Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ»: Εκδήλωση για την θρησκευτική εκπαίδευση
Η εκδήλωση του Πανελληνίου Θεολογικού Συνδέσμου «ΚΑΙΡΟΣ – για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης», πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου με αφορμή την εορτή των Τριών Ιεραρχών και με θέμα «Ατομικά ή συλλογικά δικαιώματα; Η θεολογική θεμελίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με αναφορές σε επίκαιρα ζητήματα».
Ομιλητής ήταν ο Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου Παντελής Καλαϊτζίδης, Δρ.Θ., Ερευνητικός Εταίρος στα Πανεπιστήμια KU Leuven και Münster, και Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της European Academy of Religion.
Την εκδήλωση συντόνισε η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. και Αντιπρόεδρος του «Καιρού» Αγγελική Ζιάκα, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, Γιώργος Καλαντζής.
Στην εμπεριστατωμένη ομιλία του, ο Παντελής Καλαϊτζίδης, αφού πρώτα ενέταξε τη συζήτηση για τη σχέση Ορθοδοξίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της ευρύτερης σχέσης Ορθοδοξίας και Νεωτερικότητας, αναφέρθηκε στην επικρατούσα επιφυλακτικότητα πολλών Ορθοδόξων κύκλων απέναντι στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία συχνά αντιμετωπίζονται ως ειδωλοποιημένος ατομικισμός που αντιτίθεται στην κοινοτική παράδοση και το κοινωνικό ήθος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Στηριζόμενος σε πατερικά και σύγχρονα θεολογικά κείμενα και εισφέροντας από την Ορθόδοξη παράδοση παραδείγματα που δεξιώνονται το υποκείμενο, υποστήριξε ότι σε μια βαθύτερη θεώρηση τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν αντιτίθενται στην Ορθόδοξη αντίληψη της κοινότητας, αλλά αποτελούν ουσιαστικά μία από τις προϋποθέσεις της, καθώς εδράζονται στην αξία και τη μοναδικότητα του ανθρώπινου προσώπου, την ελευθερία και την αλληλεγγύη, την άσκηση της αυτοκριτικής κλπ. Στην κατακλείδα, τέθηκε το ερώτημα της σχέσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με σημερινά προβλήματα, όπως είναι για παράδειγμα η ανάπτυξη ενός περιχαρακωμένου εθνοπολιτισμικού εγωισμού «με χροιά Ορθοδοξίας αλλά με αφετηρία τα γνωστά ανθρώπινα πρωτόγονα ορμέμφυτα», που κατέληξε στη στρεβλή χρήση της έννοιας των δικαιωμάτων από τους πάσης φύσεως παραδοσιακούς πολέμιους και μάλιστα τους Ορθόδοξους αρνητές τους, και που σε συνδυασμό με την απόρριψη της επιστήμης και των εμβολίων στοίχισαν εν τέλει πολλές ανθρώπινες ζωές εξαιτίας των συνθηκών που δημιουργήθηκαν από την πρόσφατη πανδημία του κορωνοϊού.
Ακολούθησε συζήτηση, κατά την οποία διατυπώθηκε το αίτημα για υπέρβαση των στερεοτυπικών αντιλήψεων που έχουν επικαθήσει στον Ορθόδοξο κόσμο, για την ανάγκη της εν Πνεύματι δεξιώσεως του «καινού» και για τον «εν αληθεία» διάλογο με τα άλλα δόγματα και θρησκεύματα αλλά και την κοσμική διανόηση, ώστε να μπορέσει πράγματι η Ορθοδοξία να αναδειχθεί ως μια αγαπητική κοινωνία και όχι ως ένα περίκλειστο, αυτοαναφορικό μόρφωμα.
Μεγάλο μέρος της συζήτησης απασχόλησε επίσης η κρίση της πανδημίας και η στάση που τήρησαν διάφοροι «γέροντες» και πνευματικοί πατέρες, όπως και οι αντιλήψεις και οι πρακτικές που παρουσίασαν μια στρεβλή εικόνα της Εκκλησίας ως αντιτιθέμενης στην επιστήμη και την πρόοδο της ιατρικής και ως αδιαφορούσας για την υγεία αλλά και για το ίδιο το θεόδοτο δώρο της ζωής.
