Ομιλία για τη διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά
Το απόγευμα της Β΄ Κυριακής των Νηστειών (Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά), 31 Μαρτίου 2024, ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος χοροστάτησε στην ακολουθία του Κατανυκτικού Εσπερινού στον κατάμεστο από πιστούς Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Γεωργίου πόλεως Ιεράπετρας.
Ακολούθησε επίκαιρη ομιλία με θέμα: «Πορεία προς τη θέωση» από τον Πανοσιολ. Αρχιμ. Παΐσιο Δερμιτζάκη, Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Παναγίας Φανερωμένης Ιεράπετρας.
Ο ομιλητής αφού αναφέρθηκε στη δράση του αγίου Γρηγορίου στο Άγιον Όρος, τη Βέροια, τη Θράκη, την Κωνσταντινούπολη και αλλού, και αργότερα ως Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, παρουσίασε τη διδασκαλία του περί της διάκρισης άκτιστης και απρόσιτης θείας ουσίας και μεθεκτών ακτίστων ενεργειών του, και επεσήμανε την ανάγκη συνέργειας του ανθρώπου για να μπορέσει να καταστεί κοινωνός της Χάριτος του Θεού. Μίλησε ακόμα για το βίωμα της αδιάλειπτης προσευχής του αγίου, που κατά τον βιογράφο του διέθετε «ακρότατη ταπείνωση και ανυπόκριτη εκ καρδίας αγάπη, είχε βαθύτατη κατάνυξη, πένθος και αείροα δάκρυα».
Όπως σημείωσε «η διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου για τη θέωση του ανθρώπου και τη δυνατότητα μετοχής του στις άκτιστες ενέργειες του Θεού εκφράζει την ουσία της ορθόδοξης πνευματικής ζωής, σε πλήρη αντίθεση με την εκκοσμικευμένη και λογικοκρατούμενη θεολογία της εποχής του, που διαμορφώθηκε με την επίδραση του δυτικού ανθρωποκεντρισμού των Ρωμαιοκαθολικών […] Διδάσκουμε πολλές φορές ότι μέσα στον χώρο της Εκκλησίας γινόμαστε ηθικοί άνθρωποι. Γινόμαστε σωστοί άνθρωποι. Όμως δεν γίνεται ποτέ λόγος για τον αγιασμό του ανθρώπου, για την θεώση του ανθρώπου… Εάν δεν υπάρχει η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, ο άνθρωπος δεν σώζεται αφ’ εαυτού του. Δεν σώζεται με τις αξίες και τα ηθικά πρότυπα ο άνθρωπος. Αλλά ο άνθρωπος σώζεται όταν αγωνιστεί πνευματικά, και αγωνίζεται πνευματικά όχι μόνο για να αγωνίζεται αλλά έχει μια γνώση, γνωρίζει, ότι αυτός ο αγώνας τον οποίο κάνει είναι ένα μέσο, είναι μια μέθοδος, η οποία τον οδηγεί σε άμεση επαφή με την χάρη του Αγίου Πνεύματος».
Και κατέληξε: «Με την διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ο Θεός δεν παραμένει απρόσιτος και ακοινώνητος στον άνθρωπο, ούτε τον προσεγγίζει και κοινωνεί με Αυτόν χρησιμοποιώντας κτιστά μέσα, αλλά έρχεται σε άμεση σχέση και προσωπική κοινωνία μαζί Του με την άκτιστη ενέργεια ή τις άκτιστες ενέργειές Του. Με αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος μετέχει άμεσα και προσωπικά στη θεία ζωή και γίνεται Θεός κατά χάρη. Η ενέργεια του Θεού είναι ο ίδιος ο Θεός, είναι ο ζων Θεός, που γίνεται προσιτός και μεθεκτός στον άνθρωπο. Με την ενέργεια του Θεού ζούμε τον ζώντα Θεό μέσα στην ιστορία και στη ζωή μας».
Ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Κύριλλος ευχαρίστησε τον ομιλητή για την πλήρη, μεστή και κατανοητή παρουσίαση της διδασκαλίας για τη διάκριση απρόσιτης θείας ουσίας και θείων ενεργειών, που είναι κατά χάριν μεθεκτές στον άνθρωπο, μέσα από τα κείμενα του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ο οποίος υπερασπίστηκε με ζήλο την ορθόδοξη πίστη τον 14ου αι. Τέλος, ευχήθηκε με τις πρεσβείες του αγίου να γευθούμε και να βιώσουμε και εμείς την αδιάλειπτη προσευχή και την αναγεννητική Χάρη του Θεού, όπως ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς που με ταπείνωση προσευχόταν «Κύριε, φώτισόν μου το σκότος».
Επίσης τέθηκαν σε προσκύνηση των παρισταμένων τα άγια λείψανα που φυλάσσονται στον ναό (τεμάχια ιερών λειψάνων Αγίων Μεγαλομαρτύρων Γεωργίου και Παντελεήμονος, Αγίου Ιερομάρτυρος Ελευθερίου, Οσίου Ιωσήφ Γεροντογιάννη και Αγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου εξ Ιωαννίνων).
Στην ακολουθία του Κατανυκτικού Εσπερινού, που τέλεσε ο Πανοσιολ. Πρωτοσύγκελλος Αρχιμ. Αμβρόσιος Σκαρβέλης, μετείχε σύσσωμος ο Ιερός Κλήρος της ευρύτερης περιοχής, και παρέστησαν ο Δήμαρχος Iεράπετρας κ. Εμμανουήλ Φραγκούλης, ο Αντιδήμαρχος κ. Γεώργιος Κουγιουμουτζάκης και πολλοί ευσεβείς χριστιανοί.
Ακολούθησε κέρασμα για όλο το εκκλησίασμα στην αίθουσα της Ενορίας.