Dogma

Οι Πατέρες της Εκκλησίας και το Ισλάμ

Εορτάσθηκε χθες στην Ναύπακτο η εορτή των Τριών Ιεραρχών προστάτων της Παιδείας, με εκκλησιασμό και αρτοκλασία υπέρ των εκπαιδευτικών και των μαθητών της επαρχίας και με εκφώνηση πανηγυρικών λόγων.

Εορτάσθηκε χθες στην Ναύπακτο η εορτή των Τριών Ιεραρχών προστάτων της Παιδείας, με εκκλησιασμό και αρτοκλασία υπέρ των εκπαιδευτικών και των μαθητών της επαρχίας και με εκφώνηση πανηγυρικών λόγων.

Στόν μητροπολιτικό ναό του Αγίου Δημητρίου μίλησε ο Θεολόγος του 3ου Γυμνασίου καθηγητής κ. Χρήστος Ιωάννου και στον ναό της Αγίας Παρασκευής ο διευθυντής του 1ου Δημοτικού Σχολείου κ. Κωνσταντίνος Κοντογιάννης.

Ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Δημητρίου μετά την αρχιερατική θεία λειτουργία δεξιώθηκε τους καθηγητές και μαθητές στην αίθουσα εκδηλώσεων, ενώ οι δάσκαλοι και νηπιαγωγοί έκοψαν την βασιλόπιττά τους σε κατάστημα εστίασης της πόλεως τιμώντας τους συνταξιοδοτηθέντες συναδέλφους τους.

Το απόγευμα της εορτής, πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη εκδήλωση της μητρόπολης Ναυπάκτου για τους εκπαιδευτικούς της επαρχίας στην αίθουσα του πνευματικού κέντρου.

Η εκδήλωση άρχισε με την θαυμάσια απόδοση καλάντων και ύμνων των Τριών Ιεραρχών και παραδοσιακών τραγουδιών από την χορωδία παραδοσιακής μουσικής της μητρόπολης, με χοράρχη τον κ. Παντελή Αναστασόπουλο, ο οποίος συνόδευσε και με το κανονάκι του, ενώ η Κατερίνα και ο Γιάννης Αναστασόπουλοι συνόδευσαν με λαούτο και κρουστά αντίστοιχα.

Ακολούθησε η ομιλία του μητροπολίτη κ. Ιεροθέου με το επίκαιρο και πολύ ενδιαφέρον θέμα «Οι Πατέρες της Εκκλησίας και το Ισλάμ».

Ο κ. Ιερόθεος κατ’ αρχήν μνημόνευσε τα θέματα των ομιλιών του για τους Τρείς Ιεράρχες αυτά τα είκοσι χρόνια που ποιμαίνει την μητρόπολη της Ναυπάκτου ως μια προσφορά προς τους εκπαιδευτικούς. Ήταν θέματα ξεχωριστά κάθε φορά που αναφέρονταν σε επίκαιρα ζητήματα, τα οποία αντιμετώπισε μέσα από την διδασκαλία των Τριών Ιεραρχών.

Στην συνέχεια, ο κ. Ιερόθεος διάρθρωσε την ομιλία του σε τρεις ενότητες.

Στην πρώτη ενότητα μίλησε για την σχέση των Τριών Ιεραρχών με το Ισλάμ. Άν και οι Τρείς Ιεράρχες προηγήθηκαν ιστορικά από την γέννηση του ιδρυτή του Ισλάμ, ωστόσο είχαν αντιμετωπίσει θεολογικά τις θεολογικο-φιλοσοφικές διδασκαλίες των αιρετικών, οι οποίοι κατέφυγαν στα ανατολικά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και φαίνεται ότι επηρέασαν κατά έναν βαθμό τον Μωάμεθ στην διαμόρφωση της θρησκείας του.

Ο ομιλητής στην ενότητα αυτή παρουσίασε τα ιστορικά πλαίσια της εμφάνισης του Ισλαμισμού, τους παράγοντες που επηρέασαν τον Μωάμεθ και τα κύρια σημεία της διδασκαλίας του, ερμήνευσε τους όρους Ισλάμ, Μούσλιμ κλπ., και παρουσίασε την πορεία των φιλοσοφικών ζυμώσεων που από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους πέρασαν στους χριστιανούς αιρετικούς και από εκεί επηρέασαν τον Μωαμεθανισμό στα κύρια «δόγματά» του και στις απόψεις του για τον Χριστό, την Αγία Τριάδα και την Θεοτόκο.

Στην δεύτερη ενότητα, μίλησε για τις τέσσερεις χρονικές περιόδους αντιμετώπισης του Ισλάμ από τους Πατέρες της Εκκλησίας, και σε κάθε περίοδο ανέφερε συγκεκριμένα παραδείγματα Πατέρων, Εκκλησιαστικών συγγραφέων, αλλά και μαρτύρων, που έκριναν το Ισλάμ και ήρθαν σε διάλογο με αυτό. Οι περίοδοι αυτοί καθορίζονται από τον συσχετισμό των δυνάμεων μεταξύ της Χριστιανικής Αυτοκρατορίας και των Μουσουλμανικών Κρατών.

Στην πρώτη περίοδο, 8ο- 9ο αιώνα, το Ισλάμ αντιμετωπίζεται ως μια χριστιανική αίρεση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού.

Στην δεύτερη περίοδο, 9ο- 13ο αιώνα, το Ισλάμ αντιμετωπίζεται πιο επιθετικά, διότι διαφαίνεται η επεκτατικότητά του και ο κίνδυνος για όλη την αυτοκρατορία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για την περίοδο αυτή είναι τα έργα του Νικήτα Βυζάντιου.

Στην τρίτη περίοδο, 13ο- 15ο αιώνα, το Ισλάμ έχει επεκταθεί μέσω των Σελτζούκων Τούρκων και είναι χαρακτηριστικές οι απόψεις του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στους τρεις διαλόγους του, με τον Ισμαήλ, τους Χιόνας και τους υπευθύνους της ταφής.

Και στην τέταρτη περίοδο, 15ο- 19ο αιώνα, που είναι περίοδος της Τουρκοκρατίας, υπάρχουν οι κριτικές κατά του Ισλάμ από τον πρώτο Πατριάρχη μετά την Άλωση, Γεννάδιο Σχολάριο, που αναγκαστικά είναι συνεσκιασμένες, και από τον Μάξιμο τον Βατοπαιδινό, ονομαζόμενο και Γραικό που έδρασε στην Ρωσία και είναι αρκούντως επιθετικές. Κατά τα άλλα την περίοδο αυτή οι μόνοι θεολογικοί διάλογοι των Χριστιανών με το Ισλάμ είναι αυτοί μετά των Νεομαρτύρων και των Οθωμανών Δικαστών τους, που κατέληγαν πάντα στο μαρτύριο των πρώτων.

Τέλος, ο κ. Ιερόθεος αναφέρθηκε στην σύγχρονη πραγματικότητα στην Μέση Ανατολή, της οποίας προσωπική πείρα έχει και ο ίδιος, και παρουσίασε απόψεις του νύν Πατριάρχη Αντιοχείας κ. Ιωάννου, που είναι και προσωπικός του φίλος, ότι ο ακραίος μουσουλμανισμός, ο τζιχαντισμός, είναι νέο φαινόμενο στην Μέση Ανατολή που ήλθε από έξω.

Ακολούθησαν ενδιαφέρουσες ερωτήσεις και τοποθετήσεις, ενώ ο Διευθυντής του 3ου Γυμνασίου κ. Πέτρος Πιτσιάκκας, ευχαρίστησε εκ μέρους των Εκπαιδευτικών τον σεβασμιώτατο για την 20ετή τιμητική προσφορά του προς τους εκπαιδευτικούς της επαρχίας.

Η εκδήλωση μαζί με την συζήτηση διήρκησε σχεδόν δύο ώρες, στο τέλος της οποίας προσφέρθηκε κέρασμα από τις Κυρίες των Συνδέσμων Αγάπης της Ναυπάκτου. Στην κατάμεστη Αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου ήταν παρόντες ο Διευθυντής του ΙΕΚ Ναυπάκτου, Διευθυντές των Σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Εκπαιδευτικοί της Ναυπάκτου.