Ομιλήτρια ήταν η Δήμαρχος της κατεχόμενης κωμόπολης Ακανθούς Κύπρου κ. Ελένη Χατζημιχαήλ, η οποία με λόγο άμεσο, μεστό, παραστατικό και βιωματικό παρουσίασε τις ολέθριες συνέπειες και τη θλιβερή αδικία που συνεχίζει να βιώνει ο Ελληνισμός της Κύπρου από τα γεγονότα της τουρκικής εισβολής του 1974.
Η εκδήλωση άνοιξε με τα Απολυτίκια των Αγίων Μεγαλομαρτύρων Φωτεινής και Γεωργίου, και στη συνέχεια την ομιλήτρια προλόγισε κατάλληλα ο κ. Μιχ. Καναβάκης, Ομ. Καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Δ.Ε. του Παν/μίου Ιωαννίνων, ο οποίος επεσήμανε ότι κουβαλάει μέσα της ένα βουβό, καρδιακό πόνο για τον ξεριζωμό, τον κατατρεγμό και την προσφυγιά, ενώ υπογράμμισε την αξία της διατήρησης της ιστορικής μνήμης και της εθνικής συνείδησης.
Η κ. Ελένη Χατζημιχαήλ, που κυριολεκτικά καθήλωσε το κοινό, έκανε μια σύντομη περιήγηση στην περιοχή της γενέτειράς της, που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, σημειώνοντας ότι η Εκκλησία της Κύπρου, που ιδρύθηκε από τους Αποστόλους Παύλο και Βαρνάβα, είναι τόπος αγίων. Στη συνέχεια περιέγραψε την σημερινή κατάσταση που επικρατεί στα εκκλησιαστικά μνημεία της περιοχής, που έχει τοπικό άγιο τον Άγιο Μίκαλλο, αλλά και της υπόλοιπης κατεχόμενης Κύπρου, κάνοντας λόγο για καταστροφή σημαντικών ναών λόγω και της φθοράς του χρόνου. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον περικαλλή κεντρικό ναό της Ακανθούς, τον Ιερό Ναό Χρυσοσώτηρος, που αποτελεί ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα και σήμερα έχει αλλάξει χρήση, και στα εγκαταλελειμμένα 23 εξωκκλήσια και τα δύο Κοιμητήρια του Δήμου της, όπου οι τάφοι των προγόνων τους έχουν συληθεί επανειλημμένως. Όπως τόνισε, την ίδια τύχη έχουν και άλλα περίπου 600 εξωκκλήσια και 350 Κοιμητήρια της κατεχόμενης Κύπρου, ενώ από την καταστρεπτική μανία των κατακτητών δεν γλίτωσαν ούτε τα σπίτια, τα περισσότερα από τα οποία έχουν γκρεμιστεί ή πωλούνται από τους Τούρκους έποικους. Αναφέρθηκε ακόμη στην προσπάθεια διάσωσης της σπουδαίας εκκλησιαστικής κληρονομιάς της Κύπρου στα κατεχόμενα, ιερών ναών και κειμηλίων, καθώς η καταστροφή των χριστιανικών μνημείων που συντελέστηκε το 1974 συνεχίζεται μέχρι σήμερα και απαιτούνται άμεσα εργασίες αναστήλωσης.
Η κ. Δήμαρχος και εξαίρετη εκπαιδευτικός δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα προσωπικά της βιώματα από την τουρκική εισβολή και στο νέο μεγαλοπρεπή ναό που από το υστέρημά τους οι πρόσφυγες από την Ακανθού έκτισαν στην περιοχή της Λάρνακας, όπου και εδρεύει ο Δήμος Ακανθούς. Στην κατακλείδα της ομιλίας της η κ. Χατζημιχαήλ σημείωσε ότι όλοι είμαστε αδέλφια και έχουμε μια ελληνική και ορθόδοξη χριστιανική καταγωγή, και είναι σκληρό να μην ενδιαφερόμαστε για μια πολιτιστική κληρονομιά που χάνεται στη σκλαβιά αβοήθητη.
Ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος συνεχάρη την ομιλήτρια για τα όσα βιωματικά μετέφερε στο ακροατήριο για τον μαρτυρικό Κυπριακό Ελληνισμό και τη μεγάλη πολιτιστική και εκκλησιαστική κληρονομιά του. Όπως σημείωσε είχε την τύχη στα φοιτητικά του χρόνια να έχει Κύπριο συγκάτοικο, τον σημερινό Θεοφ. Επίσκοπο Νεαπόλεως κ. Πορφύριο, που πάντοτε ζούσε με την αγωνία για τα τεκταινόμενα στο Κυπριακό. Τέλος τόνισε ότι «Ως Εκκλησία προσευχόμαστε για μια δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση, η οποία να απελευθερώνει την Κύπρο από την τουρκική κατοχή, για να επιστρέψετε στην ιδιαίτερη πατρίδα σας, να ξαναλειτουργήσετε τις εκκλησίες σας και να αποκατασταθεί η ενότητα της Κύπρου».
Η Δήμαρχος κ. Ελένη Χατζημιχαήλ ευχαρίστησε θερμά τον Σεβ. Μητροπολίτη κ. Κύριλλο για την φιλοξενία και του πρόσφερε τα βιβλία της «Από τα Ουράλια στα Ουράνια» και άλλες «Σαν παραμύθι ο αγώνας μας», καθώς και εκδόσεις-έντυπα του Δήμου Ακανθούς.
Στην εκδήλωση, που περιελάμβανε έκθεση φωτογραφιών από τα κατεχόμενα και μπουφέ με παραδοσιακά κυπριακά εδέσματα, παρέστησαν πολλοί Κληρικοί της περιοχής, η Αντιδήμαρχος του Δήμου Ιεράπετρας κ. Χρύσα Χατζημαρκάκη, επταμελής ομάδα οπό τον Δήμο Ακανθούς αποτελούμενη από τον Αντιδήμαρχο κ. Σίμο Κουτσαντώνη, τους δημοτικούς συμβούλους κ. Ηλιάδα Πασάδου και κ. Σάββα Ταρτανά, τη Γραμματέας του Δήμου κ. Ελένη Ζανέτου, τον σύζυγος της Δημάρχου κ. Σωτήριο Χατζημιχαήλ και την κ. Αναστασία Μάτολη, εκπρόσωποι των τοπικών Μ.Μ.Ε., εκπαιδευτικοί κ.α.