Μετά την τέλεση του Μυστηρίου του ιερού Ευχελαίου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων μίλησε για τη σημασία του ιερού Ευχελαίου στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας.
Η ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας:
«Ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας καί προσευξάσθωσαν ἐπ᾽ αὐτόν ἀλείψαντες αὐτόν ἐλαίῳ ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου».
Μέ τά λόγια αὐτά τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ ἀδελφοθέου πού ἀκούσαμε στό πρῶτο ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου πού μόλις τελέσαμε, ἀδελφοί μου, καθιερώνεται ἡ ἱερή αὐτή ἀκολουθία, μία ἀπό τίς ἀκολουθίες πού τελοῦμε κατά τή διάρκεια τόσο τῆς νηστείας τῶν Χριστουγέννων, ὅσο καί τῆς νηστείας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.
Τί μᾶς λέγει, λοιπόν, ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος γιά τό ἱερό Εὐχέλαιο; Ὅταν κάποιος, μᾶς λέγει, εἶναι ἄρρωστος, νά καλοῦμε τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας καί νά προσεύχονται γι᾽ αὐτόν καί νά τόν ἀλείφουν μέ λάδι στό ὄνομα τοῦ Κυρίου.
Καί συνεχίζει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος: καί αὐτή ἡ προσευχή πού γίνεται μέ πίστη ὅτι ὁ Χριστός ὄντως μπορεῖ νά θεραπεύσει τόν πάσχοντα, εἶναι αὐτή πού τελικά τόν σώζει· καί δέν σώζει μόνο τόν σωματικά ἀσθενῆ, ἀλλά καί τόν πνευματικά καί ψυχικά, γιατί, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος, ἡ προσευχή τῆς Ἐκκλησίας συγχωρεῖ καί τίς ἁμαρτίες ὅσων ἔχουν ἁμαρτήσει.
Αὐτή ἀκριβῶς τή σημασία ἔχει τό ἱερό Εὐχέλαιο μέσα στή λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Γίνεται χάριν τῶν ἀσθενούντων τῆς ἐνορίας καί τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, γιατί εἶναι χρέος μας νά προσευχόμαστε γιά τούς ἀσθενοῦντες· καί ἀσθενεῖς ὑπάρχουν παντοῦ.
Τελοῦμε ὅμως τό ἱερό Εὐχέλαιο καί ὑπέρ τῶν ἀσθενούντων ψυχικά καί πνευματικά, ὅλων δηλαδή ἐκείνων πού ἔχουν ὑποπέσει στήν ἁμαρτία καί ἔχουν ἀνάγκη τή μετάνοια καί τή συγχώρηση. Καί ποιός μπορεῖ νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι δέν ἔχει ἁμαρτήσει, ὅτι δέν ἔχει ὑποπέσει σέ κάποια ἁμαρτία, γιά νά μή χρειάζεται τή συγχώρηση καί τήν ἄφεση;
Γι᾽ αὐτό καί τό ἱερό Εὐχέλαιο συνδέεται μέ τίς περιόδους πού προανέφερα τῆς νηστείας καί τῆς μετανοίας, καί τελεῖται ὄχι γιά νά ὑποκαταστήσει τήν ἐξομολόγηση ἤ τή μετάνοια, ἀλλά γιά νά μᾶς βοηθήσει στή μετάνοια καί νά ἀνοίξει τή ψυχή μας στή χάρη τοῦ Θεοῦ.
Ἄς μήν πλανώμεθα: συγχώρηση δέν ὑπάρχει χωρίς μετάνοια καί ἐξομολόγηση. Tήν προϋποθέτει καί ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος Ἰάκωβος πού ἀναφέρεται στή συνέχεια στή δημόσια ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν τῶν πρώτων χριστιανῶν. Ἀλλά ἡ ἐκζήτηση τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν μας, πού ἀποτελοῦν πνευματική ἀσθένεια, μέσω τῆς κοινῆς προσευχῆς τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τόν Χριστό, μᾶς βοηθᾶ καί νά μετανοήσουμε καί νά ἐξομολογηθοῦμε.
Ἄς μήν ξεχνοῦμε, ἄλλωστε, ὅτι καί ὁ ἴδιος ὁ Χριστός συνέδεε ἀρκετές φορές τή σωματική ἀσθένεια μέ τήν ἁμαρτία, λέγοντας στούς ἀσθενεῖς πού θεράπευε «ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι».
Καί κατά τό ἱερό Εὐχέλαιο ὁ Χριστός εἶναι αὐτός πού θεραπεύει, ὁ Χριστός εἶναι αὐτός πού συγχωρεῖ, ἀνταποκρινόμενος στήν προσευχή καί τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας. Μᾶς τό ὑποσχέθηκε, ἄλλωστε, ἀδελφοί μου, ὅτι «ὅπου εἰσί δύο ἤ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τό ἐμόν ὄνομα ἐκεῖ εἰμί κἀγώ ἐν μέσῳ αὐτῶν».
Εἶναι ὄντως παρών ὁ Χριστός, ἐφόσον καί ἐμεῖς εἴμαστε συναγμένοι στό ὄνομά του, ἐφόσον προσευχόμασθε πρός αὐτόν, ἀναγνωρίζοντας τήν ἀσθένειά μας καί ζητώντας τή βοήθειά του, ἐφόσον ὁ ἱερέας ἤ ὁ Ἐπίσκοπος στή συνέχεια θά χρίσει τούς μετέχοντας μέ ἔλαιο στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ.
Καί ἐάν, ἀδελφοί μου, ὁ Χριστός ὑπόσχεται νά πραγματοποιήσει ὅ,τι τοῦ ζητᾶ ὁ κάθε ἕνας μας μέ πίστη, ἐφόσον βεβαίως εἶναι πρός τό συμφέρον του, πόσο μᾶλλον ὅταν τό ζητοῦμε πολλοί μαζί, καί μάλιστα, ὅταν ἀναγνωρίζουμε τό πρόβλημα πού ἀντιμετωπίζουμε καί ζητοῦμε τήν προσευχή τῶν ἱερέων ἀλλά καί τῶν ἀδελφῶν μας. Τότε ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς γίνεται ἀκόμη μεγαλύτερη καί ὁ Χριστός ἀνταποκρίνεται σ᾽ αὐτήν περισσότερο, ἐφόσον δέν τό ζητᾶ ἕνας ἄνθρωπος, ἀλλά τό ζητᾶ ἡ Ἐκκλησία ἑνωμένη, ἐκφράζοντας τήν πίστη της στή δύναμή του.
Ἀδελφοί μου, ζώντας εἴκοσι αἰῶνες μετά τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ, μπορεῖ νά μήν τόν ἔχουμε ἀνάμεσά μας, ὅπως τόν εἶχαν οἱ ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς του γιά νά θεραπεύει τίς ἀσθένειές μας καί νά συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες μας, ἔχουμε ὅμως τήν Ἐκκλησία του, τίς ἱερές ἀκολουθίες της καί τά ἱερά μυστήριά της. Ἔχουμε τήν κοινή προσευχή μέσω τῆς ὁποίας μποροῦμε νά τοῦ ζητοῦμε τή θεραπεία τῶν σωματικῶν καί ψυχικῶν μας ἀσθενειῶν. Ἔχουμε τήν ἀκολουθία τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου, διά τοῦ ὁποίου ὁ ἴδιος ὁ Χριστός θεραπεύει τούς κάμνοντας, ἀλλά ἀνοίγει καί τή θύρα τοῦ ἐλέους του στούς μετανοοῦντες.
Ἄς ἐκμεταλλευθοῦμε καί αὐτή τήν εὐκαιρία τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου πού μᾶς προσφέρει ἡ Ἐκκλησία μας κατά τή διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὡς εὐκαιρία μετανοίας καί συγχωρήσεως, καί ἄς τή χρησιμοποιοῦμε καί ὡς μέσο θεραπείας καί ἀνακουφίσεως ἀπό τίς σωματικές ἀσθένειες πού μᾶς βαρύνουν, πάντοτε μέ τή βεβαιότητα ὅτι «ἡ εὐχή τῆς πίστεως σώσει τόν κάμνοντα», καί θά ἀνακουφίσει καί τόν δικό μας πόνο.