Θεοφάνεια και αγιασμός
Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου
Με εκκλησιαστική λαμπρότητα ετοιμάζεται να εορτάσει ολόκληρη η Χριστιανοσύνη τη μεγάλη Δεσποτική Εορτή των Θεοφανείων, όπου αγιάζονται τα νερά και η φύση. Και μαζί με την γύρω μας κτίση, αγιάζονται και οι άνθρωποι, φωτίζονται, γι ᾿αυτό στα χείλη των πιστών επικρατεί η ευχή να έχουμε «καλό φωτισμό» και η εορτή των Θεοφανείων καλείται και «Φώτα».
Η Εκκλησία, ως θεανθρώπινος οργανισμός, ως προς τη θεία της προέλευση, αγιάζει τον κόσμο με τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος. Ως προς το ανθρώπινο στοιχείο, το οποίο εκκλησιοκεντρικά ενυπάρχει στο θείο, αγιάζονται τα μέλη της, οι πιστοί, το Σώμα της Εκκλησίας, κλήρος και λαός. Αγιάζονται τα μέλη Της, κλήρος και λαός, πράγματι! Φωτίζονται! Πλην, όμως, αλλάζουν; Μεταβάλλουν την καθημερινότητά τους και ό,τι λειτουργεί ως τροχοπέδη στη θεία τους αναγωγή και προορισμό;
Η Εκκλησία, στην απαρχή της νέας χρονιάς, καλείται να επιδείξει ισχυρά «ανθρώπινα» αντανακλαστικά, ώστε να «κατέβει δίπλα στον άνθρωπο, να γίνει ένα με τον κόσμο», ως έλεγε ο άγιος Εφραίμ Κατουνακιώτης. Ασφαλώς συντελούνται πολλά, αλλά, ομολογουμένως, χρειάζονται περισσότερα. Χρειάζεται η Εκκλησία, στη σύγχρονη εποχή, παράλληλα με την ραγδαία πρόοδο των Τεχνών και των Επιστημών, να επιδείξει ένα πλέον φιλάνθρωπο πρόσωπο, πιότερο ανθρώπινο, πιότερο καθημερινό, όχι αποκομμένο και αποκοσμικό από τα καθημερινά προβλήματα που η πλειονότητα των ανθρώπων αντιμετωπίζει. Και, ασφαλώς, δεν αναφέρομαι μόνο στην παροχή αυτού του επιούσιου και καθημερινού φαγητού, αλλά σε κάτι βαθύτερο, σε κάτι υψηλότερο, σε σημείο να αισθανθεί ο πιστός την Εκκλησία ως πραγματική οικογένεια και τον ιερέα ως τον απλό παπά της επαρχίας που, όσοι προλάβαμε και ζήσαμε ανάλογες εικόνες, έχουμε να θυμόμαστε αντίστοιχες περιπτώσεις, όταν το σπίτι του ιερέα ήταν πάντα ανοιχτό για όλους και για όλα και ο ίδιος έστεκε ως αληθινός πατέρας του ποιμνίου του.
Να προσπαθήσει η Εκκλησία να περιορίσει τη λεγόμενη «εκκοσμίκευση». Γιατί, τι άλλο είναι αν δεν είναι η ύψιστη μορφή εκκοσμίκευσης η παράθεση Δελτίων Τύπων μητροπόλεων που ομοιάζουν ωσάν μικρά τευχίδια και βιβλία, σελίδες επί σελίδων που αναφέρουν τη δραστηριότητα του οικείου ποιμενάρχου – έως εδώ δικαίως – και συνεχίζουν την ατελείωτη παράθεση ονομάτων και θεσμικών οργάνων που παρελαύνουν από τα μάτια μας με τόσες λεπτομέρειες που ούτε τα ίδια τα «δημόσια» πρόσωπα γνώριζαν για τον εαυτό τους!
Εν όψει της Εορτής των Φώτων, να επιδείξει η Εκκλησία τη δέουσα προσοχή – όχι πως δεν το κάνει, αλλά χρειάζεται περισσότερη – στη νεότητα και νεολαία της πατρίδας μας. Δεν μπορούμε να καυχόμαστε ως Εκκλησία για τις νεανικές δραστηριότητες μας όταν η συντριπτική πλειονότητα των νέων όχι μόνο απέχει, αλλά δε γνωρίζει το Ευαγγέλιο, δε γνωρίζει το μυστήριο της Πίστεως, και αρκούμαστε σε παιδικές κατηχητικές συνάξεις, όπου η αριθμητική συμμετοχή των παιδιών αντικατοπτρίζουν τη σταγόνα μέσα στον ωκεανό της σύνολης νεότητας.
Εν όψει της Εορτής των Φώτων, να επιδείξει η Εκκλησία τη δέουσα μέριμνα και φροντίδα ώστε να κατηχηθεί και να ευαγγελιστεί, όχι να επανευαγγελιστεί ο λαός. Μόνο, που, εκ των πραγμάτων, δεν αρκεί ο από άμβωνος λόγος. Χρειάζεται η Εκκλησία να υπερβεί συνήθειες και χρόνιες αγκυλώσεις που την καθιστούν δέσμια και περιχαρακωμένη εντός των ορίων των ενοριακών ναών. Να εξέλθει των ορίων της, να μιλήσει βιωματικά, έμπρακτα, διά ζώσης, αγγίζοντας τον κάθε άνθρωπο, κρατώντας τον από το χέρι και ξενυχτώντας στο προσκεφάλι του. Έχει η Εκκλησία τους Ποιμένες Της, ξέρουν οι Επίσκοποί μας με ποιο τρόπο και πώς αυτό μπορεί να επιτευχθεί, κάτι για το οποίο ήδη, εργάζονται και αγρυπνούν.
Εν όψει της Εορτής των Φώτων, να εξετάσει η Εκκλησία τη στάση της απέναντι στους γηραιούς μητροπολίτες και εφησυχάζοντες Επισκόπους. Η όλη αυτή στάση της προς αυτούς αποτυπώνει τη σφραγίδα του σεβασμού και της υιικής αγάπης κάθε παιδιού προς γονέα, που πρέπει διακονικά και θυσιαστικά να αποδίδεται έως του τελευταίου λεπτού της επί γης βιωτής τους, έως ότου κλείσουν στον κόσμο αυτό τα μάτια τους. Η πρόσφατη στάση τιμής του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Φιλοθέου προς τον γηραίο και ιλαρό Γέροντα πρώην Θεσ/νίκης κ. Άνθιμο, ασφαλώς επαινετή, η οποία προκάλεσε σχόλια θαυμασμού και τιμητικών κρίσεων, αν και πρέπει να θεωρείται δεδομένη, πόσο μάλλον εντός του εκκλησιαστικού χώρου, λειτουργεί προς επίρρωση αυτής της αποδοχής της έλλειψης σεβασμού που πολλούς από εμάς χαρακτηρίζει την καθημερινότητά μας.
Εν όψει της Εορτής των Φώτων, κλήρος και λαός, από κοινού, να επιδείξουμε την πρέπουσα συνεργασία και συμπόρευση, ώστε ο κόσμος μας καθημερινά να μεταμορφώνεται σε έναν χριστοκεντρικό κόσμο, πλέον φιλάρετο, ειρηνικό και φιλόχριστο, πλέον αγαπητικό και ανθρώπινο.
Άλλωστε, εγγίζει η Εορτή των Θεοφανείων και, ως τονίσαμε, στα χείλη των πιστών επικρατεί η ευχή να έχουμε «καλό φωτισμό» και η εορτή των Θεοφανείων καλείται και «Φώτα».
Πηγή: Κιβωτός της Ορθοδοξίας
