Με λαμπρότητα τελέσθηκε απόψε στον περικαλλή Μοναστηριακό Ναό του Αγίου Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Μητροπολίτου Σμύρνης και των συν αυτώ αναιρεθέντων Μαρτύρων κατά την Μικρασιατική Καταστροφή, στο νέο Καθολικό της ιστορικής Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Αγιάς Καμένων Βούρλων, ο Συνοδικός Πολυαρχιερατικός Εσπερινός επί τη μνήμη του φρικτού μαρτυρίου του Αγίου Χρυσοστόμου Μητροπολίτου Σμύρνης.
Ο φετινός εορτασμός, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος για τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή και τον ξεριζωμό του γένους των Ελλήνων από τις αλησμόνητες πατρίδες, τελεί υπό την αιγίδα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και την ευλογία του Προέδρου αυτής, Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου του Β’.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Ναό φυλάσσονται Ιερά Άμφια του Αγίου Χρυσοστόμου, προσωπικά του χειρόγραφα, καθώς και ο επιστήθιος Σταυρός του Αγίου, ενώ η εφέστιος εικόνα του περιστοιχίζεται από παραστάσεις του μαρτυρίου του.
Στον Πολυαρχιερατικό Εσπερινό χοροστάτησε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ρωγών κ. Φιλόθεος, συγχοροστατούντων των Αγίων Συνοδικών Αρχιερέων, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου και του οικείου Ποιμενάρχου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Συμεών.
Η Ιερά Ακολουθία μεταδόθηκε απευθείας από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος (89,4 Fm) και από διαδικτύου, ενώ έψαλε πολυμελής Βυζαντινός Χορός Ιεροψαλτών, Καθηγητών, αποφοίτων και μαθητών του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος «ΓΕΡΜΑΝΟΣ ο ΜΕΛΩΔΟΣ» υπό τον Καθηγητή και Πρωτοψάλτη κ. Ανάργυρο Βλάχο, παρουσία και του Διευθυντού του Ωδείου Δρ. κ. Ανδρέου Ιωακείμ.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών καλωσόρισε και προσεφώνησε τους Αγίους Αρχιερείς και τους ευχαρίστησε για την ευλογητή τους παρουσία στην Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος, όσο και σε αυτό τον εορτασμό προς τιμήν του Αγίου Χρυσοστόμου, Μητροπολίτου Σμύρνης.
Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ρωγών κ. Φιλόθεος από το προαύλιο του Παρεκκλησίου της Παναγίας των Βλαχερνών, στο εντυπωσιακό μπαλκόνι του Μαλιακού Κόλπου, γενομένης Ιεράς Λιτανείας, κήρυξε τον Θείο Λόγο τονίζοντας το μαρτύριο του Αγίου ΕθνοΪερομάρτυρος Χρυσοστόμου Μητροπολίτου Σμύρνης και χαρακτηριστικά ανέφερε:
«Απόψε δεν συνειδητοποιεί κανείς ότι βρίσκεται στην καρδιά της Ρούμελης ούτε πάλι ότι απέναντι ακριβώς βρίσκεται η νήσος Εύβοια, αλλά έχει την αίσθηση ότι είναι σε ένα από τα μέρη της Ανατολίας και ότι απέναντι βρίσκεται κάποιο ιερό κομμάτι των τιμημένων και αιματοβαμμένων χωμάτων της Ιωνίας. Εκφράζω τα συγχαρητήρια μου για την οργάνωση της πανηγύρεως αυτής που επιτελείτε, Σεβασμιώτατε Άγιε Φθιώτιδος κ. Συμεών, και για τη σπουδαία αυτή παννυχίδα. Με τόση ευλάβεια και με τόση κατάνυξη από τον ιερό σας κλήρο, από τη μοναστική αδελφότητα εν πρώτοις και από τον πιστό λαό που έχει κυκλώσει το μοναστήρι εδώ απόψε στην ηρωική Ρούμελη και στην πρωτεύουσα της Ρούμελης που είναι η Λαμία, ήλθαμε για να γιορτάσουμε τον κατεξοχήν ογκόλιθο και μεγάλο πρώτο Ιερομάρτυρα, τον Χρυσόστομο, τον όλβιο και τρισευλογημένο αυτό φωστήρα της Ιωνίας, ο οποίος και μόνος αυτός χωρίς όλους τους άλλους αρκεί για να φωτίσει τα πέρατα της μεγάλης και αιματοβαμμένης Ιωνικής γης συμπεριλαμβανομένης και της Καππαδοκίας και της Ανατολικής Θράκης και της Ανατολικής Ρωμυλίας και του ηρωικού Πόντου.
Αποχαιρετώντας στη Δράμα το ποίμνιό του και γνωρίζοντας ότι πλέον ετοιμάζεται να μπει σε μια άλλη νέα μαρτυρική αλλά και ιδιαίτερα ηρωική διακονία ο Άγιος Ιερομάρτυς Χρυσόστομος λέγει τα εξής: «ζητώ σταυρόν μεγάλον σταυρόν επί του οποίου θα δοκιμάσω την ευχαρίστησιν κ θρυλούμενος και μη έχων έτερον τι να δώσω προς σωτηρίαν της ημετέρας λατρευτής πατρίδος να δώσω το αίμα μου…»
Και όπως απεδείχθη ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης δε το έγραψε ευρισκόμενος σε παροξυσμό και σε ενθουσιασμό ούτε σε συναισθηματική έξαρση, αλλά έχοντας δώσει μια μαρτυρική και ηρωική μαρτυρία στη Δράμα και γενικότερα στην Ανατολική Μακεδονία και κατασυγκινημένος από το θάνατο του Φωτίου, του προ ολίγων ημερών φονευθέντος Μητροπολίτου Κορυτσάς, με αυτά τα λόγια αποχαιρέτησε δεδιωγμένος το ποίμνιό του από τη Δράμα και εξόριστος, αναμένοντας όμως τη μεγάλη και σπουδαία ηρωική του θυσία στην οποία συνειδητά και με όλη του την καρδιά υπέβαλε στο Σωτήρα Χριστό κατ’ αρχάς και στο γένος στην πατρίδα μας επίσης».
Μετά την αναφορά στην ζωή και το έργο του Άγιου Χρυσόστομου, ο Θεοφιλέστατος κ. Φιλόθεος στάθηκε στο μαρτυρικό τέλος του Ιερομάρτυρα σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Καθ’ όλη αυτή τη μαρτυρική του και φοβερή βάσανο ακούγεται, όπως μας λέει ο σπουδαίος Ακαδημαϊκός κ. Γεώργιος Μυλωνάς, να ψιθυρίζει: «Πάτερ, άφες αυτοίς ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» και με το δεξί του χέρι να ευλογεί τους δημίους του ώσπου καταλαβαίνουν αυτήν ακριβώς την κίνηση και του κόπτουν τας χείρας για να σταματήσει να τους ευλογεί. Αυτά όλα τα επιμαρτύρησε στον ίδιο τον μεγάλο Ακαδημαϊκό που μνημονεύω, τα επιμαρτύρησε ένας Τουρκοκρητικός οποίος μετείχε στη σφαγή αυτή και ο οποίος ήταν επικεφαλής αυτής της φοβερής και αιμοσταγούς βασάνου, του είπε δηλαδή, αφού πήγε και τον συνάντησε το Μυλωνά μέσα στα μπουντρούμια του διοικητηρίου, είσαι του λέει δάσκαλος Έλληνας; Είμαι. Και αυτοί που βρίσκονται κοντά σου τι είναι; Είναι μαθητές μου στο διεθνές κολλέγιο, το λέγω ελληνικά, κείνη την ώρα και χωρίς να το περιμένει κανείς αιφνιδίως ανοίγει την πόρτα και λέει στο δάσκαλο βγες έξω και πάρε μαζί σου όλα αυτά τα παιδιά και φύγετε. Όταν το ακούσαμε, τα χάσαμε και δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε γιατί αυτή η φιλανθρωπία….
Κι εκείνος ο Τουρκοκρητικός ομολογεί: «δεν μπορώ να κλείσω τα μάτια μου μέρες τώρα γιατί ήμουν ένας από αυτούς που τύφλωσε και βασάνισε και στην κυριολεξία κατέκοψε τον Μάρτυρα Χρυσόστομο. Να ξεπλύνουν την μεγάλη μου ενοχή και να κοιμηθώ το βράδυ και σας χαρίζω την ελευθερία». Κι αυτός θεωρείται και ο πιο αξιόπιστος και μεγάλος μάρτυρας της τελευταίας και ηρωικής στιγμής του Αγίου Χρυσοστόμου Καλαφάτη Μητροπολίτου Σμύρνης».
Κλείνοντας τον λόγο του ο κ. Φιλόθεος ανέφερε: «Σεβασμιώτατε, Ποιμενάρχα, κ.κ. Συμεών, Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα της Ηρωοτόκου Μάνης, νομίζω ότι δεν χρειάζονται περισσότερα, αλλά ένα κομματάκι από το ωραιότατο ποίημα του Σωτήρη Σκίπη την εποχή εκείνη ο εμπνευσμένος αυτός ποιητής έγραψε για αυτήν ακριβώς τη θυσία.
«Κι ύστερα ένας καπνός και κάτι φλόγες πελώριες εθνικές νεκρό λαμπάδες και τη Σμύρνη Ιωνική Νεράιδα, με τους πολύβουους τους μαχαλάδες και σαν συμπλήρωμα άγριο της ελευθερίας, η ζωγραφιά στη μέση εκεί του δρόμου, χοτζάδες ξεσαρίκοτοι, που οργιάζουν στο πτώμα εμπρός του Χρυσοστόμου».
Προ της απολύσεως ο Σεβασμιώτατος Συνοδικός Ιεράρχης, Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος, ανέγνωσε το κάτωθι μήνυμα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για τις εκδηλώσεις του εορτασμού προς τιμήν του Αγίου Χρυσοστόμου στην Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος.
«Σεβασμιώτατε Μητροπολῖτα Φθιώτιδος κ. Συμεών,
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀποδέχεται ἀσμένως καί μέ μεγάλη συγκίνηση τό αἴτημά σας νά τεθοῦν ὑπό τή Συνοδική αἰγίδα καί εὐλογία ὁ Πολυαρχιερατικός Ἑσπερινός καί τό Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο τῆς 9ης καί 10ης Σεπτεμβρίου ἀντιστοίχως, πού θά τελεσθοῦν στήν Ἱερά Μονή Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Καμένων Βούρλων μέ τή συμμετοχή Ἱεραρχῶν – Μελῶν τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου.
Εἶναι ἀξιέπαινη ἡ πρωτοβουλία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τοῦ Καθηγουμένου νά ἀφιερώσετε τό νέο Καθολικό τῆς Μονῆς στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἐθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης. Εἶναι εὐχάριστο νά βλέπουμε ἀνά τήν Ἑλλάδα τήν ἀνέγερση Ναῶν εἰς μνήμην τῶν Ἁγίων Ἱεραρχῶν καί λοιπῶν κληρικῶν, οἱ ὁποῖοι ἔμειναν δίπλα στό ποίμνιό τους καί μαρτύρησαν κατά τά δραματικά γεγονότα τῆς Γενοκτονίας τοῦ Μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Ἡ ἐπέτειος τῶν 100 ἐτῶν ἀπό τήν Μικρασιατική Καταστροφή μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία νά τιμήσουμε μέ τή δέουσα ἱεροπρέπεια τή θυσία τοῦ Χρυσοστόμου Καλαφάτη, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε στήν Τρίγλια τῆς Προποντίδος. Ἀγωνίσθηκε γιά τήν Πίστη καί γιά τό Γένος, πρῶτα μέ ἕδρα τή Δράμα καί ἀργότερα μέ ἕδρα τή Σμύρνη. Εἶχε λαμπρή παιδεία καί θεολογική κατάρτιση, ἀκολούθησε πιστά τίς ὁδηγίες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, καλλιέργησε τά γράμματα, τήν παιδεία καί τό ἀθλητικό ἰδεῶδες. Θά μποροῦσε νά διαφύγει κατά τήν εἰσβολή τῶν Κεμαλικῶν καί τῶν ἀτάκτων στή Σμύρνη, ἀλλά ἔμεινε ἐκεῖ πιστός στόν Θεό καί στό καθῆκον. « Ὁ ποιμήν ὁ καλός τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων» (Ἰωάννου, ι΄, 11).
Ὁ τιμώμενος Ἅγιος Χρυσόστομος μαζί μέ τή χορεία τῶν σύν αὐτῷ ἀναιρεθέντων ἀνεγράφησαν στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας τόν Νοέμβριο τοῦ 1992 μέ ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Τιμῶνται γιά τή θυσία τους, τήν Ὀρθόδοξη Χριστιανική Πίστη τους, τόν ἁγνό πατριωτισμό τους, τήν ποικιλότροπη διακονία τους πρός τό ποίμνιο. Τιμῶνται γιά τό μαρτύριό τους καί κατατάσσονται στίς δέλτους τῶν Νεομαρτύρων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Ἄς μιλήσουμε στούς νέους μας, ἀλλά καί σέ ὅλους τούς Ἕλληνες, γιά τή μορφή τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης. Ἄς μιλήσουμε χωρίς φανατισμό γιά τά ἱστορικά γεγονότα τοῦ 1922. Ἄς θυμηθοῦμε ὅτι στά παράλια τῆς Σμύρνης δέν ἔγινε «συνωστισμός», ἀλλά ἕνα προσχεδιασμένο ἔγκλημα.
Ἦταν τό σχέδιο τῶν Νεοτούρκων νά ἐξοντώσουν τίς Χριστιανικές ἐθνότητες, κυρίως τούς Ἕλληνες καί τούς Ἀρμενίους. Θυμόμαστε διότι ἀλήθεια σημαίνει: ὄχι στή λήθη. Ἀλήθεια σημαίνει νά μή λησμονοῦμε τούς Μάρτυρες τῆς Πίστεως καί τούς Ἥρωες τῆς Πατρίδος.
Σεβασμιώτατε, σᾶς συγχαίρουμε γιά τό πρόγραμμα τῶν ποικίλων ἐκδηλώσεων Μικρασιατικῆς Μνήμης, τό ὁποῖο ἔχετε καταστρώσει μέ τούς ἄξιους συνεργάτες σας, καί εὐχόμαστε καλή ἐπιτυχία.
Προσευχόμαστε νά ἔχουμε τήν εὐλογία καί τήν πρός Κύριον μεσιτεία τοῦ Ἁγίου Ἐθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης!
Μετά τῆς ἐν Κυρίῳ ἀγάπης
† Ὁ Ἀθηνῶν ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ,
Πρόεδρος και άπαντα τα Μέλη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος
Τέλος, προ του δι΄ευχών εψάλη το Πολυχρόνιο του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου.
Στον Πολυαρχιερατικό Εσπερινό, αποδεχόμενοι την πρόσκληση του σεβαστού Καθηγουμένου της Μονής, Αρχιμ. π. Σεραφείμ Μαργαρίτου, παραβρέθηκαν οι Άγιοι Καθηγούμενοι: της Ιεράς Μονής Μεγάλου Μετεώρου Αρχιμ. π. Νύφων, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Σταγών και Μετεώρων, της Ιεράς Μονής Αγίου Βλασίου Αρχιμ. του Οικουμενικού Θρόνου π. Εφραίμ, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος, της Ιεράς Μονής Παναγίας Άνω Ξενιάς Αρχιμ. π. Νεκτάριος, της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου Αλιάρτου Αρχιμ. π. Σιλουανός, της Ιεράς Μονής Παναγίας Αγάθωνος Αρχιμ. π. Γερμανός, πολλοί κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεως και μεταξύ του πλήθους των πιστών: οι Βουλευτές Φθιώτιδος κ. Γεώργιος Κοτρωνιάς και κ. Θεμιστοκλής Χειμάρας, οι Αντιπεριφερειάρχες Π.Ε. Φθιώτιδος κ. Ηλίας Σανίδας και Περιβάλλοντος κ. Ηλίας Κυρμανίδης, ο Δήμαρχος Καμένων Βούρλων κ. Ιωάννης Συκιώτης με μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, ο Συντονιστής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδος Υποστράτηγος Δημήτριος Καρασαββίδης, ο Φρούραρχος Λαμίας- Διοικητής ΚΕΥΠ Ταξίαρχος Μιχαήλ Κρητσωτάκης, ο Σχολάρχης της Εκκλησιαστικής Σχολής Λαμίας κ. Ιωάννης Ζαχαράκης, η τ. Βουλευτής Φθιώτιδος κ. Ελένη Μακρή, καθώς και εκπρόσωποι άλλων φορέων και συλλόγων του τόπου.
Αύριο το πρωί, στις Ιερές Ακολουθίες, οι οποίες θα μεταδοθούν από τηλεοράσεως, ραδιοφώνου και διαδικτύου, θα προεξάρχει ο Σεβασμιώτατος Συνοδικός Ιεράρχης, Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος, ο οποίος και θα κηρύξει τον Θείο Λόγο.