τὸν ἄνθρωπο, συνιστᾶ τὴν οὐσία ὄχι μόνο τῆς παλιᾶς ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ λαὸ του, ἀλλὰ καὶ τῆς νέας, ποὺ θεμελιώνεται στὴ σταυρωμένη ἀγάπη τοῦ Υἱοῦ Του.

Ἡ ἀγάπη τότε μόνο εἶναι γνήσια καὶ εἰλικρινής, ὅταν εἶναι ὁλοκληρωτική, ὅταν προέρχεται ἀπὸ ὅλη τὴν καρδιά, ἀπὸ ὅλη τὴν ψυχὴ καὶ ἀπὸ ὅλη τὴ διάνοια τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ διασπασμένος ἄνθρωπος, ὁ «δίψυχος», σὲ κανένα δὲν ἀρέσει, κι ἀκόμη λιγότερο στὸν Θεό, ὁ ὁποῖος ζητεῖ ὁλοκληρωτικὸ δόσιμο. Οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ ἀδυναμία ἢ ὑπολογισμὸ ἀρέσκονται στοὺς συμβιβασμούς.

Ἕνα δεύτερο στοιχεῖο ποὺ ὁλοφάνερα ὑπογραμμίζεται στὴν περικοπὴ, εἶναι ἡ ὁριζόντια κατεύθυνση τῆς ἀγάπης. Τὸ «ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτὸν» βρίσκεται στὴν ἴδια γραμμὴ σπουδαιότητας μὲ τὸ «ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου…». Δὲν νοεῖται στὸν Χριστιανισμό ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ, ὅταν λείπει ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν ἄνθρωπο, ὅταν στρέφει κανεὶς τὰ νῶτα του στὸν πονεμένο συνάνθρωπο, ὅταν κλείνει τὰ αὐτιά του στὴ δυστυχία τοῦ ἀδελφοῦ. Ψεύτης καὶ ὑποκριτὴς χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὸν Εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη,  ὅποιος λέει ὅτι ἀγαπάει τὸν Θεὸ, ἀλλά μισεῖ τὸν ἀδελφό του. Τὸ «ὡς σεαυτὸν» τῆς ἐντολῆς δὲν ἀφήνει περιθώρια γιὰ ἐπιφανειακὴ καὶ ψεύτικη ἀγάπη. Ὅποιος ἀγαπᾶ πραγματικὰ τὸν ἀδελφό, τὸν ἀγαπᾶ ὅπως τὸν ἑαυτό του. Ὁλοκληρωτική, πλήρης καὶ εἰλικρινὴς ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὸν ἄνθρωπο: σ’ αὐτὸ συνοψίζεται ἡ Παλαιὰ καὶ ἡ Καινὴ Διαθήκη, αὐτὸ τὸ μήνυμα ἔρχεται ὄχι μόνο ἀπὸ τόν λόγο, ἄλλα κυρίως ἀπὸ τὸν σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ.