Στο Πύθιο μετά από 190 χρόνια…
Είναι γνωστή επίσης, διότι εκεί μέχρι σήμερα βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Ιερομάρτυρος Κυρίλλου του ΣΤ΄ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (1813-1818), ο οποίος απηγχονίσθη από τους Οθωμανούς στις 18 Απριλίου 1821, ευρισκόμενος σε εξορία στην γενέτειρά του, την Ανδριανούπολη, κατηγορηθείς για την συμμετοχή του στην Ελληνική Επανάσταση.
Το Πύθιο, γνωστό παλαιότερα ως Κούλελι-Μπουργκάζ, είναι ένα χωριό της άλλοτε επαρχίας και σήμερα του Δήμου Διδυμοτείχου, δίπλα στην μεθοριακή γραμμή με την Τουρκία και τον ποταμό Έβρο. Είναι γνωστή η άλλοτε ακμάζουσα κωμόπολη του Πυθίου πρώτον, επειδή σε ένα χαμηλό λόφο, μέσα στον οικισμό, βρίσκεται το βυζαντινό Κάστρο του Πυθίου ή Εμπυθίου, που κτίσθηκε για αμυντικούς λόγους τη δεκαετία του 1330 – 1340, κατά τον ιστορικό Νικηφόρο Γρηγορά, από τον Ιωάννη ΣΤ΄ τον Κατακουζηνό.
Είναι γνωστή επίσης, διότι εκεί μέχρι σήμερα βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Ιερομάρτυρος Κυρίλλου του ΣΤ΄ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (1813-1818), ο οποίος απηγχονίσθη από τους Οθωμανούς στις 18 Απριλίου 1821, ευρισκόμενος σε εξορία στην γενέτειρά του, την Ανδριανούπολη, κατηγορηθείς για την συμμετοχή του στην Ελληνική Επανάσταση. Το πτώμα του μάρτυρος οι βάρβαροι το έρριξαν στα ορμητικά νερά του ποταμού Έβρου. Το ιερό λείψανο βρέθηκε τελικά στις όχθες του ποταμού στο Πύθιο και ετάφη κρυφά από ευσεβείς χριστιανούς.
Το θέρος του 1833, κατόπιν συμφωνίας των δύο αρχιερέων Αδριανουπόλεως Γρηγορίου του Βυζαντίου και Διδυμοτείχου Καλλινίκου του Κρητός, εγένετο η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Ιερομάρτυρος, τα οποία στη συνέχεια μετεκομίσθησαν προς φύλαξη και επιστηριγμό των ακόμα υπόδουλων Ρωμιών στο Μητροπολιτικό Ναό της Αδριανούπολης. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος, μετά από 190 χρόνια, ο Σεβ. Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνός, στις 16 Ιουλίου ε.έ., ιερούργησε στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίου Αθανασίου Πυθίου, καθιερώνοντας τον εορτασμό της ανακομιδής των λειψάνων του εν Πατριάρχαις Αγίου Κυρίλλου του ΣΤ΄, την τρίτη Κυριακή του μηνός Ιουλίου. Τη δεκαετία του ’90, πρόνοια του τότε Μητροπολίτου Διδυμοτείχου κυρού Νικηφόρου, οικοδομήθηκε εκεί προς τιμήν του αγίου ένα όμορφο Παρεκκλήσιο.
Εκκλησιάσθηκαν ο Δήμαρχος Διδυμοτείχου Ρωμύλος Χατζηγιάννογλου, αντιπροσωπεία της 30ής Ταξιαρχίας υπό τον Αντισυνταγματάρχη Κωνσταντίνο Αγραφιώτη και ικανό εκκλησίασμα.