Στις 11 Σεπτεμβρίου, Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, η Εκκλησία της Ελλάδος τιμά τη μνήμη του Αγίου Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης και των συν αυτώ αναιρεθέντων Αγίων Αρχιερέων Γρηγορίου Κυδωνιών, Αμβροσίου Μοσχονησίων, Προκοπίου Ικονίου, Ευθυμίου Ζήλων και των λοιπών Εθνοϊερομαρτύρων, οι οποίοι θανατώθηκαν από τους Τούρκους κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.
Σε όλους τους Ναούς της Εκκλησίας της Ελλάδος θα αναγνωσθεί σχετική Συνοδική Εγκύκλιος. Επίσης, οι κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις θα διοργανώσουν τις ακόλουθες εκδηλώσεις:
Το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου, στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου της Ιεράς Μητροπόλεως Νικαίας θα τελεσθεί Αρχιερατικό Συλλείτουργο και Λιτανεία προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Νικαίας κ. Αλεξίου. Θα τεθούν προς προσκύνηση και θα λιτανευθούν τα χαριτόβρυτα ιερά λείψανα Μικρασιατών Αγίων, τα οποία μετέφεραν οι πρόσφυγες ως ανεκτίμητο θησαυρό.
Στον Ιερό Ναό Αγίας Φωτεινής της Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Σμύρνης θα τελεσθεί Πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία με τη συμμετοχή του Σεβ. Μητροπολίτου Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας, Μήλου, Δήλου και Μυκόνου κ. Δωροθέου, του επιχωρίου Μητροπολίτου κ. Συμεών και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Ωρεών κ. Φιλοθέου, Αρχιγραμματέως της Ιεράς Συνόδου.
Η Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης θα τιμήσει τη μνήμη των Αγίων Εθνοϊερομαρτύρων της Μικρασιατικής Καταστροφής με Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Επιμνημόσυνη Δέηση στον Ιερό Ναό του πολιούχου Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου, προεξάρχοντος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ανθίμου.
Στον Ιερό Ναό Αγίου Φωτίου του Μεγάλου Νέας Παραλίας της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης θα τελεσθεί Όρθρος και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία από τον Σεβ. Μητροπολίτη Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ. Πλάτωνα. Στη συνέχεια θα τελεσθεί Αρχιερατικό Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών όλων των φονευθέντων κατά τα τραγικά γεγονότα του 1922. Μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου στον Ναό θα τεθεί σε προσκύνηση Τεμάχιο Τιμίου Ξύλου.
Επίσης, στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, μετά τη Θεία Λειτουργία και την Επιμνημόσυνη Δέηση, ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Αρχιμ. Ιάκωβος Αθανασίου θα τελέσει τον Αγιασμό των Θυρανοιξίων στο Ιερό Παρεκκλήσιο του Ναού, το οποίο θα τιμάται στη μνήμη του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και των συν αυτώ αναιρεθέντων Εθνοϊερομαρτύρων.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων “Χρυσοστόμεια Ε΄”, που διοργανώνονται από την Ιερά Μητρόπολη Δράμας σε συνεργασία με την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και τον Δήμο Δράμας, στον εν Δράμα Ιερό Ναό Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης του Εθνοϊερομάρτυρος, ο οποίος εχρημάτισε Μητροπολίτης Δράμας, θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμονος, Τοποτηρητού της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας. Στη συνέχεια θα ψαλεί Επιμνημόσυνη Δέηση για τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής και θα γίνει η λιτάνευση της εικόνας του Αγίου Χρυσοστόμου.
Στον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου Αλιστράτης της Ιεράς Μητροπόλεως Ζιχνών και Νευροκοπίου θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ζιχνών και Νευροκοπίου κ. Ιεροθέου. Υπογραμμίζεται ότι η εκκλησιαστική περιφέρεια Ζίχνης, με έδρα την Αλιστράτη, υπαγόταν στον Άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης, όταν διατελούσε Μητροπολίτης Δράμας, Ζιχνών και Φιλίππων (1902-1910).
Στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Γαστούνης της Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Επιμνημόσυνη Δέηση. Θα παρουσιασθεί Έκθεση Κειμηλίων του Συλλόγου Μικρασιατών Γαστούνης και θα ακολουθήσει σχετική ομιλία από την κ. Διονυσία Μαργαρίτη, Εκπαιδευτικό και πρώην Πρόεδρο του Συλλόγου Μικρασιατών Γαστούνης “Οι Ίωνες”.
Η Ιερά Μητρόπολη Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού θα τιμήσει τους Αγίους Εθνοϊερομάρτυρες του 1922 με Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Επιμνημόσυνη Δέηση στον Ιερό Ναό Αγίας Φωτεινής Υμηττού ιερουργούντος του οικείου Μητροπολίτου κ. Δανιήλ. Θα παραστούν εκπρόσωποι των Δημοτικών Αρχών και των Μικρασιατικών Σωματείων των τριών Δήμων της Ιεράς Μητροπόλεως
Στον Ιερό Ναό Παναγίας Παντοβασίλισσας Νέας Τρίγλιας Χαλκιδικής της Ιεράς Μητροπόλεως Κασσανδρείας θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Επιμνημόσυνη Δέηση υπό του Σεβ. Μητροπολίτου Κασσανδρείας κ. Νικοδήμου. Θα ακολουθήσει σχετική ομιλία και κατάθεση στεφάνων στην προτομή του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, ο οποίος καταγόταν από την Τρίγλια της Προποντίδας.
Στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Νέας Ερυθραίας της Ιεράς Μητροπόλεως Κηφισίας, Αμαρουσίου, Ωρωπού και Μαραθώνος θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Ιερό Μνημόσυνο για τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής υπό του επιχωρίου Μητροπολίτου Σεβ. κ. Κυρίλλου. Θα ακολουθήσει η κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Μικρασιατών Ν. Ερυθραίας.
Στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου της ομώνυμης κοινότητας της Λήμνου θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ. Ιεροθέου. Θα ακολουθήσει η τέλεση Τρισαγίου και η κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Μικρασιατών. Οι κάτοικοι της κοινότητας είναι απόγονοι των προσφύγων που ήλθαν από το Ρεΐς Ντερέ της Μικράς Ασίας.
Στον Ιερό Ναό Αγίων Αποστόλων Ελευσίνας της Ιεράς Μητροπόλεως Μεγάρων και Σαλαμίνος θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του επιχωρίου Μητροπολίτου κ. Κωνσταντίνου. Στη συνέχεια Κλήρος και λαός μετά των τοπικών αρχόντων θα μεταβούν στο Μνημείο της Μικρασιάτισσας Μάνας, όπου θα τελεσθεί Τρισάγιο για τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής. Επίσημη ομιλήτρια θα είναι η κ. Γεωργία Γιατζόγλου, Πρόεδρος των Μικρασιατών Ελευσίνας. Θα ακολουθήσει καλλιτεχνική εκδήλωση με τραγούδια της Μικράς Ασίας.
Στον Ιερό Ναό Παναγίας Παντοβασίλισσας Ραφήνας της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσογαίας και Λαυρεωτικής θα τελεσθεί Πανηγυρική Θεία Λειτουργία. Στον Ναό φυλάσσεται το Ευαγγέλιο του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, το οποίο έφεραν οι πρόσφυγες από την Τρίγλια της Προποντίδας, γενέτειρα του Αγίου.
Η Ιερά Μητρόπολη Μυτιλήνης, Ερεσσού και Πλωμαρίου θα τιμήσει τους Αγίους της Μικράς Ασίας με Όρθρο, Θεία Λειτουργία και Αρτοκλασία στον Ιερό Ναό Αγίου Θεράποντος Μυτιλήνης προεξάρχοντος του επιχωρίου Μητροπολίτου κ. Ιακώβου. Θα ακολουθήσει η τελετή των εγκαινίων της Εκθέσεως Μικρασιατικών Ενθυμημάτων με τίτλο “Ιστορίες από καρσί”, η οποία θα λειτουργήσει στο Βυζαντινό Μουσείο Μυτιλήνης από 11 Σεπτεμβρίου μέχρι και 11 Νοεμβρίου.
Στον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου Καλλονής της Ιεράς Μητροπόλεως Μηθύμνης θα τελεσθεί Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου κ. Χρυσοστόμου και θα ψαλεί Επιμνημόσυνη Δέηση. Θα ακολουθήσει επίκαιρη ομιλία από την κ. Μένια Τσικμπάση, Πρόεδρο της Ενώσεως Μικρασιατών Λέσβου. Στη συνέχεια θα γίνει κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο από εκπροσώπους του Δήμου Δυτικής Λέσβου, των Ενόπλων Δυνάμεων και των λοιπών τοπικών Αρχών.
Η Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας θα τελέσει Πανηγυρική Θεία Λειτουργία στην Ενορία Άσπρου Χωρίου Πάρου προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Παροναξίας κ. Καλλινίκου.
Τη μνήμη των Αγίων της Μικρασιατικής Καταστροφής θα τιμήσει η Ιερά Μητρόπολη Περιστερίου με Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Θα προεξάρχει ο Σεβ. Μητροπολίτης Περιστερίου κ. Γρηγόριος. Θα ακολουθήσει η κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης.
Στον Ιερό Ναό Αγίου Παντελεήμονος Καμένων Βούρλων της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος θα τελεσθεί Όρθρος και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία υπό του Σεβ. Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Συμεών.
Το απόγευμα της 11ης Σεπτεμβρίου, στις 19.00, η Ιερά Μητρόπολη Νέας Σμύρνης διοργανώνει την παρουσίαση του βιβλίου του Αθανασίου Μπιλιανού “Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος”. Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί στον Ιερό Ναό της Αγίας Φωτεινής. Για το βιβλίο θα ομιλήσουν οι Καθηγητές Ιωάννης Παναγιωτόπουλος, Γεώργιος Φίλιας και Ευστάθιος Λιανός-Λιαντής.
Στις 18.30, η Ιερά Μητρόπολη Περιστερίου διοργανώνει εκδήλωση με χορούς και τραγούδια της Μικράς Ασίας στο Άλσος Περιστερίου.
Εντός του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου Αλιστράτης της Ιεράς Μητροπόλεως Ζιχνών και Νευροκοπίου στις 19.00 θα διοργανωθεί Επιστημονική Εσπερίδα με τίτλο “Αναγιγνώσκοντας την Ιστορία μετά των Αγίων Εθνοϊερομαρτύρων”. Θα ομιλήσουν οι Αθανάσιος Ιγνάτης, υποψήφιος Διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, Ιωάννης Μπάκας, Αναπληρωτής Καθηγητής της Εκκλησιαστικής Ιστορίας στη Θεολογική Σχολή ΑΠΘ, και ο Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων και Επιστημονικός Συνεργάτης της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Στις 19.30 η Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος διοργανώνει υπαίθρια Συναυλία στο κατασκηνωτικό κέντρο “Αγία Αικατερίνη” στο Καινούργιο Λοκρίδος. Θα παρουσιασθεί η ψηφιακή μουσική έκδοση “Μικράς Ασίας Αύρα Μελωδική”του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος “Γερμανός ο Μελωδός”, την οποία υποστήριξε οικονομικά η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος.
Στις 20.00 στο Γενικό Λύκειο Ωρωπού “Μίκης Θεοδωράκης” η Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου, Ωρωπού και Μαραθώνος σε συνεργασία με το Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Αγίας Μαρίνης Ωρωπού και τον Πολιτιστικό και Πνευματικό Όμιλο Νέων Παλατίων Ωρωπού διοργανώνει μουσικοχορευτική εκδήλωση αφιερωμένη στη Μικρά Ασία. Η εκδήλωση έχει τίτλο “Καντήλια αναμμένα οι μνήμες… αναβιώνουν τις Αλύτρωτες Πατρίδες” και σε αυτή θα παραστούν ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, καθώς και ο επιχώριος Μητροπολίτης κ. Κύριλλος.
Στις 20.30 η Ιερά Μητρόπολη Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος θα παρουσιάσει τη θεατρική παράσταση “Ελλαδογραφία” στο υπαίθριο θέατρο του Π.Π.Ι.Ε.Δ. στη Νέα Φιλαδέλφεια (Λ. Δεκελείας 152). Το κείμενο είναι γραμμένο από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Ιωάννη Βούρο και παρουσιάζει την πορεία του Ελληνισμού από τη γέννησή του μέχρι σήμερα.
Στις 21.00 και στο πλαίσιο των Χρυσοστομείων Ε΄, που διοργανώνονται από την Ιερά Μητρόπολη Δράμας σε συνεργασία με την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και τον Δήμο Δράμας, στον προαύλειο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης στη Δράμα θα παρουσιασθεί μουσικό αφιέρωμα στη Μικρά Ασία με τον Δημήτρη Μπάση και την “Εστουδιαντίνα” Βόλου.
Επίσης, στην Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας θα συνεχισθούν οι τριήμερες εκδηλώσεις της Ενορίας Άσπρου Χωρίου Πάρου σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο “Ατλαντίς” και με τίτλο “16η Μικρασιατική Συνάντηση”. Θα παρουσιασθούν χοροί και τραγούδια της Μ. Ασίας με τη συμμετοχή του Μουσικοχορευτικού Συγκροτήματος Νάουσας Πάρου και φιλοξενουμένων Μικρασιατικών Συλλόγων.
Τέλος, τη Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου και ώρα 21.00, η Ιερά Μητρόπολη Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος θα παρουσιάσει στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού μουσικοχορευτική εκδήλωση αφιερωμένη στη Μικρά Ασία. Ο τίτλος της παραστάσεως είναι ”Με του χορού τα βήματα στον τόπο μου γυρίζω”. Την καλλιτεχνική επιμέλεια έχει αναλάβει ο Ζαχαρίας Καρούνης.
Εκ της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος