Ἕνα ἀπό τά χαρακτηριστικά τῆς Κοινωνίας μας εἶναι ἡ αἴσθηση τῆς ἀνομίας. Κοινό πίστευμα ὅλων εἶναι ὅτι ὑπάρχει προνομιακή μεταχείριση «κάποιων», ὅτι οἱ νόμοι ἐνῶ ὑπάρχουν δέν ἐφαρμόζονται, ἤ τουλάχιστον δέν ἰσχύουν γιά ὅλους, ἐνῶ ταυτόχρονα θεωρεῖται στήν πράξη «λογικό» καί ἀναμενόμενο τό νά ἐκμεταλλευθεῖ ὁ ἀνθρωπος ὅσες εὐκαιρίες τοῦ δοθοῦν, γιά νά προσπορισθεῖ ὄφελος μέ κάθε τρόπο, ἀκόμη καί παράνομο ἤ ἀνήθικο.
Ταυτόχρονα «ἠθικολογοῦν» ὅλοι καταγγελτικά, μόνο καί μόνο γιά νά μεταθέσουν τήν εὐθύνη στούς ἄλλους καί νά ἀποφύγουν τόν ἔλεγχο καί τίς συνεπές τῶν δικῶν τους πράξεων, ἐνῶ ἡ συνηθέστερα προβαλλόμενη δικαιολογία εἶναι: «Ὅλοι ἔτσι κάνουν». Μέ ἄλλα λόγια, ἐνῶ ἐπαναστατοῦμε ἐναντίον τῆς ἀδικίας σέ θεωρητικό ἐπίπεδο ὅταν τήν ὑποστοῦμε, τελικά τή δικαιολογοῦμε καί τήν ἀποδεχόμαστε ὅταν μᾶς συμφέρει, μᾶλλον γιατί εὔκολα συμβιβαζόμαστε μαζί της ἔχοντας ἀμβλύνει τό ἠθικό μας αἰσθητήριο.
Μέ παραβολή μιλᾶ καί σήμερα ὁ Κύριός μας, θέλοντας νά προσδιορίσει τήν πραγματικότητα στίς ἀνθρώπινες σχέσεις καί νά ὑποδείξει τήν ἐπιθυμητή καί πλέον συμφέρουσα γιά τόν ἄνθρωπο ὁδό. Ἕνας δοῦλος βρῆκε στόν δρόμο του ἕναν σύνδουλό του, στόν ὁποῖο εἶχε δανείσει ἕνα εὐτελές ποσό, πού ὅμως ἀκόμη δέν τοῦ εἶχε ἐπιστραφεῖ. Ὅρμησε λοιπόν ἐπάνω του καί τόν ἔπνιγε, ἀπαιτώντας τήν ἐπιστροφή του ὀφειλουμένου μικροδανείου. Παρά τίς ἱκεσίες τοῦ ὀφειλετη, ὁ ὁποῖος γονατιστός τόν παρακαλοῦσε γιά μιά πίστωση χρόνου , μέχρι νά βρεῖ τό ὀφειλόμενο ποσό, ὁ δανειστής δοῦλος ἔσυρε τόν συνδούλο του καί τόν ἔκλεισε φυλακή.
Μέ βάση τήν τετράγωνη αὐτή λογική, εἶναι ἀπολύτως φυσιολογικό νά διεκδικεῖται καί νά ἐπιβάλλεται ἡ ἐφαρμογή ὅσων ἔχουν συμφωνηθεῖ, κυρίως γιατί εἶναι εὐθύνη τοῦ καθενός συμβαλλομένου νά σκέπτεται τά συμφέροντά του καί μόνον, νά τά ὑπερασπίζεται καί νά τά κατοχυρώνει.
Τί ξεχνᾶ ὅμως ὁ δανειστής δοῦλος; Τί καθιστᾶ τή συμπεριφορά του πρός τόν ὀφειλέτη σύνδουλό τοῦ ἀπαράδεκτη; Ὅτι τήν ἀμέσως προηγούμενη στιγμή, ὄχι ἄλλος σύνδουλός του, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ Κύριος του, τοῦ εἶχε χαρίσει ἕνα δυσθεώρητο ποσό, πού χρωστοῦσε καί δέν ὑπῆρχε περίπτωση ν’ ἀποπληρώσει, ἀκόμη κι ἄν ξεπουλοῦσε ὅλα τά ὑπάρχοντά του, ἀκόμη καί τά μέλη τῆς οἰκογένειάς του καί τόν ἑαυτό του τόν ἴδιο.
Μέ ἄλλα λόγια, ὁ Χριστός ἔρχεται νά μᾶς θυμίσει τίς ἄπειρες εὐεργεσίες τοῦ Ἁγίου θεοῦ πρός ἐμᾶς. Εὐεργεσίες πού μᾶς δωρήθηκαν χωρίς νά τίς ἀξίζουμε. Νά γίνουμε ἐλεήμονες ὅπως Ἐκεῖνος «Ἐλεήμων ἐστί».