Θεοδώρα Αβαγιανού
Πραγματοποιείται αυτές τις μέρες στο Συνεδριακό κέντρο Θεσσαλίας η Πανορθόδοξη διάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας.
Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, στο χαιρετισμό που απηύθυνε κατά την τελετή έναρξης της συνδιάσκεψης, μίλησε για τον κίνδυνο των αιρέσεων «Ο κίνδυνος από την δραστηριότητα των ποικιλώνυμων νεοφανών αιρέσεων και των διαφόρων κινημάτων της παραθρησκείας είναι κοινός για όλη την Ορθοδοξία. Είμεθα πεπεισμένοι ότι η συνεργασία όλων των Ορθοδόξων στην αντιμετώπισή τους είναι στις ημέρες μας περισσότερο αναγκαία παρά ποτέ».
Ο Μητροπολίτης μίλησε και για την διαφορετική προσέγγιση των κινημάτων αυτών στο θέμα των ασθενειών. «Οι αιρετικές και αποκρυφιστικές ομάδες θεωρούν την ασθένεια ως αποτέλεσμα ελλείψεως αγάπης και αρνητικής σχέσεως του προσώπου με τον εαυτό του, τους άλλους, τη φύση και το σύμπαν. Ο πόνος και η θλίψη αξιολογούνται αρνητικά. Ο δε σύγχρονος άνθρωπος, που δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τον πόνο και την αρρώστια, παγιδεύεται εύκολα στις αυτόματες λύσεις και θεραπείες που τού προτείνονται στις συγκεκριμένες αιρετικές ομάδες».
Ολοκλήρωσε την ομιλία του λέγοντας τα εξής: «Όλα αυτά τα φαινόμενα θα εξετασθούν υπό το πρίσμα της Ορθοδόξου αληθείας κατά την παρούσα Συνδιάσκεψη από τους εκλεκτούς εισηγητές, οι οποίοι είμεθα βέβαιοι πως θα μάς διαφωτίσουν επαρκώς στον τρόπο της ποιμαντικής τους αντιμετωπίσεως».
Να σημειωθεί ότι η Πανορθόδοξη διάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών, πραγματοποιείται με πρωτοβουλία της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, και υπό την αιγίδα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερώνυμου.
Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία του Μητροπολίτη:
Με ειλικρινή αισθήματα χαράς και δοξολογίας για την ευλογημένη αυτή εν Χριστώ κοινωνία, που η χάρις του Θεού μάς επιτρέπει από σήμερα να μοιρασθούμε, σας καλωσορίζω στην ΚΕ’ Πανορθόδοξο Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα Αιρέσεων και Παραθρησκείας· μια διοργάνωση που πραγματοποιείται με πρωτοβουλία της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, φιλοξενείται δε από την Ι. Μητρόπολη Δημητριάδος στον Βόλο, μέσα στον χώρο στον οποίο βρισκόμαστε, στο Συνεδριακό Θεσσαλίας.
Το γεγονός αυτό, όπως και η παρουσία και η συμμετοχή στην παρούσα Συνδιάσκεψη τόσων αξιόλογων εισηγητών, αποτελεί για μας μια εξαίρετη τιμή, αλλά και μια βαρύτατη ευθύνη: να ανταποκριθούμε ως τοπική Εκκλησία στην εμπιστοσύνη όλων σας, ώστε να διεξαχθεί η διοργάνωση με απόλυτη επιτυχία του στόχου της, που είναι η οικοδομή του Σώματος της Εκκλησίας. Επικαλούμαι γι’ αυτό τις ευχές των Σεβασμιωτάτων Αρχιερέων και του ιερού κλήρου της Αγίας μας Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Είναι γνωστό πανορθοδόξως ότι η Εκκλησία της Ελλάδος ασχολείται επισταμένως, δια της αρμοδίας Επιτροπής της Ιεράς Συνόδου, η οποία συνεκροτήθη προ 25ετιας περίπου, με επικεφαλής, τότε, τον μακαριστό Πρωτοπρεσβύτερο Αντώνιο Αλεβιζόπουλο, με τον τομέα της αντιμετώπισης των θεμάτων της παρούσης συνδιασκέψεως.
Οι ετήσιες σχετικές Πανορθόδοξες Συνδιασκέψεις, που αποτελούν, πλέον, ένα σοβαρό θεσμό της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, κινούνται κυρίως προς δύο κατευθύνσεις: α. Σε μία διαρκή μαρτυρία της Εκκλησίας μέσα στον κόσμο, «περί της εν υμίν ελπίδος» (Α’ Πέτρ. γ’, 15), όταν και όπου αντιμετωπίζεται η πλάνη και β. Στην προσφορά ταπεινής διακονίας και συναντιλήψεως προς τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες, στον αγώνα τους για την οριοθέτηση της Ορθοδόξου πίστεως και την αντιμετώπιση των ποικίλων προβλημάτων, που προκαλεί η δράση των νεοφανών αιρέσεων και σεκτών.
Η εν Χριστώ παρουσία και συμμετοχή στην παρούσα διοργάνωση των προσφιλών αδελφών εκπροσώπων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών δηλώνει ακριβώς ότι ο κίνδυνος από την δραστηριότητα των ποικιλώνυμων νεοφανών αιρέσεων και των διαφόρων κινημάτων της παραθρησκείας είναι κοινός για όλη την Ορθοδοξία. Είμεθα πεπεισμένοι ότι η συνεργασία όλων των Ορθοδόξων στην αντιμετώπισή τους είναι στις ημέρες μας περισσότερο αναγκαία παρά ποτέ. Στόχος μας παραμένει πάντοτε η εν Χριστώ ενότητα και αγάπη, ώστε, δια της Χάριτος του Αγίου Τριαδικού Θεού, ο Οποίος είναι Παρών «ου εισι δύο ή τρεις συνηγμένοι εις το Αυτού Όνομα», (Ματθ. ιη’, 20), αφενός μεν να αντιμετωπίζεται επιτυχώς η εισβολή των «προβατοσχήμων λύκων» στη μάνδρα του Χριστού, – και τούτο πάντα χωρίς μισαλλοδοξία και φανατισμό – αφετέρου δε να οικοδομείται προς σωτηρίαν το λογικό Του ποίμνιο.
Η σκέψη μας, κατά την ώρα αυτή, στρέφεται με ευγνωμοσύνη στην ιερά μνήμη του μακαριστού πρωτοπρεσβυτέρου Αντωνίου Αλεβιζοπούλου, του γνησίου αυτού εκκλησιαστικού ανδρός, ο οποίος εχρημάτισε Γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής της Εκκλησίας της Ελλάδος και επί πολλά έτη υπήρξε η «ψυχή» της αντιαιρετικής ποιμαντικής δραστηριότητος της Εκκλησίας στην πατρίδα μας. Ο «ευλογημένος αυτός άνθρωπος του Θεού, μικρός το δέμας, αλλά χαλκέντερος στην αντοχή και επίμονος στην προσπάθεια», όπως χαρακτηριστικά έχει ειπωθεί γι’ αυτόν, από ορισμένους κύκλους, ακόμα και εκκλησιαστικούς, θεωρήθηκε υπερβολικός, ενώ από τον χώρο της παραθρησκείας επικίνδυνος στόχος προς εξουδετέρωση. Εκείνος, παρά ταύτα, παρέμεινε πιστός στη διακονία του «άχρι θανάτου».
Εκείνος υπήρξε η κινητήριος δύναμη αυτών των Συνδιασκέψεων και με φρόνημα μαρτυρικό, ανύστακτη μέριμνα και επιμελημένη συγγραφική εργασία, κληροδότησε στους ποιμένες της Εκκλησίας μια πλούσια βιβλιογραφία ως σημαντικό βοήθημα για την ποιμαντική τους εργασία. Μακαρίζω γι’ αυτό την μακαρία ψυχή του, που τώρα απολαμβάνει εν ουρανοίς τους μισθούς των κόπων της υπέρ της αληθείας.
Με σεβασμό και ευλάβεια μνημονεύω, ακόμα, τον προσφάτως κληθέντα στις αιώνιες μονές Άγιο Αδελφό, μακαριστό Μητροπολίτη Νικοπόλεως και Πρεβέζης κυρό Μελέτιο, που λάμπρυνε με την σεμνή και ιερά παρουσία του αυτές τις Συνδιασκέψεις και ως Πρόεδρος της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων, την τελευταία δεκαετία, έθεσε την σφραγίδα του, με πνεύμα αγάπης, διακρίσεως και σοφίας, στο εργαστήριο αυτό της ποιμαντικής διακονίας. Είθε να είναι αιωνία η μνήμη του και να μάς συνοδεύει και κατά την παρούσα Συνδιάσκεψη η τιμία ευχή του.
Μετά από τα παραπάνω, επιτρέψτε μου μια σύντομη εισαγωγική παρέμβαση στο θέμα της παρούσης Συνδιασκέψεως, που είναι το πολύ ενδιαφέρον, σημαντικό και καίριο: «Το πρόβλημα της ασθενείας: αιρετικές και αποκρυφιστικές προσεγγίσεις».
Στη ζωή του μεταπτωτικού ανθρώπου η ασθένεια, ο πόνος και ο θάνατος είναι καρποί και αποτελέσματα της προπατορικής αμαρτίας. Αμέσως μετά την παρακοή στο θέλημα του Θεού, ο άνθρωπος απώλεσε την Θεία Χάρι και όλος ο οργανισμός του, κατά τους Αγίους Πατέρες, έγινε μία πληγή. Φόρεσε, τους «δερματίνους χιτώνας». Οι αρρώστιες, η φθορά και η θνητότητα κατέστησαν μία φυσική κατάσταση. «…Ώσπερ δι ενός ανθρώπου η αμαρτία εις τον κόσμον εισήλθε και δια της αμαρτίας ο θάνατος και ούτως εις πάντας ανθρώπους ο θάνατος διήλθεν…», (Ρωμ. ε’, 12), λέγει ο Απόστολος Παύλος.
Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος διευκρινίζει πως υπάρχουν ασθένειες που μάς καθαρίζουν από τα παραπτώματά μας και ασθένειες που ταπεινώνουν το εγωιστικό φρόνημά μας. Στην Ορθοδοξία η ασθένεια γίνεται παιδαγωγικό μέσο της Θείας Χάριτος και συχνά χειραγωγός στην εν Χριστώ αλήθεια και ζωή, δηλαδή στην οδό της σωτηρίας. Η απάντηση του Κυρίου στον Απόστολο Παύλο, που ζήτησε τρις την άρση της σωματικής δοκιμασίας του, αλλά και η εν συνεχεία διαπίστωση του δευτέρου χαρακτηρίζουν το ορθόδοξο χριστιανικό φρόνημα: «αρκεί σοι η χάρις μου· η γαρ δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται. Ήδιστα ουν μάλλον καυχήσομαι εν ταις ασθενείαις μου, ίνα επισκηνώση επ’ εμέ η δύναμις του Χριστού», (Β’ Κορ. ιβ’, 9).
Οι αιρετικές και αποκρυφιστικές ομάδες αντιμετωπίζουν, ως επί το πλείστον, λανθασμένα το πρόβλημα της ασθενείας. Την θεωρούν ως αποτέλεσμα ελλείψεως αγάπης και αρνητικής σχέσεως του προσώπου με τον εαυτό του, τους άλλους, τη φύση και το σύμπαν. Ο πόνος και η θλίψη αξιολογούνται αρνητικά. Ο δε σύγχρονος άνθρωπος, που δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τον πόνο και την αρρώστια, ζητεί εναγωνίως να απαλλαγεί από αυτά, θεωρώντας τη σωματική υγεία ως το πρώτιστο αγαθό. Έτσι, παγιδεύεται εύκολα στις αυτόματες λύσεις και θεραπείες που τού προτείνονται στις συγκεκριμένες αιρετικές ομάδες και επιδίδεται στις μεθόδους και τεχνικές τους, για να επιτύχει υγεία και μακροζωία. Τουναντίον, όμως, θέτει σε κίνδυνο και τη σωματική υγεία του, αλλά και την πνευματική του υπόσταση.
Κάθε αμφιλεγόμενη πρακτική, κάθε παράλογη και επικίνδυνη μέθοδος αποκαλείται, δυστυχώς, σήμερα «θεραπεία» και προβάλλεται ως τέτοια από ανθρώπους που διακηρύσσουν ότι συνεργάζονται «με τον Θεό, τους αγγέλους, μια ανώτερη δύναμη, το σύμπαν, τη συμπαντική ενέργεια κλπ.» για το καλό της ανθρωπότητος, πλανώντες και πλανώμενοι και προσελκύοντας μέσα από καλά οργανωμένα δίκτυα πλήθος απληροφόρητων οπαδών-θυμάτων.
Όλα αυτά τα φαινόμενα θα εξετασθούν υπό το πρίσμα της Ορθοδόξου αληθείας κατά την παρούσα Συνδιάσκεψη από τους εκλεκτούς εισηγητές, οι οποίοι είμεθα βέβαιοι πως θα μάς διαφωτίσουν επαρκώς στον τρόπο της ποιμαντικής τους αντιμετωπίσεως.
Κατακλείοντας τις λίγες αυτές εισαγωγικές σκέψεις, καλωσορίζω και ευχαριστώ εξ όλης καρδίας για την παρουσία τους ανάμεσά μας τους αγαπητούς Συνέδρους-Εντεταλμένους, τους αξιόλογους εισηγητές και όλους τους εν Χριστώ αδελφούς, κληρικούς και λαϊκούς.
Εξαιρέτως δε ευχαριστώ τον άξιο κληρικό και συνεχιστή του έργου του μακαριστού π. Αντωνίου Αλεβιζοπούλου, Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο Κυριακό Τσουρό, Γραμματέα της Συνοδικής Επιτροπής και συντονιστή του προγράμματος της Συνδιασκέψεως, για τους κόπους της διοργάνωσης, αλλά και για το εν γένει σημαντικό έργο που επιτελεί στο Γραφείο της Ιεράς Συνόδου· όλως δε ιδιαιτέρως για την ανεκτίμητη συμπαράστασή του στο αντιαιρετικό έργο της τοπικής μας Εκκλησίας. Του εύχομαι ρώσιν δυνάμεων και υγεία κατ’ άμφω, ώστε να επιτελεί απροσκόπτως, επί πολλά έτη, την υψηλή διακονία που του ενεπιστεύθη η Αγία μας Εκκλησία.
Χαιρετίζω, λοιπόν, την παρούσα Συνδιάσκεψη και επικαλούμαι τον φωτισμό και τη Χάρι του Αγίου Τριαδικού Θεού στις εργασίες της.