Σε κλίμα συγκίνησης και κατάνυξης τελέσθηκε την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, 10 Σεπτεμβρίου 2023, στον κατάμεστο από πιστούς Ιερό Ενοριακό Ναό Παναγίας Ελεούσας Ιεράπετρας το καθιερωμένο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών «πάντων των εν τη Μικρά Ασία κατά την Μικρασιατικήν Εκστρατίαν ηρωϊκώς αγωνισαμένων και μαρτυρικώς εν πυρί, μαχαίρα, ύδατι και οιωδήποτε τρόπω τελειωθέντων πατέρων και αδελφών ημών».
Ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος χοροστάτησε στην ακολουθία του Όρθρου και στη συνέχεια ιερούργησε και τέλεσε το ιερό μνημόσυνο για τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής, καθώς και το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του μακαριστού Ιωάννου Μίμηνα.
Για τα δραματικά γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής μίλησε η κ. Μαρία Στεφάνου, Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας. Στη σύντομη ομιλία της με τρόπο μεστό και γλαφυρό αναφέρθηκε στο βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από τις πατρογονικές εστίες τους, και στη μεγάλη χριστιανική παράδοση και τον απαράμιλλο πολιτισμό των Ελλήνων της γης της Ιωνίας.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις αρχαίες επτά πρώτες Εκκλησίες της Μικράς Ασίας, της Εφέσου, της Σμύρνης, της Περγάμου, των Θυατείρων, των Σάρδεων, της Φιλαδελφείας και της Λαοδικείας, αλλά και στους μεγάλους Μάρτυρες που ανέδειξαν, όπως ήταν ο Άγιος Ιερομάρτυς Πολύκαρπος, Επίσκοπος Σμύρνης, καθώς και στους Αγίους Νεομάρτυρες και Εθνοϊερομάρτυρες Μητροπολίτες Σμύρνης Χρυσόστομο, Μοσχονησίων Αμβρόσιο, Κυδωνιών Γρηγόριο, Ικονίου Προκόπιο, τον Επίσκοπο Ζήλων Ευθύμιο και τους συν αυτών νεομάρτυρες, οι οποίοι με το μαρτύριο τους κατά την καταστροφή του 1922 καθηγιάσαν τα χώματα της Μικράς Ασίας. Ακόμα, μίλησε για το δράμα και τον «Γολγοθά» που βίωσαν οι Έλληνες της Μικρασίας το 1922, όταν «αυτοί χάνονταν κι όμως κουβαλούσαν μαζί τους τις εικόνες, τα ιερά Δισκοπότηρα, τα ιερά και τα όσιά τους, ως πολύτιμο θησαυρό στις νέες τους πατρίδες, όσοι κατάφεραν να φτάσουν ζωντανοί στη Μητέρα Ελλάδα».
Επιπλέον, η κ. Στεφάνου αναφέρθηκε στη πολυσήμαντη αποστολή του απορφανισμένου από ποίμνιο Οικουμενικού Πατριαρχείου Κων/πόλεως για την Ορθόδοξη Εκκλησία ανά την οικουμένη αλλά και για τη εναπομείνασα Ρωμηωσύνη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, και στις δύσκολες συνθήκες και στη σοφία με την οποία πορεύεται στον σύγχρονο κόσμο.
Μετά την τέλεση του Μνημοσύνου και την Απόλυση ο Σεβ. κ. Κύριλλος ευχήθηκε να ο Θεός να αναπαύει εν Χώρα Ζώντων τις ψυχές των Μικρασιατών προγόνων μας και εμείς να διατηρήσουμε άσβεστη τη μνήμη τους στους δύσκολους καιρούς και στα δεινά που βιώνει η πατρίδα μας. Τέλος, συνεχάρη την Πρόεδρο κ. Ευτυχία Μαρινάκη και τα μέλη του Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας για τη διοργάνωση του ετήσιου μνημόσυνου για τα θύματα της αγιασμένης γης της Μικράς Ασίας και την ομιλήτρια της ημέρας κ. Στεφάνου για την σύντομη, περιεκτική και εμπεριστατωμένη ομιλία της.
Στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία έλαβαν μέρος ο Πανοσιολ. Πρωτοσύγκελλος της Ι. Μητροπόλεως Αρχιμ. Αμβρόσιος Σκαρβέλης, Αιδεσιμολ. πρωτ. Γεώργιος Μανδουράρης, ιερατικώς Προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Σάββα Βοτανικού της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ο Αιδεσ. πρωτ Μιχαήλ Ξυδιανός, συνταξιούχος Εφημέριος, ο Αιδεσ. πρωτ. Σάββας Λιναρδάκης, ιερατικώς Προϊστάμενος του ναού και Αρχιερατικός Επίτροπος της Β΄ Αρχιερατικής Περιφέρειας, και ο Διάκονος Θεμιστοκλής Μπεϊνάς.
Εκκλησιάστηκαν μεταξύ άλλων η Αντιδήμαρχος του Δήμου Ιεράπετρας κ. Χρύσα Χατζημαρκάκη, οι δημοτικοί σύμβουλοι κ. Αργύρης Πανταζής, Ελένη Βλάσση και Γεώργιος Αγγελάκης, Γραμματέας του Δημοτικού Συμβουλίου, ο πρώην Δήμαρχος κ. Ιωσήφ Αναστασάκης, η Πρόεδρος κ. Ευτυχία Μαρινάκη και τα μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας, ο Ακαδημαϊκός και Ομότιμος Καθηγητής Γλωσσολογίας του Ε.Κ.Π.Α. κ. Χριστόφορος Χαραλαμπάκης και άλλοι εκπαιδευτικοί.